نقش اقوام ایرانی در پیروزی انقلاب اسلامی

اكنون ایران اسلامی به صورت كلی به پنج قوم تقسیم می شود كه از آن جمله قوم آذری، قوم كرد، قوم بلوچ، قوم عرب و قوم فارس هستند. این اقوام همه در مبارزات ملت علیه طاغوت و جنگ تحمیلی سهم بسزایی داشته و شهیدان زیادی تقدیم این آب و خاك كرده اند. البته تعدد قومیت ها در ایران منحصر به این اقوام پنجگانه نیست اما به صورت کلی این تقسیم بندی بر ایران صادق است .

تبارشناسی حرکت اقوام ایرانی را در تاریخ معاصر و به ویژه با عنایت به اثرگذاری در پیروزی انقلاب می توان در فرایند مدرنیزاسیون پهلوی اول دید. پس از مشروطه و به دلیل ناکامی های گوناگون در استقرار حکومت مبتنی بر قانون در عصر پهلوی اول ما با رشد ملی گرایی فرهنگی و محافظه کارمواجه می شویم. در عصر رضا شاه نخبگان ایرانی تحت تاثیر فضای فکری آلمان و ملی گرایی عظمت طلب هیتلری از ضرورت تشکیل دولت مقتدر نوساز حمایت کردند. دولتی که بتواند عظمت ایران باستان را مستولی کند. این ملی گرایی فارس گرای رضا شاهی که به هژمونی و سیادت قوم فارس انجامید موجب واکنش اقوام دیگر مخصوصا اقوام مرزنشین را فراهم کرد. با سقوط رضا شاه ما شاهد رشد این ملی گرایی هستیم و بعد از کودتا 28 مرداد نیز مجددا این ناسیونالیسم شدت گرفت. آنچه گفته شد را می توان به طور اجمالی یکی از دلایل تاثیر گذار در این فرایند دانست. اما انچه باعث تداوم و اثرگذاری این امر شد رهبری بی نظیر حضرت امام، هوشیاری ایشان و قابل دسترسی کردن این فضا با استفاده از ارزش های وحدت بخش اسلام است که تمام اقوام ایرانی را زیر پرچم اسلام و رهبری حضرت امام و رسیدن به یک هدف جمع کرد.  چرا که در گفتمان انقلاب همواره یاری گرفتن از ارزش‌های اسلام عامل شکل ‌گیری وحدت است. بی تردید اگر یاری و همکاری اقوام ایرانی نبود و وحدت آنها با انقلاب اسلامی شکل نگرفته روند انقلاب مسیر دیگری می یافت. زیرا همانطور که گفتیم ایران ترکیبی از اقوام مختلف است و درهر تغییر و دگرگونی ردپای آنها دیده می شود. آنها جریی از کل را تشکیل می دهند و کل بدون اجزایش بی معناست!

انقلاب اسلامی با تکیه بر ارزشها و اعتقادات اسلامی با هدف والای استقرار و سیطره ی قوانین و موازین الهی در کلیه ی شئونات حیات فردی و اجتماعی مردم ایران رخ داد این انقلاب از یک سو سبب رویکرد به این رشد گرایش های معنوی و تضعیف اندیشه ی مادی گرایان و ملی گرایان شد و از سوی دیگر الگوی مبارزاتی اسلام تحت ستم در نقاط مختلف جهان گردید. این ارزشها محقق نشد مگر با تکیه بر اتحاد و وحدت کلمه ی همه‌ی آحاد ملت. وحدت و اتحاد سنگ بنای قوام جوامع است, اتحاد و همگرایی جامعه ایران اسلامی با توجه به داشتن الگوهای درونی و معنوی می تواند پیوند عمیق و پایدار در بین ارکان نظام و آحاد جامعه برقرار کند و دین اسلام راهبردهای سازنده تری برای تحقق اتحاد و همگرایی و وحدت همه جانبه جوامع بشری میباشد.

امام خمینی (ره) همواره رمز پیروزی و بقای انقلاب را در دو چیز میدانسته اند :

1- كلمه توحید : « انگیزه الهی داشتن و مقصد عالی را حكومت اسلامی دانستن »

2- وحدت كلمه : « یكپارچگی و اجتماع پرشور مردم و حضور در صحنه های گوناگون »

ایشان وحدت را به عنوان ركن اساسی در جریان انقلاب اسلامی بیان می دانستند و می فرمودند: ابعاد قیام همه قشرها را گرفته است اختصاص به یك دسته ای یا دسته ی دیگر ندارد . . .

پروردگار متعال، انبیاء الهی را پیام آور وحدت و یكپارچگی امت های پراكنده قلمداد می كند و می فرماید:

«خداوند پیامبران را برانگیخت تا مردم را بشارت و هشدار دهند و به همراه آنان كتاب آسمانی فرستاد تا از میان مردم اختلافاتشان را حل كرده و داوری عادلانه نمایند. (بقره 213) طبق این آیه پایان دادن به اختلافات و پراكندگی مردم یكی از اهداف والای انبیاء الهی و رهبران مذهبی است. حضرت امام خمینی(س) نیز در راستای عمل به این آیه شریفه با رهبری های حكیمانه خود مردم و اقوام پراكنده و متفرق را تحت لوای اسلام گردآورد و با ندای وحدت همه را به سوی كلمه توحید و توحید كلمه فراخواند. آنان نیز با وحدت به قله بلند پیروزی صعود كردند.

آن عارف دوراندیش با تلاش ها و حركات وحدت آفرین خود مسلمانان جهان را در مقابل استكبار جهانی متحد نمود. و بارها اعلام می كرد: اسلام امر فرموده مسلمین از هر طایفه ای كه هستند برادرند، عرب و عجم و كرد و ترك و فارس و غیر آن مطرح نیست. و می فرمود: مسلمانان به مثابه دست واحدند و همه در مسئولیت عمومی یكسانند. تفرقه جوئی و نژادپرستی در كار نیست و بین ملت های اسلامی هیچگونه امتیازی وجود ندارد جز تقوا و پرهیزكاری، گرامی ترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست.

و در همه این موارد مبنای اندیشه های آن فقیه روشن ضمیر این آیه قرآن بود: «واعتصموا بحبل الله جمیعا ولا تفرقوا؛(آل عمران 103) ای مسلمانان همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراكنده نشوید.»

امام خمینی(ره) در این زمینه می فرمود: در این پیروزی كه نصیب ملت شد دو چیز موثر بود؛ یكی، كه از همه چیز بالاتر است، اینكه مقصد همه ، مقصد الهی بود. انگیزه اسلام بود. می دیدیم كه در شعارهایشان، در فریادهایشان، شعارهای اسلامی بود؛ فریادهای «الله اكبر». مقصد این بود كه آنها را مخالف اسلام می دانستند بروند كنار... جهت دیگرش هم، كه به تبع آن آمده بود؛ وحدت همه قشرها و اقوام بود؛ یعنی ملت سرتاسر این كشور بپا خاستند و با هم، مقاصد خودشان را كنار گذاشتند، مطالبی كه مال شخص بود كنار گذاشتند، و همه به یك مقصد متوجه شدند. پس رمز پیروزی ما وحدت كلمه قشرهای مختلف، و ایمان بود.»

گرچه قومیت های متعددی در ایران زندگی می کنند اما همه ایرانی بوده و در سایة حکومت اسلامی هستند و همه اقوام چه کرد، چه عرب، چه آذری و چه بلوچ همه و همه با وحدت کلمه و دنباله روی با آرمان های شهدا و پیروی از ولایت  فقیه در میهن اسلامی زندگی کرده و توطئه های دشمن را برای ایجاد فاصله بین خود و نظام ناکام خواهند گذاشت.

امام خمینی(ره) در وصیت نامة سیاسی الهی خود می فرمایند:«بی تردید رمز بقای انقلاب اسلامی همان پیروزی است و رمز پیروزی را ملت می داند و نسل های آینده در تاریخ خواهند خواند که دو رکن اصلی آن، انگیزة الهی و مقصد عالی حکومت اسلامی و اجتماع ملت در سراسر کشور با وحدت کلمه برای همان انگیزه و مقصد بوده است.»

مطالب مرتبط:

اولین حماسه سیاسی