خمیر پلیمری آلی - جلسه پنجم
اهداف جلسه: ----------------------------
وسایل مورد نیاز: بوراکس، چسب کاغذ، چسب چوب، آب، بشر، استوانهی مدرج، قاشق چوبی یا فلزی (اسپاتول)، ظرف پتری، ترازو، ظرف پلاستیکی
زمان عملیاتی:
- ۳ ساعت برای جست و جو در منابع
- یک جلسهی ۱ ساعته برای اجر
- ۱ ساعت برای ثبت دادهها
روند کار:
۱. جست و جوی دانستهها
در جلسهی پیش راجع به نحوهی ساخت خمیر پرداختیم. بیایید کمی آزمون و خطا انجام دهیم. با تغییر دادن نوع چسب و نوع رنگی که به کار میبریم به مطالعهی واکنش خمیرمان بپردازیم. چسب چوب پلیمر دیگری است متشکل از واحدهای استات که نام شیمیایی آن پلیوینیل استات میباشد و از منومرهای استات وینیل تشکیل شده است. خود استات وینیل، از ترکیب استیلن و اسید استیک و یا از طریق اکسیداسیون اتیلن به دست میآید.
مهمترین کاربرد پلیوینیلاستات در ساخت انواع چسبها، رنگها و ورنیها میباشد. اسیدها و بازها روی این ماده مۆثر بوده و سبب هیدرولیز آن می شوند. دانستنیهای بیشتر را میتوانید به سادگی با جستوجوی کلیدواژههای پلیوینیلاستات، لاتکس، تولید امولسیونی پلیوینیل استات و ... به فراوانی به دست آورید.
۲. آزمایش:
1. ابتدا یک محلول 20 درصد بوراکس بسازید یا در صورت موجود بودن از محلولی که جلسهی قبل ساختید استفاده کنید.
2. 40 گرم چسب چوب را در ۱۰ سیسی آب ریخته وپس از حل شدن کامل آن در آب محلول بوراکس را به آن اضافه کنید . در صورت نیاز میتوانید مقداری آب اضافه کنید. چطور است اولین آزمون را با هم انجام دهیم؟
3. مقدار ۱۰ گرم چسب را با ۵، ۱۰ و ۱۵ سیسی آب مخلوط کرده و به آن ۱۰ سیسی محلول بورات اضافه کنید.
4. سعی کنید محلول را به سرعت هم بزنید، تا خمیری یکنواخت به دست آید.
5. در این مرحله ۳-۴ قطره رنگ محلول در آب به خمیر بیافزایید و خوب هم بزنید.
6. خمیر را از لیوان خارج کرده وبا دست ورز دهید و حبابهای آن را خارج کنید .
7. خمیر را به آرامی به دو نیم تقسیم کنید. چه اتفاقی میافتد؟ اگر این کار را سریع انجام دهید چه اتفاقی میافتد؟
9. آزمایش معرفهای رنگی را برا ی این خمیر تکرار کنید و نتایج را با خمیر قبلی مقایسه نمایید.
تکلیف:
1. خصوصیات خمیرهای شکل گرفته را به دقت تحت نظر بگیرید و ثبت کنید. آن را به صورت یک جدول گزارش کنید.
مثال: | سفتی | چسبندگی | کشسانی | ... | |
مقدار آب | ۵ سیسی | ||||
۱۰ سیسی | |||||
15 سیسی | |||||
مقدار رنگ | ۳ قطره | ||||
۲ سیسی | |||||
انواع رنگ | رنگ خوراکی | ||||
آبرنگ یا گواش | |||||
رنگ روغن | |||||
معرفهای شیمیایی |
۲. ساختار شیمیایی چسب چوب را بیابید و مثل جلسهی قبل نمودار خطی واکنشی که اتفاق افتاده است را بکشید.
۳. میتوانید عامل شفاف شدن ویا مات شدن خمیرهای پلیمری ساخته شده را بیابید؟ شاید بتوانید با تغییر نوع چسب یا همان پلیمری که به کار میبرید به پاسخ این معما دست یابید.
۴. برای مقایسه، نتایج سنجش خاصیت اسید و بازی پلیمر را به جدول جلسهی قبل اضافه کنید.
۵. علاوه بر جنبهی سرگرمی آیا کاربرد دیگری برای این مواد میتوان در نظر گرفت؟
محل بازدید/ اردو/ خرید: ------------------------
منابع مطالعه: ------------------
بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان
تهیه: مریم یزدان پرست - تنظیم: یگانه داودی
ساخت پلییمر های ساده - جلسه اول
ساخت پلییمر های ساده - جلسه دوم
ساخت پلییمر های ساده - جلسه سوم
ساخت پلییمر های ساده - جلسه چهارم