آشنایی با هنر گرگور بافی

گرگور بافی، یکی از صنایع دستی رایج استان هرمزگان می‌باشد که صنعتگران این رشته، با حوصله و دقت فراوان، سیم‌های مفتولی را به صورت دسته دسته به هم می‌بافند تا وسیله‌ای برای صید و صیادی مهیا گردد.

گرگور، از محدود صنایعی است که کاربرد فراوان در صیادی دارد و امروز با توجه به اهمیت ساخت آن، کارگاه‌های متعددی در گوشه و کنار استان ایجاد گردیده که صنعتگران بسیاری را تحت پوشش خود قرار داده است.

گرگور که در گویش هرمزگانی «کلگر» گفته می‌شود، نوعی قفس گنبد شکل بزرگ، جهت صید آبزیان دریایی می‌باشد که درب آن مثل قیفی یک طرفه به گونه‌ای عمل می‌کند که ماهی‌ها پس از ورد به درون قفس، قادر به خروج نخواهند بود و بدین ترتیب به دام می‌افتند. صیادان به منظور کشاندن ماهی‌ها به داخل این وسیله صید، از انواع طعمه، از جمله امعاء و احشاء ماهی‌ها و آبزیانی که قبلاً صید نموده‌اند، استفاده می‌نمایند.

در ادوار گذشته ساحل‌نشینان این منطقه، گرگور یا «کلگر» را از ترکه‌های خرما و چوب درخت «گز» می‌ساختند. پس از ورود مفتول‌های نازک فلزی به بازار، استفاده از چوب و ترکه‌های خرما در ساخت این محصول، رفته رفته منسوخ شد و صنعتگران، مفتول‌های یادشده را جایگزین مواد اولیه پیشین نمودند.

نحوه بافت به این ترتیب است که ابتدا با رد نمودن مفتول‌ها از زیر و روی هم و با حفظ فواصلی معین، فرم گنبدی شکل اولیه ساخته می‌شود. سپس بخش زیرین به طور مجزا بافته شده به بخش گنبدی شکل متصل می‌گردد. بخش زیرین که به شکل یک دایره بافته می‌شود. متحرک می‌باشد به گونه‌ای که صیادان قادر خواهند بود پس از بالا کشیدن گرگور از زیر آب، جهت خارج نمودن ماهی‌های صید شده، آن را باز نمایند.

عمده مراحل ساخت این محصول، توسط دست انجام می‌شود و تنها ابزاری که در طول مراحل ساخت، زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد، نوعی سیم‌چین می‌باشد. مراکز تولید این محصول، عمدتاً در نواحی ساحلی استان قرار دارند که از آن جمله‌اند: جزایر قشم، هرمز، لارک، روستاهای ساحلی شهرستان جاسک و بخش سیریک روستای کوهستک از توابع شهرستان میناب.

منبع: irandeserts.com

برای بزرگ‌نمایی تصاویر، بر روی آن‌ها کلیک کنید.

باشگاه کاربران تبیان - ارسالی از: mo_1443

برگرفته از گروه: هنری