تغییرات دوران بلوغ - جلسه اول
اهداف جلسه: ---------
وسایل مورد نیاز:
زمان عملیاتی:
روند کار:
1. جست و جوی دانسته‌ها
دوران نوجوانی حدّ فاصل کودکی و جوانی است و دوراهی انتقال به بزرگ‌سالی محسوب می‌شود. در این دوره به دلیل رخ دادن بلوغ، تغییر و تحوّلات سریعی در فرد پدید می آید. رشد در دوران نوجوانی با رشد سریع جنسی و جسمی که در دخترها زودتر از پسرها اتفاق می‌افتد، آغاز می‌شود و تا زمانی که جهات دیگر رشد ) روانی، اجتماعی و...( تکمیل شود، ادامه می یابد.
در حقیقت نوجوانی دورانی است که زندگی آینده شما شکل جدّی‌تری می‌گیرد و پی ریزی می‌شود. بنابراین هرقدر دانش و آگاهی شما درباره بلوغ و نوجوانی بیش‌تر باشد نگرانی‌ها و مشکلات کم‌تری در این دوره خواهید داشت.
در دوران بلوغ به دلیل ترشّح هورمون‌های جنسی، صفات ثانویه جنسی پدید می‌آید. از غدد جنسی هورمون‌های تستوسترون، استروژن و پروژسترون ترشح می‌شود که این هورمون‌ها باعث بلوغ جنسی و افزایش رشد استخوان‌ها و ماهیچه‌ها و رویش موی بدن می‌شوند که از جمله صفات ثانویه‌ی جنسی هستند. بدیهی است که این تغییرات ناگهانی در بعضی موارد با بروز اختلالاتی در سلامتی فرد همراه می‌شود.
پیشنهاد ما در این پروژه بررسی میزان شیوع چنین اختلالاتی در مدرسه و در میان دوستانتان است تا در صورت وجود، اقدام‌هایی جهت کنترل یا تعدیل این اختلال‌های انجام شود. برخی از اختلالاتی که می‌تواند برای انجام تحقیق توسط دانش‌آموزان انتخاب شود موارد زیر می‌باشد:
برای مطالعه‌ی هر بیماری باید تعریف، نشانه‌ها، علل احتمالی، روش‌های کنترل، روش‌های پیش‌گیری و درمان دارویی و غیردارویی آن را پیدا کنید. توجه داشته باشید که هر کدام از موارد ذکر شده به عنوان بیماری در بسیاری مواقع همراه با موارد دیگر به عنوان نشانه‌های بیماری اتفاق می‌افتند. برای مثال کم‌کاری تیروئید می‌تواند منجر به بروز چاقی یا اختلالات قاعدگی نیز بشود. و یا کم‌خونی یا چاقی مستقلاً سبب اختلال قاعدگی باشد.
به نظر نمی‌رسد پرمویی و آکنه قادر به ایجاد دیگر مشکلات نام‌برده باشند. آکنه می‌تواند خود یک بیماری باشد یا نشانه‌ای از وجود اختلالات دیگر. پرمویی عموماً به دلیل اختلالات هورمونی روی می‌دهد و در زنان بیش‌تر مشکل‌ساز است. کم‌خونی ممکن است نتیجه‌ای از بیماری‌های دیگر باشد یا خود به عنوان یک بیماری با نشانه‌های خستگی مفرط، سردردهای مکرر و احساس خواب‌آلودگی به شمار آید.
2. اجرا:
1. با دوستان یا هم‌کلاسی‌های خود راجع به اختلالات دوران بلوغ مصاحبه کنید تا به میزان آگاهی آن‌ها پی ببرید.
از افراد راجع به بیماری‌های آن‌ها سۆال کنید و ببینید کدام بیماری/اختلالات یا نشانه‌ها/مشکلات شیوع بیش‌تری دارد. بیماری‌هایی که می‌توانید در قالب این پروژه آن‌ها را به عنوان موضوع انتخاب کرده و به بررسی آن‌ها بپردازید، با توجه به سن، جنس، موقعیت جغرافیایی، تغذیه‌ی رایج و... می‌تواند متفاوت باشد.
حتی می‌توانید با توجه به استان یا شهری که در آن زندگی می‌کنید نشانه‌های بیماری یا بیماری‌های شایع در منطقه‌ی خودتان را پیدا کنید و پس از انجام پروژه، پیشنهادهایی برای پیش‌گیری یا کنترل آن ارایه دهید.
2. یک یا چند تا از بیماری‌هایی که دریافته‌اید جزو بیماری‌های شایع دوران بلوغ است را انتخاب کنید. لازم به تذکر است که برای انتخاب هر بیماری باید از قبل درباره‌ی آن مطالعه و جست‌وجو کرد. ما در این پژوهش نام این بیماری را بیماری «الف» می‌گذاریم و باقی مراحل پژوهش را شرح می‌دهیم. در ادامه یک سری نشانه‌های بیماری که در برخی از این بیماری‌های شایع، بروز می‌یابند و در تشخیص آن‌ها مۆثرند، را در افرادی که به عنوان «جمعیت نمونه» برگزیده‌ایم، جست‌وجو می‌کنیم. سپس با انجام یک سری کارهای آماری و مقایسه به وجود بیماری و شیوع آن در جمعیت نمونه پی می‌بریم و نتایج خود را به صورت یک گزارش پزشکی ارایه می‌کنیم.
تکلیف 1:
درباره‌ی اختلالات دوران بلوغ اطلاعاتی جمع‌آوری کرده و اطّلاعات مرتبط را در کنار هم قراردهید. کلمات زیر می‌توانند کلیدواژه‌های مناسبی برای جست‌وجوی شما باشند:
آکنه - کم خونی و انواع آن – چاقی- اختلالات تیروئید - اختلالات قاعدگی و انواع آن - پر مویی
تکلیف 2:
در زیر هر مطلب منبع آن را به طور کامل و دقیق ذکر کنید. از نوشتن اسم کتاب بدون نام نویسنده و مشخصات دیگر یا نوشتن سایت گوگل بدون آدرس دقیق اجتناب کنید. این کار از ارزش علمی اطّلاعات شما می‌کاهد.
راهنمایی:
همان طور که احتمالاً می‌دانید، برای جمع آوری اطّلاعات از سه روش می‌توان استفاده کرد:
مطالعه منابع خواندنی مثل کتاب
جستجوی الکترونیکی
مصاحبه با متخصّصی هم‌چون یک پزشک
برای جستجوی الکترونیکی از سایت‌های معتبر علمی و تخصّصی استفاده کنید و تا حدّ امکان از سایت‌های خبری یا نقل‌قول‌های غیرتخصّصی و عمومی یا وبلاگ‌های شخصی استفاده نکنید. زیرا برای یک تحقیق علمی دانش‌آموزی منابع معتبر جزو امتیازات ویژه و برای تحقیقات دانشگاهی جزو لوازم و ضروریات پژوهش است.
محل بازدید/ اردو/ خرید: ---------------------
منابع مطالعه: --------------------
بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان
تهیه: سلما کاظمی – تنظیم: یگانه داودی
بیماری های شایع دوران نوجوانی – جلسه اول
بیماری های شایع دوران نوجوانی – جلسه دوم
بیماری های شایع دوران نوجوانی – جلسه سوم
بیماری های شایع دوران نوجوانی – جلسه چهارم
بیماری های شایع دوران نوجوانی – جلسه پنجم
بیماری های شایع دوران نوجوانی – جلسه ششم
