تبیان، دستیار زندگی
پیروزی انقلاب اسلامی ایران با حضور گسترده مردم روی داد و در واقع یكی از مردمی ترین انقلاب های تاریخ به شمار می آید، بر این اساس شرایط برای مشاركت سیاسی مردم به عنوان یكی از خواسته های مهم تاریخی آنان آماده گردید.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مسئولیت مردم برای ادامه انقلاب


پیروزی انقلاب اسلامی ایران  با حضور گسترده مردم روی داد و در واقع یكی از مردمی ترین انقلاب های تاریخ به شمار می آید، بر این اساس شرایط برای مشاركت سیاسی مردم به عنوان یكی از خواسته های مهم تاریخی آنان آماده گردید.
انقلاب اسلامی

رهبری انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره) همواره در خصوص نقش مردم در تعیین سرنوشت خود تأكید می نمود. امام معتقد بود كه: «ملت خودش است كه سرنوشت خودش را به دست دارد... خود ملت است كه با رأی خودش رئیس جمهوری تعیین می كند، جمهوری اسلامی را رأی می دهد و با رأی خودش كه متمركز است در مجلس دولت را تعیین خواهد كرد و همه امور به دست خود ملّت است» (صحیفه نور، ج 13، ص 29) همان طوری كه ایشان تصریح می دارند: مردم در انتخابات آزادانه و احتیاج به قیم ندارند و هیچ فرد یا گروه یا دسته ای حق تحمیل فرد یا افرادی را به مردم ندارند. جامعه اسلامی ایران با درایت و رشد سیاسی خود جمهوری اسلامی و ارزشهای والای آن و حاكمیت قوانین خدا را پذیرفته خود به این بیعت وفادار مانده اند و مسلما قدرت تشخیص و انتخاب كاندیدای اصلح را دارند» (صحیفه نور، ج 19، ص 206)

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران كه توأم با مشاركت سیاسی گسترده مردم ایران بود ، ایرانیان در همه پرسی سال 1358 نوع حكومت «جمهوری اسلامی» را برای نظام سیاسی جدید تأیید نمودند. موضوعی كه بعداً در اصل اول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بدین صورت شرح حقوقی گردید: حكومت ایران جمهوری اسلامی است كه ملّت ایران براساس اعتقاد دیرینه اش به حكومت حق و عدل قرانی و در پی انقلاب اسلامی و پیروزمند خود به رهبری مرجع عالیقدر تقلید حضرت آیة الله العظمی خمینی (ره) در همه پرسی دهم و یازدهم فروردین ماه 1358 هجری شمسی با اكثریت 2/98% كلیه كسانی كه حق رأی داشتند به آن رأی مثبت دادند.

بدون تردید چنین بیانی ضمن اینكه در اساس حاكمیت مردمی را بیان نموده است نوع حكومت ایران را متضمن دو عنصر اساسی یعنی «اسلامی بودن» حكومت كه همراه با پذیرش حدود و ثغور شرعی اسلام و نیز «جمهوریت» كه مبین حاكمیت و خواست مردمی است، قلمداد می كند.

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توجه به آرای مردم و انتخابات به عنوان مهم ترین ابزار اعمال حق حاكمیت مردم بیان گردیده است. دراین راستا از ویژگیهای اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران اداره امور كشور با اتكاء به آرای عمومی است كه در اصل ششم قانون اساسی و در اصول كلی آن آورده شده است

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توجه به آرای مردم و انتخابات به عنوان مهم ترین ابزار اعمال حق حاكمیت مردم بیان گردیده است. دراین راستا از ویژگیهای اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران اداره امور كشور با اتكاء به آرای عمومی است كه در اصل ششم قانون اساسی و در اصول كلی آن آورده شده است. این اصل تأكید می دارد:

«در جمهوری اسلامی ایران امور كشور باید به اتكا آراء عمومی اداره شود از راه انتخابات، انتخابات رئیس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها یا از راه همه پرسی در مواردی كه در اصول دیگر این قانون معین می گردد» همچنین در موخره اصل پنجاه و ششم تأكید شده است «هیچ كس نمی تواند این حق الهی را از انسان سلب كند.»

بنابر آنچه از حکومت جمهوری اسلامی به تصویر کشیده شد این نظام یک نظام مردم سالار با تکیه بر اسلامی بودن است. بنابراین در چنین سنخی از دولت نقش مردم بیشتر و پررنگ تر خواهد بود. یکی از مصادیق مسئولیت مردم در چنین نظامی مشارکت مردم در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی و همراهی با ارزش های نظام و اسلام  است. بنابراین با تاکید بر اینکه حضور مردم در عرصه انتخابات و راهپیمایی ها نقشه‌های بیگانگان را به هم می‌ریزد،  بدیهی است مشارکت مردم در صحنه انتخابات نشان دهنده آن است که ملت ایران نسبت به سرنوشت، نظام و انقلاب احساس مسئولیت دارند. بدون تردید یکی از ابزارهای تأثیرگذار و تعیین کننده در ارزیابی سیاسی دولت ها در حاکمیت کشورها، پشتوانه مردمی است که در بستر دموکراسی در دو جلوه انتخابات و فراخوان های خیابانی متجلی می شود. از این لحا1 ما همواره برای گذار از قله مرتفع سیاسی ، به شدت به شکل گیری «حماسه سیاسی» نیازمندیم تا بتوانیم همراه با عبور از موانع و رکوردزنی جدید، به فرآیند بصیرتی کیفیت افزایی در گزینش و چینش انتخاباتی نیز بپردازیم و این امر، در اصل هم حماسه حضور و هم حماسه شعور است.

به هر حال مردم در دنیای كنونی مسئولیت سنگینی در برابر نظام اسلامی عهده‌دار هستند، پشتیبانی مردم از هر نظامی موفقیت و پیروزی را برای آن به ارمغان می‌آورد و موجب پیشرفت كشور در عرصه‌های مختلف می‌شود.  مردم پشتوانه نظام هستند و همراهی مردم در انسجام و پایداری نظام موثر است

به هر حال مردم در دنیای كنونی مسئولیت سنگینی در برابر نظام اسلامی عهده‌دار هستند، پشتیبانی مردم از هر نظامی موفقیت و پیروزی را برای آن به ارمغان می‌آورد و موجب پیشرفت كشور در عرصه‌های مختلف می‌شود.  مردم پشتوانه نظام هستند و همراهی مردم در انسجام و پایداری نظام موثر است و زمینه‌ای را برای پیشرفت كشور به وجود می‌آورد. از سوی دیگر مردم باید آگاهی لازم در عرصه‌های فرهنگی و جهادی را دریافت كنند تا در مواقع ضروری بر اساس عقل و منطق عكس‌العمل مناسب را بروز دهند. شایان ذکر است که  حمایت‌های مردم آگاه و دلسوز از نظام جمهوری اسلامی در این سال ها همواره مثال زدنی است که نمونه آن راهپیمایی مردم در 9 دی و 22 بهمن است که نشانه تعهد مردم نسبت به انقلاب و كشور بوده و هست.

جامعه

البته که مسئولیت مردم به عرصه سیاسی محدود نمی شود و عرصه های فرهنگی ، اجتماعی و خصوصا اقتصادی را نیز شامل می شود همانطور که مقام معظم رهبری نیز همواره به این امر تاکید داشتند: «آنچه را که ما در سال 92 در پیش رو داریم، باز عمدتاً در دو عرصه مهم اقتصاد و سیاست است. در عرصه اقتصاد، به تولید ملی باید توجه شود؛ همچنان که در شعار سال گذشته بود. البته کارهایی هم انجام گرفت؛ منتها ترویج تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی، یک مسئله بلند مدت است؛ در یک سال به سرانجام نمی رسد... در زمینه امور سیاسی، کار بزرگ سال 92، انتخابات ریاست جمهوری است؛ که در واقع مقدرات اجرایی و سیاسی و به یک معنا مقدرات عمومی کشور را برای چهار سال آینده برنامه ریزی می کند. ان شاءا... مردم با حضور خودشان در این میدان هم خواهند توانست آینده نیکی را برای کشور و برای خودشان رقم بزنند». این ها جملاتی بود که در ابتدای سال 92 رهبر معظم انقلاب به منظور نام گذاری سال جدید عنوان فرمودند و با اشاره به وقایع حساسی که در سال 91 اتفاق افتاد بر لزوم همکاری ومشارکت همگانی مردم و مسئولان به منظور برداشتن گام هایی بلند در عرصه سیاسی و اقتصادی در سال جدید تأکید کردند.

اما انچه که نباید از قلم انداخت توجه به چارچوب اسلامی نظام است که مسئولیت مردم مسلمان و هوشیار این سرزمین را خطیرتر کرده است . قانون اساسی ضمن پذیرش اصل ولایت فقیه كه ریشه در اصل ولایت شیعی و از طریق نصب عام الهی است، شیوه انتخاب ولی فقیه را به عنوان عالی ترین مقام رسمی كشور برعهده برگزیدگان مردم كه خبرگان باشند، قرار داده است. بنابراین اطاعت از ولی فقیه نیز از مسئولیت های ملت است که همانا وظیفه شرعی و عرفی ملت اسلامی ست.

محبوبه شهرابی

بخش سیاست تبیان


مطالب مرتبط:

ویژه نامه اولین حماسه سیاسی