چشم در چشم پرندگان سلکه
تالابهای ایران این سالها چندان حال و روز خوبی ندارند، همچون دریاچههای این مرز و بوم که خشکسالی و گرما امانشان را بریده و هرچند وقت یکبار خبر خشکیشان دوستداران طبیعت و سفر در ایران را بهتزده میکند، اما تالابهای فراوانی هستند که هنوز سرحال و قبراقاند و خبری از خشکسالیشان نیست تا مسافران راهی آن منطقه شوند و بر سر بالینشان سوگواری کنند!
یکی از آنها، تالاب سلکه گیلان است که این روزها محل اتراق پرندگان زیباست و فرصتی است برای دوستداران پرندهنگری تا راهی این منطقه شوند و این تالاب را ببینند.
بخشی از این منطقه به صورت تالابی و بخشی دیگر آن به صورت چمنزار و مرتع بوده که از نظر زیستگاه انواع غازها فوقالعاده حائزاهمیت بوده که در طول سالیان متمادی بر اثر پایین رفتن سطح آب دریای خزر و در نتیجه پایین رفتن سطح آب تالاب انزلی منطقه سلکه نیز با خطر نابودی مواجه شد که سال 1354 مطالعاتی در زمینه جلوگیری از نابودی این منطقه باارزش انجام گرفت. سرانجام جهت احیای این منطقه یک سد خاکی در ضلع شمالی منطقه حدفاصل رودخانه هندخاله و ترابخاله احداث شد تا در طول فصل مهاجرت پرندگان به این تالاب نزولات جوی را در خود ذخیره و محیط زندگی پرندگان در آن حفظ شود.
بهتر این که از سال گذشته پناهگاه پرندهنگری منطقه حیات وحش تالاب سلکه به دلیل بازدید مسافران از کوچ پرندگان زمستانگذر تالابی ساخته شده است. هندخاله، خومه سر، نرگستان، سیاهدرویشان، باقلاکش و سیاهکیشه ازجمله روستاهای زیبا در حاشیه تالاب سلکه صومعهسرا محسوب میشوند که میتوان از آن دیدن کرد. در این میان تماشای روستای سیاهدرویشان را از دست ندهید. لالههای تالابی جذابترین بخش توریستی سیاهدرویشان برای مسافران بازدیدکننده است.
لطف پرندگان به تالاب
پرندگان مهاجر و آبزی نقش عمده ای در جهت کنترل امراض و آفات گیاهی در آب بندها و آبگیری حاشیه تالاب به عهده دارند. این جانوران، به جهت دارا بودن منقار و پاهای پاروئی شکل خود سطح بستر کم عمق آب گیرها را (که در فصل کشاورزی به شالیزار تبدیل می شوند) در جستجوی دانه های گیاهی . لاروها بر هم زده و نوعی مبارزه پائیزه و زمستانه با انواع آفات بخصوص شایع ترین آنها که در کرم ساقه خوار برنج است به عمل می آورند.
کود حیوانی دفع شده از دهها هزار پرنده علاوه بر صرفه جوئی در مصرف انواع کودهای شیمیائی (که سبب ایجاد اختلال در میکروارگانیسم های خاک و بروز دیگر عوارض محیطی و موجب انواع آلودگیها است) حاصلخیزی خاک را نیز فراهم می آورد و عملاً مقدار مصرف آنها را کاهش می دهد.
چرا تالاب تخریب شد؟
یکی از عوامل مخرب در تخریب منطقه احداث کانال و زهکش در جنوب شرقی منطقه و جداسازی بیش از 24 هکتار از اراضی منطقه و واگذاری آن به مردم جهت شالیکاری بوده که محدوده منطقه را بیش از پیش کاهش داده است.
در دهه گذشته بدلیل ارتباط مستقیم آب تالاب و پناهگاه حیات وحش سلکه در نوع پوشش گیاهی آبزیان و پرندگان موجود تغییرات محسوسی بچشم می خورد که روند گذشته در صورتی که ادامه داشته باشد در آینده بسیار نزدیک مرگ تالاب سلکه را خواهیم دید.
فراوری: الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از جام جم، بیابان های ایران