چرا بورس سقوط کرد؟
بورس بعد از ماهها صعود شاخص و رکورد شکنی، یک رکورد تاریخی دیگر را ثبت کرد و آن سقوط آزاد ناگهانی شاخص بازار سرمایه بود. شاخص کل بورس در پایان معاملات دیروز با افت 2380 واحدی به کانال 85 هزار واحد سقوط کرد و این افت شاخص در تاریخ 47 ساله بورس سابقه نداشته است.
دلایل بسیاری در مورد سقوط بورس تهران عنوان شده اما شنیده شده جلوگیری از ورود منابع دولتی به بازار سرمایه و کند شدن روند واگذاریها از مهمترین علل این اتفاق بوده است. البته مسۆولان دولتی این موضوع را در حد شایعه میدانند و از سرمایهگذاران خواستهاند به این شایعات توجهی نکنند. دیروز در بورس تحرکات عجیبی نیز به چشم میخورد و در حالی که سهامداران صفهای طولانی را برای فروش سهام تشکیل داده بودند، شرکتهای حقوقی وابسته به دولت اکثر سهام بانکها، پتروشیمیها و پالایشگاهها را خریداری کردند. مدیر امور بورسهای سازمان بورس بعد از سقوط عجیب شاخص بازار سرمایه هجوم سهامداران را بیمعنا خواند!
محمودرضا خواجهنصیری با تأکید بر اینکه نباید سرمایهگذاران براساس شایعات بیاساس تصمیمگیری کنند، گفت: ورود نقدینگی به بازار همچنان تداوم داشته و نقدینگی به هیچ عنوان از این بازار خارج نشده و هیچگونه تغییری در روند بازار رخ نداده و با توجه به سیاستهای درست از اواسط آذرماه نوسانات شاخص ادامهدار نبوده بنابراین هجوم سهامداران برای فروش داراییهایشان معنا ندارد. طی روزهای گذشته با داغ شدن شایعات بازار برخی درصدد ایجاد صف فروش در سهام شرکتها و جمع کردن آن از دست سهامداران بودند. بر همین اساس، با آمدن اخباری اینچنینی از طرف سازمان بورس مبنی بر عدم تغییر و تحولات و لزوم توجه به سودآوری و بازدهی صنایع، صفهای فروش در پایان بازار جمع شد.
دیروز نمادهای بزرگی همچون هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیجفارس، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، گسترش نفت و گاز پارسیان، مخابرات، پالایش نفت بندرعباس، سرمایهگذاری غدیر به ترتیب 319، 136، 125، 123، 116، 114 و 101 واحد در وضع شاخص اثر منفی گذاشتند. بازار سرمایه اینروزها حال و روز خوبی ندارد و شایعات فراوانی در ساختمان بورس اوراق بهادار شنیده میشود؛ اینکه وضعیت برخی شرکتهای بزرگ خوب نیست و شاخص کل باز هم سقوط خواهد کرد. در صورت عدم مدیریت صحیح سرمایههای بیشتری از بازار سرمایه خارج خواهد شد و قطعا بازارهای کاذب رونق پیدا خواهد کرد. مسۆولان اگر میخواهند بیشتر از این سرمایه از بورس خارج نشود و در حوزههایی مانند بازار سکه و ارز خللی وارد نکند باید اعتماد را به سرمایهگذاران بازگردانند. بورس، بازار حساسی است که بیتوجهی به آن میتواند عواقب بسیار بدتری را به دنبال داشته باشد.
دیروز نمادهای بزرگی همچون هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیجفارس، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، گسترش نفت و گاز پارسیان، مخابرات، پالایش نفت بندرعباس، سرمایهگذاری غدیر به ترتیب 319، 136، 125، 123، 116، 114 و 101 واحد در وضع شاخص اثر منفی گذاشتند. بازار سرمایه اینروزها حال و روز خوبی ندارد و شایعات فراوانی در ساختمان بورس اوراق بهادار شنیده میشود؛ اینکه وضعیت برخی شرکتهای بزرگ خوب نیست
4 عامل ریزش شاخص بورس
عضو شورایعالی بورس گفت: روند نزولی بازار سهام ناشی از حباب نبوده بلکه 4 عامل تجدید ارزیابی داراییها، ابهام در اعداد و ارقام بودجه، ابهام در نحوه هدفمندی یارانهها و فضای روانی ناشی از مذاکرات بر آن اثرگذار بوده است. محمدرضا پورابراهیمی، عضو شورایعالی بورس درباره روند نزولی بورس و اینکه آیا بورس حبابی است یا خیر، گفت: از ابتدای سال 91 که ما با شوک ارزی در اقتصاد کشور مواجه شدیم، سطح عمومی قیمتها به تناسب میزان کاهش ارزش پول ملی به شکل معکوس افزایش یافت. مفهوم کاهش ارزش پول ملی را به این صورت میتوانیم توضیح دهیم که وقتی دلار از هزار تومان به 2 هزار تومان رسید و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی داشتیم، 2 برابر تورم اتفاق افتاد و وقتی دلار به 3 هزار تومان رسید 3 برابر تورم اتفاق افتاد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: از ابتدای سال 91 که این اتفاق در اقتصاد رخ داد پیشبینی میشد که اثر این موضوع در بخشهای مختلف ظاهر شود و این موضوع کاملا طبیعی به نظر میرسید. پورابراهیمی گفت: وقتی قیمتها افزایش مییابد بنابراین بر همه چیز مانند زمین، ملک و ساختمان اثر میگذارد و قطعا اثر آن بر داراییهای مالی شرکتها هم پدیدار میشود.
وی افزود: مثلا در سال 89 که یک کارخانه فولاد با دلار هزار تومان با سرمایهای معادل 400 میلیارد تومان راهاندازی میشد، در سال 91 با افزایش قیمت دلار به 3 هزار تومان همان کارخانه و با همان مشخصات برای راهاندازی به بودجهای سه برابر سال 89 و معادل یکهزار و 200 میلیارد تومان نیاز دارد. عضو شورایعالی بورس تصریح کرد: یعنی وقتی قیمت جدید در بازار شکل گرفت مسلما باید سهام آن متناسب با آن تغییر پیدا میکرد. پورابراهیمی اظهار داشت: پس پیشبینی شد که شاخص در سال 91 به تناسب آثار تورمی تعدیل یابد و این تعدیلی که در طول ماههای اخیر و اواخر سال پیش داشتیم تعدیل تجدید ارزیابی داراییهایی بود که متاثر از آثار شوک ارزی در اقتصاد کشور شکل گرفت. پس به تناسب آن تعدیل صورت میگیرد، یعنی همان کارخانه فولاد یا کارخانه پتروشیمی قیمت جایگزینی آن دو یا سه برابر شد و قاعدتا نمیشود داراییهای کارخانهای افزایش یابد و سهام آن افزایش نیابد. عضو شورای بورس اظهار داشت: به شاخص 90 تا 95 هزار برسد و پس از آن متوقف شود، زیرا دیگر تجدید ارزیابی اثر خودش را گذاشته و دیگر بیش از این نمیتواند تأثیرگذار باشد. پورابراهیمی گفت: 4 عامل روی بورس اثرگذار بوده است، یکی تجدید ارزیابی بود که اثر نهایی خودش را بر بازار سرمایهگذاشته و دیگر اثری بر بورس ندارد. عامل دوم اثرگذار بر بورس ابهام در اعداد و ارقام بودجه است. عضو کمیسیون برنامه و بودجه اظهار داشت: عامل سوم اثرگذار بر بورس ابهام در نحوه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها و عامل چهارم فضای روانی آثار مذاکرات هستهای است. پورابراهیمی گفت: در ابتدا مذاکرات هستهای خوشبینانه تصور میشد اما الان کمی آن روند خوشبینی وجود ندارد. عضو شورایعالی بورس درباره اینکه آیا میتوان گفت روند شاخص بورس حبابی بوده و الان حباب بورس ترکیده، گفت: خیر، بازار حبابی نبوده است بلکه اثرات تجدید ارزیابی بر بازار بورس حاکم بوده است.
از ابتدای سال 91 که ما با شوک ارزی در اقتصاد کشور مواجه شدیم، سطح عمومی قیمتها به تناسب میزان کاهش ارزش پول ملی به شکل معکوس افزایش یافت. مفهوم کاهش ارزش پول ملی را به این صورت میتوانیم توضیح دهیم که وقتی دلار از هزار تومان به 2 هزار تومان رسید و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی داشتیم، 2 برابر تورم اتفاق افتاد و وقتی دلار به 3 هزار تومان رسید 3 برابر تورم اتفاق افتاد
به شایعات توجه نکنید
معاون اقتصادی وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: گاهی اوقات ممکن است شایعاتی با اهداف خاص در بازار منتشر شود اما سرمایهگذاران نباید تحت تأثیر اینگونه شایعات رفتار کنند، چون این رفتار به نفع آنها نخواهد بود و در بلندمدت میتواند منافع آنها را به مخاطره بیندازد. شاپور محمدی با اشاره به انتشار برخی شایعات بیاساس در بازار سرمایه در روزهای اخیر با اعلام اینکه رفتارهای هیجانی و مبتنی بر شایعات از سوی برخی سرمایهگذاران قابل دفاع نیست، گفت: انتشار شایعات در بازار سرمایه، میتواند منافع سرمایهگذاران را تهدید کند، به سرمایهگذاران توصیه میکنیم براساس شایعات تصمیمگیری نکنند. معاون اقتصادی وزیر امور اقتصادی و دارایی خاطرنشان کرد: ممکن است تعدادی از سرمایهگذاران با استناد به شایعاتی که مبنا ندارند، اقدام به فروش سهام خود کنند، در حالی که این اقدام ممکن است به قیمت از دست رفتن فرصتها برای آنها تمام شود و این افراد پس از بازگشت بازار به شرایط رونق، دیگر نتوانند سهامی را که به قیمت پایین واگذار کردهاند، خریداری کنند.
فرآوری: محسن جندقی بخش اقتصاد تبیان
منابع : وطن امروز،فارس