جوانان علاقمند به داشتن موی بلند بخوانند!!
آیا درست است که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) موهای بلندی داشتند؟ اگر درست است علت آنْ چه بود؟
برخی از جوانان علاقمند به داشتن موهای بلند عمل خود را منتسب می کنند به سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله که ایشان هم موهای سر خود را کوتاه نمی کردند، در این مجال می خواهیم بررسی کنیم ببینیم آیا بلند کردن موها از سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله هست یا نه؟
ایوب بن هارون گوید: به امام صادق(علیه السلام) گفتم: آیا رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرق سرش را باز می‌کرد؟ امام(علیه السلام) فرمود : «نه؛ موقعى که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) موى سرش تا نرمه گوش می‌رسید، موهاى خود را کوتاه می‌کرد».[1]
گفتنی است؛ بلند کردن مو اگر موجب شهرت نشود و مطابق عرف جامعه باشد ایرادی نداشته و دلیل شرعی نمی‌خواهد، اما باید نظافت آن را رعایت نمود و رسول خدا(صلی الله علیه و آله) علاوه بر این که خود به آراستگی ظاهری توجه ویژه داشت به دیگران نیز توصیه می‌نمود که این گونه باشند، چنان‌که امام علی(علیه السلام) به نقل از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) می‌فرمود: «هر کس موى سر بگذارد باید آن را نیکو رسیدگی و آرایش کند یا این که آن را کوتاه کند».[2]
پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) به مردى که ریش بلندى داشت نگریست و فرمود: «چه می‌شد اگر این مرد ریشش را اصلاح می‌کرد که زیاد بلند یا کوتاه نباشد»، پس این خبر بدان مرد رسید و او ریش خود را متوسط (حدّ وسط ریش بلند و ریش) کوتاه و اصلاح کرد و هنگامى که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) او را دید فرمود: «همگى چنین کنید».[3]
در برخی از روایات داریم که به کوتاه کردن موی سر ما را سفارش کرده اند:
الإمام الكاظم علیهالسلام:
«إنَّ شَعرَ الرَّأسِ إذا طالَ ضَعُفَ البَصَرُ، و ذَهَبَ بِضَوءِ نورِهِ. وطَمُّ الشَّعرِ؛ یُجلِی البَصَرَ، ویَزیدُ فی ضَوءِ نورِهِ .»؛ موى سر، اگر بلند شود، دیده به ضعف مىگراید و فروغِ نورش مىرود؛ امّا كوتاه كردن مو، دیده را جلا مىدهد و بر فروغ نور آن مىافزاید. (مستطرفات السرائر ، صفحه 57 ، حدیث 17 عن علیّ بن یقطین، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 85 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشكی: 1 / 306)
امام رضا علیه السلام هم فرموده اند که کوتاه کردن مو از اخلاق پیامبران است.( لكافی ، جلد 5 ، صفحه 320 ، حدیث 3 ، تهذیب الأحكام، جلد 7 ، صفحه 403، حدیث 1611، كتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 3)
در پایان یادآور می‌شویم که؛ رسول خدا(صلی الله علیه و آله) یک بار موی سرشان را بلند کردند، با این‌که سیره ایشان این بوده است که موی سر را به قدری بلند نمی‌گذاشتند که نیاز به باز کردن فرق سر باشد. آن یک‌بار را ابابصیر از امام صادق(علیه السلام) چنین نقل می‌کند: از امام صادق پرسیدم: «فرق» باز کردن در وسط موى سر از سنّت است؟ امام(علیه السلام) فرمود: «نه»، گفتم: آیا رسول خدا(صلی الله علیه و آله) هیچ وقت براى موى سرش «فرق» گذاشت؟ فرمود: «آرى». پرسیدم: چگونه می‌شود که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) این کار را انجام دهد، حال آن‌که از «سنت» نباشد؟! فرمود: «هرکس در وضعى قرار بگیرد که رسول خدا در آن وضع قرار داشت باید مانند آن‌حضرت موى سرش را تفریق نماید». گفتم: آن وضعیت چه بود؟ فرمود: «در سال ششم هجرت، رسول خدا از مدینه عازم بیت اللَّه الحرام شد، و احرام حج بست و قربانى هم با خود همراه برد، پس از آن‌که کفار قریش مانع ورود آن حضرت به مکه شدند، بر طبق آیه شرِِیفه: «لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّۆِِْیا بِالْحَقِّ ...»[4] رسول خدا دانست که در آینده نزدیکى به سلامت وارد مکه معظمه خواهد شد، لذا موى سرش را تقصیر نکرد و از زمانى که احرام بسته بود تا سال بعد همچنان موى سرش باقى بود - که به ناچار نیازمند تفریق گردید- ولى پس از انجام عمل حج و تراشیدن موى سر، آن حضرت، دیگر موى سرش را بلند نکرد، و نه قبل از وضع نامبرده، موى سرش را می‌گذاشت که آنقدر بلند شود که احتِِیاج به فرق گرفتن داشته باشد».[5]
و فقها بنا بر برخی روایات که از جمله آن روایتی که بیان شد؛ حکم به استحباب بلند گذاشتن مو، خصوصاً از اول ذیقعده، برای کسی که نیت حج دارد، کرده‌اند.[6]
پی نوشت ها:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 485، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 129، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[3]. همان، ص 130.
[4]. فتح، 27: «حقّاً خدا رۆیاى پیامبر خود را تحقّق بخشید [که دیده بود:] شما بدون شک، به خواست خدا در حالى که سر تراشیده و موى [و ناخن] کوتاه کرده‌اید، با خاطرى آسوده در مسجد الحرام درخواهید آمد. خدا آنچه را که نمی‌دانستید دانست، و غیر از این، پیروزى نزدیکى [براى شما] قرار داد».
[5]. الکافی، ج 6، ص 486.
[6]. ر.ک: طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، ج 2، ص 562، مۆسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1409ق.
فرآوری: محمدی
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منبع:
سایت اسلام کوئست
سایت شهر حدیث
مطالب مرتبط:
آیا پوشیدن رنگ سیاه کراهت دارد؟
