کاربران لینوکس بخوانند!

توجه داشته باشید که توزیع های لینوکسی به همراه قابلیت disk-defragmenting منتشر نمی شوند، اما چرا؟

برای درک این موضوع می بایست ابتدا با مفهوم defragment و چگونگی عملیات در ویندوز و لینوکس آشنا شوید تا بتوانید تفاوت کار در فایل سیستم ها را بیابید. بسیاری از کاربران ویندوز بر این باورند که انجام عملیات defragment بر روی سیستم فایل به صورت منظم موجب بالا رفتن سرعت کامپیوترشان می شود. اما بیشتر این کاربران نمی دانند که این کار چگونه انجام می شود.

Fragmentation چیست؟

به طور خلاصه بر روی یک درایو هارد دیسک تعدادی سکتور وجود دارد که هر کدام می توانند شامل بخش های کوچکی از داده ها، فایل ها و... باشند. همچنین فایل هایی که بزرگ هستند می بایست در سراسر بخش های مختلف ذخیره شوند. به عبارتی شما می توانید فایل ها را بر روی فایل سیستم ذخیره کنید.

تمامی این فایل ها بر روی خوشه های به هم پیوسته یک سکتور ذخیره می شوند. بعد شما خواهید توانست فایل های بسیاری را ذخیره کرده و همچنین سایز فایل ها را نیز افزایش دهید.

متاسفانه در صورتی که فضای کافی برای ذخیره یک فایل وجود نداشته باشد، فایل به قطعات متعدد تقسیم می شود. این امر موجب می شود تا فایل شما در بخش های مختلف هارد ذخیره شود.

Defragmenting یک فرایند متمرکز است که بیت های فایل های پراکنده را جمع آوری کرده و این تضمین را می دهد که فایل بر روی هارد پیوسته است.

البته انجام عملیات defragment برای درایوهای حالت جامد (SSD) که قطعات متحرک ندارند و نباید defrag شوند متفاوت است. در نسخه های بعدی ویندوز کاربران نباید هیچ نگرانی در مورد defragment کردن سیستم فایل ها داشته باشند چرا که این کار به صورت اتوماتیک انجام خواهد گرفت.

فایل سیستم در ویندوز چگونه کار می‌کند؟

فایل سیستم بسته به سیستم عامل است و شرکت هایی که سیستم عامل را تولید می کنند معمولا خودشان فایل سیستم را می نویسند.

از جمله فایل سیستم های قدیمی مایکروسافت Fat 16  است و بر روی سیستم عامل DOS ارائه شده است. نام فایل در این فرمت بیشتر از 8 کاراکتر نبوده و سوند فایل 3 کاراکتر است. اندازه فایل دارای محدودیت بوده و بیشتر از 1G نیست. به اشتراک گذاری و اعمال مجوز وجود ندارد و امنیت در سطح پایینی است.

بعد از آن Fat32 ارائه شد که با ویندوز 98 ظهور کرد. نام فایل تا 256 کاراکتر نیز است و پسوند فایل بیشتر از 3 کاراکتر است (مثل HTML) ماکزیمم حجم فایل 3G است. این نوع فرمت همچنان بر روی درایورهای فلش نیز استفاده می شود اما نمی توان آن را در گروه فرمت های هوشمندانه وارد کرد. زمانی که شما یک فایل را براساس فایل سیستم Fat ذخیره می کنید، آن فایل را ذخیره کرده و آن را می بندد و از ادامه هارد دیسک شروع می کند و فایل های بعدی را به همین ترتیب ذخیره می کند. در صورتی که اندازه فایل ها بزرگ شوند آن ها تکه تکه خواهند شد.

فایل سیستم جدید مایکروسافت که NTFS نام دارد به همراه ویندوز 2000 ارائه شد. این استاندارد شروع و پایان پارتیشن را با استفاده از یک سری کاراکترهای خاص مشخص می کند. در این فایل سیستم حجم فایل بیشتر از 3G است و امنیت بالایی بر روی فایل ها می توان اعمال کرد حتی می توان رمزنگاری انجام داد. در این فرمت فضای آزاد بیشتری را به بافر بر روی هارد دیسک ارائه کرده است اما همچنان پراکندگی بر روی این سیستم فایل نیز مشاهده می شود.

برای آن که سیستم فایل ها بتوانند در اوج عملکرد خود بمانند می بایست عمل Defrag شدن انجام شود اما مایکروسافت برای آن که بتواند این مشکل را کاهش دهد عملیات defragmentation را در نسخه های جدید ویندوز به background برده است.

فایل سیستم در لینوکس چگونه کار می‌کند؟

فایل سیستم ها در لینوکس عبارتند از: EXT2، EXT3، EXT4

EXT4 فایل سیستمی است که در توزیع اوبونتو و سایر توزیع های لینوکس مورد استفاده قرار می گیرد. در لینوکس به جای آن که فایل های چندگانه به صورت پشت سر هم بر روی هارد دیسک قرار گیرند، فایل سیستم لینوکس فایل های مختلف را در سراسر هارد پراکنده می کند و حجمی نسبتا بزرگ را بین فایل ها آزاد می گذارد تا زمانی که فایلی نیاز به Edit داشت و یا این که حجم آن بزرگتر شد بتواند فضای بیشتری را به آن فایل اختصاص دهد. همچنین اگر fragmentation (پراکندگی) رخ دهد لینوکس سعی می کند تا فایل ها را جمع آوری کرده و بدون نیاز به ابزارهای یکپارچه سازی پراکندگی را به حداقل برساند.

با این وجود فایل سیستم برای جلوگیری از پراکندگی در استفاده معمولی طراحی شده است. در صورتی که در لینوکس با مشکل پراکندگی مواجه هستید احتمالا شما نیاز به یک هارد دیسک بزرگ تر دارید. اگر شما واقعا به انجام عملیات defragment فایل سیستم نیاز دارید، ساده ترین راه و یا به عبارتی مطمئن ترین راه این است که فایل های موجود بر روی پارتیشن خود را کپی کنید سپس تمامی فایل ها را پاک کرده و مجددا فایل ها را بر روی پارتیشن کپی کنید. در این حالت فایل سیستم به صورت هوشمندانه اجازه کپی و تخصیص فایل و فضا بر روی هارد دیسک به شما خواهد داد.

فائزه خاموشی

بخش دانش و زندگی تبیان

منابع:

Why Linux Doesn’t Need Defragmenting”‌ Chris Hoffman”‌

howtogeek

Do You Really Need to Defrag Your PC?