انفجار در سینما

در این حادثه 5 نفر جان خود را از دست دادند. جواد شریفی‌راد، مدیر جلوه‌های ویژه، علی‌اكبر رنجبر مدیر شهرك سینمایی دفاع مقدس، رضا فرجی دستیار تولید،‌جمشید احسانی نگهبان و مرتضی مولایی دستیار طراح صحنه 5 سینماگری بودند كه بر اثر انفجار جان باختند. تعداد دیگری از عوامل نیز كه مجروح شده بودند به بیمارستان انتقال یافتند. خودرویی كه حامل مواد منفجره بوده در اثر این انفجار به آهن‌پاره تبدیل شد. جواد شریفی‌راد مدیر جلوه‌های ویژه فیلم «معراجی‌ها» از سال 1373 با فیلم «حمله به H3» وارد سینما شد. زنده‌یاد شریفی‌راد كه در دوران جنگ تحمیلی در ارتش حضور داشت در طول 2 دهه فعالیت سینمایی با پروژه‌های بسیاری همكاری كرده بوده و یكی از بهترین متخصصان جلوه‌های ویژه سینمای ایران به شمار می‌آمد. این حادثه پیش از آغاز فیلمبرداری و آمدن گروه سر صحنه و هنگام آماده سازی و جابجایی مواد منفجره اتفاق افتاده است. به گزارش خبرنگار بانی فیلم، حادثه زمانی اتفاق افتاد که گروه جلوه های ویژه به همراه عباس شوقی مسئول گروه در تدارک آماده سازی صحنه برای ورود گروه فیلمبرداری بودند.

مسعود ده‌نمکی: سینمای دفاع مقدس مدیون زنده یاد شریفی است

مسعود ده‌نمکی ساعاتی پس از حادثه انفجار در پشت صحنه سریال «معراجی‌ها» در جمع خبرنگاران، گفت: روزهای پایانی معراجی‌ها است و در حال ضبط سکانس‌های جنگ این مجموعه هستیم  اما متاسفانه خودروی حامل مواد منفجره‌ای که برای استفاده در فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی بکار می‌رود منفجر شد و محمدجواد شریفی راد که از متخصص‌ترین افراد این عرصه بود و خود از افسران ارتش جمهوری اسلامی بود و در زمان جنگ تحمیلی و خنثی‌سازی مین و موانع جنگی تخصص داشت، و تمامی افرادی که اطراف خودرو بودند نیز در پی این انفجار جان باختند. وی با ابراز تاسف از چنین حادثه‌ای افزود: به هرحال حادثه است وحادثه نیز هیچگاه خبر نمی‌کند، همانطور که در این حادثه مدیرعامل شهرک دفاع مقدس و 3 نفر دیگر از عوامل کار نیز جان باختند. ده‌نمکی در خصوص  اینکه مواد منفجر شده از چه نوعی بودند، گفت: این موارد در تخصص ما نیست و من هیچ اطلاعاتی در این زمینه ندارم و صحبت در این زمینه در تخصص گروه‌ جلوه‌های ویژه است.

کارگردان «معراجی‌ها» همچنین در پاسخ به این سۆال که علت انفجار چه بوده است، گفت:‌هنوز اطلاع دقیقی از لحظه انفجار نداریم اما از سوی اداره تشخیص هویت در صحنه انفجار حاضر هستند و بزودی دلیل این حادثه را اعلام خواهند کرد. مسعود ده‌نمكی كارگردان فیلم «معراجی‌ها» در گفت‌و‌گو با خبرنگار «بانی فیلم»، ضمن ابراز تأسف شدید از بروز حادثه ناگوار انفجار سر صحنه فیلم‌اش گفت‌: مرحوم جواد شریفی راد یكی از برجسته‌ترین متخصصان حوزه جلوه‌‌های ویژه در ایران بود. یكی از ویژگی‌های مرحوم شریفی تخصص‌اش در خنثی كردن انواع بمب‌ها و مین‌های به جا مانده از دوران دفاع مقدس بود. به طوری كه هر زمان در یكی از مناطق جنگی برای خنثی سازی بمب‌ها و مین‌های به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی به مشكل برمی‌خوردند سراغ مرحوم شریفی‌راد می‌آمدند. عجیب بودن بروز این اتفاق به اندازه‌ای بود كه تمام مجموعه سینما را متأثر كرد.

ساعاتی پس از رخ دادن این حادثه، علیرضا رضاداد دبیر جشنواره فیلم فجر و مشاور رییس سازمان سینمایی در محل بروز حادثه حاضر شد و از نزدیك در جریان حادثه قرار گرفت.

شریفی‌ می‌گفت که دوست دارم سر صحنه‌ فیلم بمیرم

بابک برزویه که آخرین عکس جواد شریفی‌راد مسوول جلوه‌های ویژه‌ فیلم «معراجی‌ها» را گرفته است، گفت: او  به من گفت که عاشق این است تا سر صحنه فیلم بمیرد و آخر هم این اتفاق افتاد.

17 دی‌ماه بابک برزویه عکاس فیلم «معراجی‌ها» پس از عکاسی از پشت صحنه این فیلم از جواد شریفی‌راد عکسی گرفت که البته به آخرین عکس این سینماگر تبدیل شد. برزویه در این‌باره گفت: روز گذشته در حال برگشت از شهرک سینمایی دفاع مقدس بودم که جواد شریفی‌راد را با کلاهی بر سر دیدم و به او گفتم کلاهش را بردارد تا از او عکسی بگیرم. او هم گفت؛ عکس را برای کجا می‌خواهی؟ تو که هر چه عکس می‌گیری به ما نمی‌دهی، لااقل آن را برای حجله‌مان نگه دار.

مواد منفجره مورد استفاده در فیلم‏ها باید خنثی سازی شوند

عباس شوقی، عضو هیات مدیره انجمن جلوه‌های ویژه خانه سینما در تشریح علت وقوع حادثه انفجار در پشت صحنه «معراجی ها» گفت: در نتیجه این محدودیت‌ها سینماگران ایرانی ناچار هستند تا برای ایجاد جلوه‌های ویژه انفجاری و نظامی از مواد منفجره جنگی استفاده کنند. وی با بیان اینکه قرارداد عوامل فیلمبرداری در چارچوب قوانین کار و تامین اجتماعی تنظیم می‌شود، در توضیح علل و شرایط استفاده از جلوه‌های ویژه انفجاری در صنعت سینمای ایران گفت: در حال حاضر بیشتر عوامل کارگردانی و تهیه‌کنندگی کشور در مقام کارفرما با دانش جلوه‌های ویژه ناآشنا هستند و به همین دلیل متخصصان جلوه‌های ویژه در مقام کارگر ناچارند تا برای تامین رضایت تیم کارگردانی و تهیه کنندگی در صحنه فیلمبرداری از انفجارهای بزرگ استفاده کنند. عضو هیات مدیره خانه سینما افزود: این در حالی است که امروز در صنعت سینما، برای به تصویر کشیدن صحنه‌های مربوط به انفجار، برای شروع تنها یک انفجار کوچک و بی خطر کافی است و متخصصان جلوه‌های ویژه وظیفه دارند تا با تکنیک‌هایی خاص، این انفجارهای کوچک را بر روی پرده سینما در ابعاد وقاعی بزرگ‌نمایی کنند.

به گفته وی، در حال حاضر اگر متخصصان جلوه‌های ویژه بخواهند مواد منفجره مورد بی‌خطر مورد نیاز خود را شخصاً تهیه کنند، از نظر قانون متخلف محسوب شده و باید بابت انجام این کار هزینه قضایی زیادی را پرداخت کنند. این مقام صنفی افزود: به همین دلیل متخصصان جلوه‌های ویژه ناچارند تا برای تهیه مواد منفجره مورد نیاز صحنه‌های فیلمبرداری از مواد منفجره واقعی استفاده کنند. وی با بیان اینکه در حال حاضر این مواد تنها توسط نهادهای نظامی در اختیار گروه‌های فیلمسازی قرار می‌گیرد، گفت: بر این اساس مواد منفجره‌ای که قرار است در صحنه‌های فیلمبرداری مورد استفاده بگیرد باید از قبل توسط متخصصان جلوه‌های ویژه و کارشناسان نظامی خنثی سازی شوند.

به گفته این مقام صنفی، اجبار متخصصان جلوه‌های ویژه به خنثی سازی مواد منفجره واقعی باعث شده است تا صحنه فیلمبرداری به میدان جنگ و نبرد تبدیل شود. وی بابیان اینکه در حال حاضر به دلیل قوانین سختگیرانه مواد منفجره‌ مورد نیاز صنعت سینمای کشور توسط نهادهای نظامی تامین می‌شود و قانون به سینماگران اجازه ساخت مواد منفجره بی خطر را نمی‌دهد، گفت: خنثی سازی مواد منفجره واقعی کار بسیار خطرناکی است و تاکنون افراد متخصص و باتجربه زیادی هنگام کار با این مواد دچار حادثه شده‌اند.

تهیه کننده باید پاسخگو باشد

در همین رابطه علیرضا حیدری از کارشناسان قوانین کار و تامین اجتماعی گفت: اگر در حادثه انفجار شهرک سینمایی روابط کار برقرار باشد، عوامل حادثه دیده در مقام کارگر و تهیه کننده فیلم به عنوان کارفرما تشخیص داده خواهند شد. وی با بیان اینکه با این شرایط تهیه کننده فیلم معراجی‌ها در مقام کارفرما موظف است تا هرچه زودتر حادثه رخ داده شده را به شعبه تامین اجتماعی که حق بیمه کارگران به آن پرداخت می شود گزارش کند، گفت: از نظر حقوق کار، تاخیر در گزارش حادثه شغلی به سازمان تامین اجتماعی به زیان کارفرماست. وی افزود: براین اساس بازرسان سازمان تامین اجتماعی موظف‌اند تا با بررسی و بازدید از محل حادثه در خصوص پرداخت غرامت و پرداخت مستمری به قربانیان اقدام کنند. به گفته حیدری چنانچه در پروژه فیلمسازی مورد نظر، عوامل بیمه شده از شمول قوانین کار و تامین اجتماعی خارج باشند، اینبار بازرسان اداره کار منطقه مورد نظر می توانند در مقام کارشناس رسمی دادگستری از محل حادثه بازرسی و گزارش خود را تنظیم کنند. این کارشناس روابط کار افزود: برمبنای این گزارش بازماندگان قربانیان می‌توانند در مراجع قضایی اقامه دعوی کنند و نسبت به تعقیب خاطیان و دریافت دیه اقدام کنند. به گفته حیدری چنانچه بر اساس این گزارش دادگاه تشخیص دهد که باید قربانیان این حادثه در مقام کارگر مشمول استفاده از خدمات تامین اجتماعی شناخته شوند، سازمان تامین اجتماعی نسبت به  وصول همه مطالبات خود از کارفرما (تهیه کننده) اقدام خواهد کرد.

مطالب مرتبط:

رژه "اخراجی ها" جلوی دوربین "ده نمکی"‏      

اخراجی‌ها    

نامزدهای بیست ‍ ودومین جشنواره فیلم فجر