رفتن اما بازماندن

دیدن این آثار، از آن دسته نمایشگاه هایی بود که دلت نمی خواست بعد از آن سری به گالری های دیگر بزنی. دلت می خواست با حس و حالی که تجربه کردی خلوت کنی و در آن بمانی.

حال و هوای عجیبی در فضای گالری حاکم بود. درست به همان اندازه که عنوان نمایشگاه عجیب بود. با خود می گفتم که چگونه می شود رفت اما بازماند؟

چیزی نگذشت که من ماندم اما رفته بودم ؛

درست خلاف اتفاقی که برای « ایراندخت¹ » افتاده بود. ایراندخت زنی هجده ساله است  که اگر زنده بود نود و شش سال می داشت. شناسنامه باطل شده اش می گوید که او رفته است اما هنرمند به ما نشان داد که او هنوز هم هست ، همین جا ، در کنار ما!

در این نمایشگاه هشت اثر که تکنیک غالب آن ها چاپ عکس بر روی پلکسی گلس آینه ای بود، در کنار دو چیدمان با زبان دیداری مستقل، ارائه شده بود .

ایده زمان و بازیابی از شاخصه های اصلی آثار علیخانزاده است.در غالب آثار هنرمند از تقابل آینه و عکس بهره جسته بود و آثارش به گونه ای بود که به مخاطب اجازه می داد با آن درگیر شود و حتی بخشی از آثار شود وبه طور کلی این از مهم ترین نقاط قوت آثار هنرمند است.

آینه یک دوست یا بهتر بگویم یک تجربه خاص زنانه است. این یک حس زنانه و میل شدید به زیبایی است که باعث می شود هر جا آینه ای بود به جلوی آن بروی، خودت را در آن بیابی و از زیبایی ات اطمینان حاصل کنی؛

اما این بار اوضاع کمی متفاوت بود. در مقابل آینه که می ایستادی زنی زیبا اما ناآشنا از آن سوی آینه خودنمایی می کرد. اجازه نمی داد خودت را بیابی. هم زمان با تو در آینه قدم می زد. آینه ها تنها پنجره ای بودند بین دنیای ایراندخت و ما.

آینه ها کمک کردند تا ما به دنیای یکدیگر وارد شویم. دید و بازدیدی از پس سالیان. در ابتدا حس می کردم که روح او در همه جا سرگردان است اما دیری نگذشت که متوجه شدم ما نیز همگی به نوعی سرگردانیم.

همه به دنبال ایراندخت در آینه ها جستجو می کردیم. می آمد و می رفت؛ در آینه ها محو می شد؛ حضور داشت اما نبود؛ حس عجیبی بود. زمان گمشده بود؛ نمی دانم ما در دنیای او بودیم یا او در دنیای ما. شاید هم او اصلا نرفته بود. دیدم که چمدان خاطراتش را در اتاق کناری جای گذاشته بود.

بیوگرافی هنرمند

سمیرا علیخان‌زاده متولد 1346 تهران است.

او لیسانس نقاشی از دانشگاه‌الزهرا دارد و دارای فوق لیسانس نقاشی از دانشگاه آزاد اسلامی است...

علیخان‌زاده در سالیان اخیر هم در حراجی‌های معتبر کریستی، ساتبی و بونامز درخشیده و رکورد 24 هزار دلاری بر جای نهاده و هم در رویدادهای بزرگ هنری نظیر نمایشگاههای بین‌المللی"پاریس فوتو"، "آرت اسکوپ بازل سوئیس"، کانتمپوری مونیخ آلمان و استانبول ترکیه، آرت دوبی، آثارش مورد توجه بسیار قرار گرفته تا آن حد که یکی از آثارش توسط موزه لس‌آنجلس (لاکما) خریداری شده است.

این هنرمند همچنین آثارش در نمایشگاه گروهی در گالری واترهاس اند داد لندن، گالری آ.ب، لوسرن سوییس، گالری مال لندن، مرکز بین‌المللی مریدین واشنگتن، هریتیج لندن، گالری آرت مدرن آنکارا ، موزه لس انجلس، استانبول، کویت، دوبی ... به تماشای مردم دنیا در آمده اند.

اوبه عنوان عکاس سبک مفهومی نیز فعالیت می‌کند.

دیر سالى زمان، جان‌بخشی و بازیابى، رمز و مفهومی است که در آثار سمیرا علیخانزاده جریان دارد. او با دست مایه قرار دادن عکس و پرتره‌هایى که از آلبوم‌هاى خانوادگى آشنا و غریبه برمى‌گزیند، نوستالژى‌هاى ایران یکصد سال پیش را یادآورى مى‌کند؛ او با این تمهید خلاقانه خود را از دغدغه موضوع جدا و تلاشش را معطوف به مفهومی کردن آثارش کرده است. جدا از موضوع چاپ که به آثار این هنرمند ماهیت نقاشانه می‌بخشد، او با عبور از رسانه‌هاى عکس و نقاشى، حضور آیینه را به امضاى همیشگى خود بدل ساخته و ضمن خلق آثارى بینارشته‌اى، معناآفرینى را اولویت نخست خویش قرار داده است و صد البته در این راه از ارائه فرم‌هاى جذاب غافل نبوده است.

می‌نیمالیسم و انتخاب متریال‌های غیر معمول در هنر از دیگر خصوصیات آثارعلیخانزاده به شمار مى‌آید که در آثار تازه‌اش بازنمود بیشترى دارند؛ این نوآورى‌ها در کنار دستمایه‌هاى همیشگى او نظیر حضور مخاطب در متن اثر (از رهگذر وجود آینه) و نیز نقش مفهومى آینه و کارکردش در زندگى روزمره (به ویژه زنان) از جذابیت‌هاى آثار او خصوصا در نمایشگاه «رفتن اما بازماندن» قلمداد مى‌شود.

لازم به یادآوری است که «رفتن اما بازماندن» تا 23 بهمن ماه در گالرى اثر واقع درخیابان ایرانشهر، رو به روی خانه هنرمندان، شماره 16به روى دیوار خواهد بود و علاقمندان مى‌توانند یکشنبه تا پنجشنبه از ساعت 11 تا 2ظ  و جمعه‌ها از ساعت 16 تا 2ظ  از این آثار دیدن کنند.

پی نوشت:

1-  اگر با پیشینه سمیرا علیخانزاده آشنا باشیم ، سالیان درازی است که او با عکس های قدیمی کار می کند و و لزوما افرادی که در عکس ها حضور دارند نسبتی با هنرمند ندارند.

روزنامه اقتصاد/ نویسنده پانته آ غلامی

همشهری آنلاین

آکا ایران

ایلنا

مطالب مرتبط:

سه نسل زنان نقاش ایران

حراج تهران رکوردار فروش بی سابقه