تبیان، دستیار زندگی
از امام جواد (علیه السلام) نقل شده که به امام سجاد (علیه السلام) گفتند که مرگ چیست؟ فرمود: مرگ برای افراد مختلف فرق می کند... برای مومن مثل در آوردن لباس کثیف آلوده به انواع باکتری ها به تعبیر امروزی ها و رها شدن از قید و بندهای سنگین که به دست و پای انس
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ماهیت مرگ چیست؟

مرگ

مقدمه:

حقیقت مرگ چیست؟ چه واقعیتی در هنگام مرگ رخ می دهد؟

پاسخ:

تصور ابتدائی که از مرگ به ذهن انسان می رسد چنانکه مادّی گراها هم همان تصور را علم فرض کردند، این است که مرگ باعث می شود انسان نابود و محو بشود از هستی. آیا واقعاً همین است؟ یعنی مرگ باعث نابودی انسان است یا اینکه نه مرگ در واقع انسان را از یک مرحله وارد مرحله دیگری می کند؟ از یک عالم به عالم دیگری سیر می دهد؟

انسان در یک نشئه غروب می کند. هم زمان در نشئه دیگری که وسیع تر و زیباتر و بزرگ تر است طلوع می کند. بنای ما این است که بیشتر این مطالب را از روایات عرض بکنیم زیرا حقیقتاً در این موضوعات علم و عقل اگر حرفی داشته باشد خیلی کم است.

آنچه که از روایات و آیات رسیده خیلی روشن و قابل بیان است. از روایات بر می آید که حقیقت مرگ چیزی جز لباس عوض کردن و منزل عوض کردن، بوییدن گل خوشبو برای بعضی از افراد نیست.

از امام جواد (علیه السلام) نقل شده که به امام سجاد (علیه السلام) گفتند که مرگ چیست؟ فرمود: مرگ برای افراد مختلف فرق می کند... برای مومن مثل در آوردن لباس کثیف آلوده به انواع باکتری ها به تعبیر امروزی ها و رها شدن از قید و بندهای سنگین که به دست و پای انسان بسته شده است، می باشد.

انسان از این قید و بندهای مادی رها می شود و عوض کردن این لباس های کثیف و آلوده و میکروبی به پاکترین و خوشبوترین لباس ها و به دست آوردن رهوار ترین مرکب ها به جای مرکب مادی کند و پر زحمت ، و وارد مأنوس ترین منزل ها شدن است.

این معنای مرگ و حقیقت مرگ است. پس مرگ در واقع چیزی جز لباس عوض کردن نیست، جز از قفس رها شدن نیست، جز برداشتن قید و بند از پا نیست، جز به یک منزل زیباتر و مأنوس تر وارد شدن، یک مرکب و یک وسیله بهتر که همان وجود برزخی باشد پیدا کردن نیست.

برای کافر مرگ مساوی است با عوض کردن لباس بسیار گران قیمت و منتقل شدن از منزل های مأنوس و دوست داشتنی و به جای این لباس ها پوشیدن لباس های کثیف و خشن و دردآور و وارد منزل های وحشتناک و دردناک و عذاب های سخت شدن است

برعکس برای کافر مرگ مساوی است با عوض کردن لباس بسیار گران قیمت و منتقل شدن از منزل های مأنوس و دوست داشتنی و به جای این لباس ها پوشیدن لباس های کثیف و خشن و دردآور و وارد منزل های وحشتناک و دردناک و عذاب های سخت شدن است.

تکرار می کنم که مرگ برای مومن یک معنا و یک حقیقت دارد و برای کافر حقیقتی  دیگر دارد. بنابراین نمی توانیم  حتی بگوییم مرگ انتقال است، انتقال از کجا به کجا؟ حتی نمی توانیم بگوییم مرگ به معنای عوض کردن لباس است- چه لباسی عوض می شود؟ چه کسی لباس عوض بکند و به چه لباسی عوض بشود ؟

مجددا به امام گفته شد که مرگ چیست؟ فرمودند: که همان خوابیست که شما هر شب در آن فرو می روید. منتها این خواب طولانیست و بیداری از آن نیست تا روز قیامت. آنچه که انسان در خوابش از انواع  شادی ها و ناراحتی ها می بیند در مرگ هم همین است. از این روایت بر می آید که مشابهتهای فراوانی بین آنها وجود دارد و واقعاً همین طوراست. عالم خواب و عالم رویا مانند عالم برزخ و عالم مثال است، چنانکه انسان هم با مرگ وارد عالم مثال می شود.

از این روایات فراوان است، روایت دیگری از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که به امام عرض کردند که مرگ را برای ما توصیف کن امام فرمود: برای مومن همانند بوییدن یک بوی بسیار خوش و عطسه کردن است. با این بوییدن بو، رنج و ناراحتی و درد همه قطع می شود از بین می رود.

از امام جواد (علیه السلام) نقل شده که به امام سجاد (علیه السلام گفتند که مرگ چیست؟ فرمود: مرگ برای افراد مختلف فرق می کند... برای مومن مثل در آوردن لباس کثیف آلوده به انواع باکتری ها به تعبیر امروزی ها و رها شدن از قید و بندهای سنگین که به دست و پای انسان بسته شده است، می باشد

اما برای کافر مثل گزیدن مارهای بسیار سمی، افعیهای بسیار خطرناک و مثل گزیدن عقرب ها یا شدیدتر از آنهاست. به امام گفته شد بعضی می گویند که مرگ شدیدتر از این است که انسان بخواهد با قیچی تیکه تیکه بشود یا با اره بدنش را بخواهند اره بکنند و مثل این می ماند که بخواهند انسان را روی صخره های سخت بکشند یا اینکه مثلاً میله آسیا در چشم انسان بگردانند.

امام فرمود این سخنان صحیح است ولی این خاص بعضی از کافرین و فاجرین است. حتی همه کافرها هم چنین مرگ سختی را ندارند. بعد امام فرمود: نمی بینید هنگام احتضارآنها را، که چقدر حالت شدت و رنج و عذابی در چهره شان وجود دارد......

خلاصه سخن:

مرگ نسبت به افراد مختلف ماهیتش فرق می کند برای مومن یک معنا و یک حقیقت دارد و برای کافر حقیقتی  دیگر، اما در مجموع مرگ انتقال است، مرگ لباس عوض کردن و رهایی از قید و بندهای مادی است و همین تفاوت است که علاقه امیرالمومنین را به مرگ نشان می دهد.

فرآوری: جعفری         

بخش اعتقادات شیعه تبیان


منبع: پاسخ به سوالات اعتقادی استاد محمدی، موجود در سایت رادیو معارف

مطالب مرتبط:

چاره جویی برای ترس از مرگ

عطر مرگ!

چه کنیم از مرگ نترسیم؟

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.