بافت عضلانی (1)

اهداف:

آشنایی با بافت عضلانی

آشنایی با انواع بافت عضلانی

آشنایی با انواع سلول های بافت عضلانی

عضله اسکلتی:

از رشته های عضلانی تشکیل شده است که این رشته ها دسته  هایی از سلول های چند هسته ای طویل تا 30 سانتی متر و قطر 10 تا 100 میکرومتر هستند. چند هسته ای بودن سلول های به خاطر یکی شدن میوبلاست ها (سلول های سازنده ماهیچه) می باشد. هسته در سلول عضله اسکلتی در زیر غشاء است اما در عضله قلبی و صاف در مرکز قرار دارد.

توده های رشته هایی که انواع مختلف عضله را تشکیل می دهند به طور اتفاقی کنار هم قرار نگرفته اند بلکه به صورت دسته های منظمی قرار دارند که با یک غلاف خارجی محصور شده اند که تمام عضله را احاطه می کند و اپی میزیوم نام دارد. بافت همبند اطراف هر دسته عضله پری میزیوم نام دارد. هر رشته عضله خود درون یک لایه ظریف از بافت همبند قرار دارد به نام اندومیزیوم که عمدتاً از یک تیغه پایه و رشته های رتیکولر تشکیل شده است.

یکی از وظایف بافت همبند انتقال مکانیکی نیرو های حاصل از انقباض سلول های عضلانی است. بر اساس مشاهدات با میکروسکوپ نوری در برش  های طولی رشته  های عضلانی خطوط عرضی به صورت نوار های روشن و تیره آشکار می شوند.
نوارهای تیره به نام نوار A و نوار های روشن به I موسومند. هر نوار I به وسیله یک خط عرضی تیره به نام خط Z به دو ناحیه تقسیم بندی می شود. کوچک ترین زیر واحد تکرار شونده دستگاه انقباضی سارکومر نام دارد که از یک خط Z تا خط Z بعدی امتداد دارد. در مرکز باند A منطقه روشن تری به نام H قرار دارد. همچنین خط M خط H را به دو قسمت تقسیم می کند.

فیلامنت های عضله مخطط حاوی چهار پروتئین هستند. چهار پروتئین اصلی عبارتند از:

اکتین:از دو زنجیره حاوی منومر های کروی تشکیل شده است که به شکل یک مارپیچ دو تایی به دور یکدیگر می پیچند. فیلامنت های اکتین که به طور عمودی به خط Z متصل اسند در دو طرف این خط قطب های مخالفی دارند.

تروپومیوزین: مولکول نازک و طویل که حاوی دو زنجیره پلی پپتیدی است. ابتدای هر مولکول به انتهای مولکول دیگر متصل می شود و فیلامنت هایی را تشکیل می دهد که روی اجزای اکتیین قرار می گیرند.

تروپونین: مجوعه ای از سه زیر واحد TnT، TnCو TnI است. TnT اتصال قوی با تروپومیوزین دارد و TnC به یون های کلسیم متصل می شود و TnI ازواکنش اکتین و میوزین جلوگیری می کند.

میوزین: مجموعه ای بسیار بزرگ تر از قبلی هاست که شامل دو زنجیره سنگین مشابه و دو جفت زنجیره سبک است. زنجیره های سنگین میوزین مولکول های نازک میله ای شکل که از دو زنجیره سنگین در هم پیچیده تشکیل شده اند. برآمدگی های کوچک کروی در یک انت های هر زنجیره سنگین سرهای مولکول را به وجود می آورند که محل اتصال ATP و نیز دارای توانایی آنزیمی جهت هیدرولیز ATP هستند و قادر اند به اکتین متصل شوند.

فیلم

طرح درس 73

توضیح فیلم : نوار های تیره به نام نوار A و نوار های روشن به I موسومند. هر نوار I به وسیله یک خط عرضی تیره به نام خط Z به دو ناحیه تقسیم بندی می شود. کوچک ترین زیر واحد تکرار شونده دستگاه انقباضی سارکومر نام دارد که از یک خط Z تا خط Z بعدی امتداد دارد. در مرکز باند A منطقه روشن تری به نام H قرار دارد. همچنین خط M خط H را به دو قسمت تقسیم می کند.

مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: فاضل سامانی - تنظیم: یگانه داودی