الكل خوراكی در قفسه داروخانهها!
«اعتیاد به الكل» هشداری است كه در ماههای گذشته پیدرپی شنیده شده است. به نظر میرسد زنگ خطر اعتیاد جوانان به الكل به صدا در آمده است.
با اینكه وزارت بهداشتیها از وعده تشكیل كمیته ملی مبارزه با مشروبات الكلی به عنوان گامی بلند نام میبرند، هنوز جوانان ایرانی زیر آسمان همین شهر، الكل را در ازای اسكناسهای رنگی از توزیع كنندگان میخرند و مصرف میكنند. نگاهی به قفسههای برخی داروخانهها نشان میدهد با وجود محدودیتی كه وزارت بهداشت برای عرضه الكل قائل شده است، الكلی كه با نام دروغین طبی در زیر پلهها و خانهها تولید میشود در مغازههای عطاری و داروخانهها به فروش میرسد
برخی از الكلهای زیرپلهای تحت عنوان الكل طبی توسط مغازهها و حتی داروخانهها فروخته میشوند كه حتی قابلیت شرب دارند و میتوانند باعث ایجاد عوارض در افراد مصرفكننده شوند. درخواست ما از نیروی انتظامی این است كه با شدت بیشتری با این مسئله برخورد كند.
سن مصرف الكل به 17-18 سال رسید
در كشورهای اروپایی استفاده مشروبات الكلی برای جوانان زیر 18 سال ممنوع است و برای مصرفكنندگان زیر 18 سال مجازات سنگینی در نظر گرفته شده است. این در حالی است كه كسانی كه به این جوانان مشروب میفروشند نیز باید مجازات شوند. در ایران میانگین سنی مصرفكنندگان اصلی الكل 17 تا 35 سال است. این گروه میتوانند با سفارش تلفنی هر نوع مشروب الكلی كه بخواهند را در مدت كوتاهی، در مقابل منزل خود تحویل بگیرند.
دكتر مجید ابهری در مورد سن افرادی كه در گذشته و امروزه به سوی مشروبات الكلی روی میآورند، میگوید: در 10سال گذشته مصرف مشروبات الكلی به حداقل 18 سال رسیده است و الكلیسم به عنوان یك اعتیاد ویرانگر در رده سنی 25 تا 40 دیده میشود. معمولا مصرفكنندگان مشروبات الكلی سه دسته هستند: دسته اول كسانی كه برای ترك اعتیاد با آموزشهای غلط بهدنبال جایگزین میگردند در صورتی كه تخریب این جایگزینی بر سیستم عصبی و دستگاههای اصلی بدن مانند قلب و مغز بیشتر است. گروه دوم كسانی هستند كه از قبل از انقلاب جزو مصرفكنندگان مشروبات الكلی بوده و هنوز هم به نوشیدن ادامه میدهند. سومین گروه، جوانان هستند كه به دلیل ضعف در مهارتهای زندگی در میهمانیها و گردشهای گروهی از مشروبات الكلی به عنوان یك تفریح و سرگرمی استفاده میكنند.
علاوه بر آن آمار منتشر شده از سوی مراجعی مانند نیروی انتظامی و قوه قضاییه مبنی بر وجود معتادان الکل در کشور نشان میدهد که وجود مراکزی برای ترک اعتیاد مصرف کنندگان این ماده ضروری و لازم است اما این در حالی است که مسئولان سازمان بهزیستی که متولی کمپ های ترک اعتیاد در کشور است بر این باورند که هنوز معتادان به الکل در جامعه به اندازه ای نیستند که مراکز به خصوصی برای ترک آنان در جامعه نیاز باشد
علل گرایش به مشروبات الكلی
یكی از مهمترین دلایل گرایش جوانان به مشروبات الكلی كمبود و گرانی تفریح و سرگرمی برای جوانان است. در اصل جوانی كه از آموزش مهارتهای زندگی سالم در مدرسه و دانشگاه محروم بوده است این تفریح را برای خود برمی گزینند.
برخی نیز مصرف را تفننی میدانند. براساس یك پژوهش، 80 درصد جوانانی كه در آن شركتكردهاند سابقه بیش از یك یا دو بار مصرف داشتهاند و 94 درصد از كل شركتكنندگان گفتهاند فقط در جمع دوستان و همسالان تشویق به مصرف شدهاند. همچنین 89 درصد از افراد عنوان كردهاند كه الكل طبی یا الكل سفید اصلیترین مشروب مصرفی آنها بوده است.با این وجود به نظر میرسد راهاندازی مراكز ترك اعتیاد گام مهمی برای تابو شكنی در رابطه با الكل و ورود جدی نهادهای مسئول در این خصوص برای پیشگیری از گرایش جوانها به مصرف این ماده محرك در دسترس باشد.
تولید زیرپلهای الکلهای طبی و خطر عرضه "متانول" به جای "اتانول"
مدیرکل دفتر سلامت اجتماعی، اعتیاد و روان وزارت بهداشت نسبت به تولید زیرپلهای الکلهای طبی و عرضه آن هشدار داد و گفت: ممکن است الکل به صورت غیرقانونی در کارگاههای زیرپلهای و در برخی منازل تولید شود و تحت عنوان الکل طبی به مردم عرضه شود. این الکلها میتوانند بسیار خطرناک باشند و اگر در تولید آن دقت لازم نشود ممکن است به جای «اتانول»، «متانول» تولید شود.
وی «متانول» را شکلی از الکل عنوان کرد که بسیار خطرناکتر از الکل معمولی (اتانول) است و گفت: حتی مصرف مقادیر کم «متانول» میتواند به عوارض جسمی شدید مانند کوری و همچنین مرگ منجر شود. "متانول" از نظر ظاهری، رنگ و بو با الکل معمولی تفاوت عمدهای ندارد و غیرقابل تشخیص است.
برخی نیز مصرف را تفننی میدانند. براساس یك پژوهش، 80 درصد جوانانی كه در آن شركتكردهاند سابقه بیش از یك یا دو بار مصرف داشتهاند و 94 درصد از كل شركتكنندگان گفتهاند فقط در جمع دوستان و همسالان تشویق به مصرف شدهاند. همچنین 89 درصد از افراد عنوان كردهاند كه الكل طبی یا الكل سفید اصلیترین مشروب مصرفی آنها بوده است
کمپی برای ترک دادن الکلیها
برخی مسئولان انکار اعتیاد به الکل در کشور را بینتیجه خوانده و تأکید میکنند که باید هرچه سریعتر مراکز ویژه درمان اعتیاد به الکل در کشور راهاندازی شود به همین منظور نیز طی چند سال اخیر مرکز ملی مطالعات اعتیاد راهاندازی مراکز ویژه ترک اعتیاد به الکل را در دست اقدام داشته، اما متأسفانه با توجه به کمبود نیروی متخصص، این مرکز بر بررسی و درمان اعتیاد به شیشه و نیز اجرای طرح پایلوت شربت تریاک متمرکز شده است.
دکتر آذرخش مکری با اشاره به اینکه اعتیاد یک داروی خاص درمانی ندارد بلکه یک بسته درمانی دارد، یعنی درمان اعتیاد تنها با گردهم جمع شدن روشهایی چون دارو درمانی، رواندرمانی، مشاورههای گروهی و فردی و... محقق میشود میگوید: بر این اساس درمان دارویی صرفاً پنجره یا ابزاری است برای فراهم کردن روشهای درمانی دیگر اعتیاد که به این موضوع باید توجه شود، چرا که بسنده کردن به درمان دارویی ما را در درمان اعتیاد به هیچ جا نخواهد رساند.
علاوه بر آن آمار منتشر شده از سوی مراجعی مانند نیروی انتظامی و قوه قضاییه مبنی بر وجود معتادان الکل در کشور نشان میدهد که وجود مراکزی برای ترک اعتیاد مصرف کنندگان این ماده ضروری و لازم است اما این در حالی است که مسئولان سازمان بهزیستی که متولی کمپ های ترک اعتیاد در کشور است بر این باورند که هنوز معتادان به الکل در جامعه به اندازه ای نیستند که مراکز به خصوصی برای ترک آنان در جامعه نیاز باشد.
محمد نفریه، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در پاسخ به این سوال که چرا در ایران کمپی برای ترک اعتیاد به الکل وجود ندارد میگوید: کمپها در همه موارد همکاری میکنند زیرا اعتیاد یک چیز واحدی است و بسیاری از کسانی که به کمپهای ما مراجعه میکنند دارای انواع اعتیادها به مواد مخدر، انواع محرکها و الکل هستند. همچنین در حال حاضر معتاد به الکل که بیخانمان هم باشند به تعداد زیادی در کشور وجود ندارد و به همین خاطر نیازی به وجود چنین کمپهایی نیست اما با اختصاصی شدن کمپها میتوان برخی از آنها را نیز به این منظور اختصاص داد.
در این میان قائم مقام دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدراست که با تاکید بر اینکه هیچ مرکزی برای ترک اعتیاد الکل در کشور وجود ندارد مدتی قبل گفته بود: شورای اجتماعی کشور و وزارت کشور به صورت جدی مطالعاتی در زمینه کمپهای ترک اعتیاد الکل انجام میدهند تا اقدامات موثر در این خصوص انجام شود تا در آینده موضوع به جایی نرسد که درمان کردنش سخت شود.
فراوری : طاهره رشیدی
بخش اجتماعی تبیان
منابع : 1- ایسنا / 2- تابناک / 3- سلامت نیوز