پله پله تا ملاقات شهدا
«گفت ما را هفت وادی در ره است چون گذشتی ز هفت وادی، درگه است»
معاون فرهنگی هنری باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، محمداسماعیل رضایی در این باره به خبرنگار تبیان می‌گوید: پس از گذشت 22 سال از پایان 8 سال دفاع مقدس پایتخت تهران صاحب یک باغ موزه به نام دفاع مقدس شد و رهگذارانی که از تپه‌های عباس آباد عبور می‌کنند، با بنای متفاوت آن برخورد می‌کنند. در این مقال توضیحی کلی بر ساختمان اصلی موزه که شامل هفت تالار اصلی و یک باب ورودی که آستانه محسوب می‌شود می‌دهم و در قسمت‌های آینده به اختصار هر تالار را برای کاربران تبیان معرفی می‌کنم اما از قدیم گفته‌اند: «دیدن کی بود ماندن شنیدن»
هدف فقط آشنایی خوانندگان با این مکان است و امید دارم پس از شناخت آن به اهمیت و عظمت این مکان پی برده و نفس و عقل خود را از این ره عرفان بی بهره نگذارند.
موزه‌ای پویا و متفاوت
محمداسماعیل رضایی می‌افزاید: تا کنون تمام موزه‌هایی که دفاع مقدس را روایت می‌کردند، بیش از هر چیز ابزار و ادوات جنگی و یا وسایل شخصی شهدا را به نمایش می‌گذاشتند اما بنای باغ موزه دفاع مقدس بر روایت رویدادهای جنگ تحمیلی گذاشته شد. این موزه روایتی کاملا متفاوت از تمام جاهایی دارد که صرفاً بناها و اشیای تاریخی را برای بازدیدکننده به نمایش می‌گذارند. تالارهای آن جنبه رویدادی دارند و بازدیدکننده می‌تواند بیشتر اتفاقات دوران دفاع مقدس را در آن به صورت زنده مشاهده کند. برخی از بخش‌های موزه این امکان را می‌دهد که فضاها و در واقع میدان جنگ به صورت عینی برای بازدیدکننده‌ها در حجمی واقعی یا نمادین مجسم شود و شاهد شبیه‌سازی جنگ‌افزارها باشند. این امکان، تجربه‌ای نو در عرصه موزه‌های جنگ است که بازدیدکننده را این‌چنین ملموس با واقعیات جنگ روبه‌رو می‌کند.
هفت پله برای سلوک
ساختمان اصلی باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت هفت تالار دارد. اما این هفت تالار که هر کدام بخشی از تاریخ انقلاب شکوهمند اسلامی تا بعد از هشت سال دفاع مقدس را روایت می‌کنند، تنها برای این امر نیستند. این هفت تالار در واقع هفت مرحله سلوک را نشان می‌دهند تا بازدیدکنندگان ناخودآگاه این روند را طی کنند. روندی که بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته برای بازدید سریع بیشتر از 90 دقیقه زمان می‌برد. بعد از این هفت مرحله است که بازدیدکنندگان به مسجد جامع خرمشهر می‌رسند تا در آنجا یادی کنند از جایی که همیشه و در طول 8 سال دفاع مقدس مامنی بود برای شیرمردان از جان گذشته‌ای که دل در گرو یار داشتند و غیردوست نمی‌شناختند.
بهترین مسیر برای رسیدن به این مکان، ایستگاه مترو حقانی است. گلدسته‌های سر به فلک کشیده مسجد جامع خرمشهر شما را صدا می‌کنند. این مسجد درست در ابعاد واقعی مسجد جامع خرمشهر ساخته شده و حتی کوچک‌ترین جزئیاتش به شکل آن مهیا شده است.
حریم باغ موزه دفاع مقدس از در همین مسجد آغاز می‌شود.
معاون فرهنگی هنری باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت همچنین موزه دفاع مقدس را شامل 7 مرحله می‌خواند و می‌گوید: این عدد برگرفته از 7 شهر عشق، 7 دور طواف کعبه و هفت آسمان تا ملکوت است
ساختمان موزه
معاون فرهنگی هنری باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت همچنین موزه دفاع مقدس را شامل 7 مرحله می‌خواند و می‌گوید: این عدد برگرفته از 7 شهر عشق، 7 دور طواف کعبه و هفت آسمان تا ملکوت است.
وی توضیح می‌دهد: در منزل اول «تالار آستانه» شرح مختصری از وقایع انقلاب و تصویر گذرایی از تاریخ 50 سال قبل از انقلاب ایران (قیام مردم قم تا پیروزی و رفراندوم سال 58) و ایران سال 42 تا 57 روایت شده است البته نه با عکس بلکه با هولوگرام و تصاویر سه بعدی و متحرک که به همراه فیلم نمایش داده می‌شود.
و بعد صدای مهیب بمباران، هواپیما، آژیر خطر و ... توصیف ورود به منزل دوم «تالار حیرت و حقانیت» است. به محض ورود به سالن صدای عربده‌های مرد عرب بازدید کنند را سر جایش میخکوب می‌کند: «من سه روزه تهران را می‌گیرم» این صدا، صدای صدام حسین است با تصویری سه بعدی از او که در حال پاره کردن توافق نامه الجزایر است.
وقتی بازدیدکنندگان وارد «تالار دفاع مقدس» می‌شوند هوا ناگهان سرد می‌شود، مثل شب‌های دشت‌های کردستان، صدای راه رفتن روی آب را می‌شنوی، مثل روزهای عملیات در آب‌های کارون و اروندرود، زمین و دیوارهای بلندش می‌لرزد آن طور که از هجوم صدای بمباران، تصاویر انفجار و لرزش‌های محیط اطراف ترس وجود انسان را در بر می‌گیرد.
«تالار آرام» ش را به دلیل حضور فرماندهان در اتاق فرماندهی و آرامش قبل از طوفان حملات ایران بر رژیم بعثی به این نام می‌خوانند. همین که بازدیدکنندگان از تالار دفاع مقدس بیرون می‌آیند یکسره به تالار آرامش می‌رسند اینجا آرام است، میزهای عملیات در سالن چیده شده و شرح تمام عملیات‌های دوران دفاع ورق می‌خورد.
تالار پنجم «تالار شهادت» است که با قدم نهادن بر روی پل معلقی از جنس چوب و پلاستیک آغاز می‌شود. پلی ساده از جنس چوب و پلاستیک که حسی از ترس و اضطراب را منتقل می‌کند و آدمی با ترس و اضطراب بر روی آن قدم می‌گذارد.
در میانه مسیر، روی پلی معلق، تصویر شهید همت و روایتش آغاز می‌شود. چشم که می‌چرخانی تمام محیط به تصاویر شهدا آذین بندی شده و اسامی بسیاری از شهدای دفاع مقدس از جلوی چشمانت عبور می‌کند. در این هنگام تصویر سه بعدی شهید آوینی نمایان شده و روایت خرمشهر و مجنون و اروند را برایت بازگو می‌کند.
بعد از عبور از پلی چوبی و لرزان به «پل پیروزی» می‌رسی. تالار ششم به شرح مکان و موقعیت و سلاح دوران جنگ و شگفتی‌های 8 ساله تاریخ مشغول است. شرح وقایع قبل و بعد از قبول قطعنامه 598، افزایش تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و فعالیت گروهک‌های منافقین به خصوص عملیات مرصاد که در نهایت برملا شدن توطئه منافقین و پیروزی غیور مردان وطن را به همراه داشت.
رهرو در منزل پایانی به «تالار سرانجام» با تصویرهای از رحلت امام، تمام تغییرات و تحولات نظام در طول 30 سال گذشته و افت و خیزهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را به نظاره می‌نشیند. انتخاب آیت الله خامنه ایی به رهبری انقلاب اسلامی، دیدن فیلم‌هایی از بازگشت آزادگان به کشور و ...
سامیه امینی بخش فرهنگ پایداری تبیان
