شهری بیدروازه نیست!
اسلام و مسلمین در دوران فترت (غیبت) در شرایطی بس دشوار تر از تمامی دوران زندگی خود بلكه زندگی دیگر پیروان ادیان آسمانی به سر می برند و با در نظر گرفتن ویژگی هایی، این دوره را می توانیم دشوارترین دوره زندگی بشریت در گذشته و حال بشمار آوریم.
غربال خواهیم شد!
امام محمدباقر (علیه السلام) درباره امتحان و غربال شدن مردم در دوران فترت میفرمایند:
«وَ اللَّهِ لَتُمَیَّزُنَّ وَ اللَّهِ لَتُمَحَّصُنَّ وَ اللَّهِ لَتُغَرْبَلُنَّ كَمَا یُغَرْبَلُ الزُّۆَانُ مِنَ الْقَمْح؛( یوم الخلاص، ج 1، ص 366 [ص 79 شیعه در عصر غیبت].)
به خدا سوگند! آزموده میشوید؛ امتحان میشوید؛ غربال میشوید؛ آن سان كه گندم غربال میشود و از شلتك جدا میگردد».
خداوند دیّار البشری را از ابتلاء و امتحان معاف نداشته است. این از سنّتهای خداوند متعال است. تنها در این صورت است كه سعید از شقیّ و صالح از طالح بازشناخته میشود. پیامبران الهی نیز هماره در معرض بزرگترین امتحانات و ابتلائات بودند؛ حتّی آنان مراتب سختتری از امتحان و ابتلاء را تجربه كردهاند. خداوند مۆمنان را از ابتلائات وحشتناك آخرتی و شقاوت امان داده؛ امّا از ابتلاء و امتحان معاف ندانسته است. در همین باره امام صادق (علیه السلام) میفرمایند:
«الْمُۆْمِنُونَ یُبْتَلَوْنَ ثُمَّ یُمَیِّزُهُمُ اللَّهُ عِنْدَه...؛
مۆمنان به شدّت مبتلا میشوند تا خداوند آنها را مورد آزمایش قرار دهد. خداوند آنها را از بلاها و تلخیهای دنیا امان نداده است؛ بلكه آنها را از كوری و شقاوت آخرت امان داده است؛ چنان كه حسینبن علی(علیه السلام) ـ در روز عاشورا ـ كشتههای خود را روی یكدیگر قرار میداد و میگفت: كشتههای ما، كشتههای پیامبر و آل پیامبران است.»(روزگار رهایی، ج 1، ص 382 [ص 68 شیعه در عصر غیبت].)
به استناد این روایات، هرچه زمان بگذرد و به سالهای قبل از ظهور نزدیكتر شویم، وضع مۆمنان و شیعیان سخت و سختتر میشود تا در غربالگری عصر غیبت، مۆمنان و منتظران بازشناخته شوند.
این چنین نیست كه دروازهای را گشوده و رخصت دهند تا جماعتی گلهوار هجوم بیاورند، بر مسندها تكیه بزنند و گمان برند كه پذیرفته درگاه حضرت محبوب شدهاند.
لاجرم هركس باید شرایط پذیرفته شدن را در خود فراهم آورد. این سخن معقول و پذیرفته هر صاحب خردی است. در این دوران سخت، و آنگاه كه شدّت و سختی به منتهای خودش میرسد، صفوف، معلوم و تفكیك میشود تا به آنجا كه هركس جای خودش را در صفوف تشكیل شده شناخته و در آن قرار میگیرد؛ بلكه آن را فاش و علنی نیز میسازد.
شدّت یافتن سختیها و مصیبتهای طاقتفرسا، به منزله فرمان سكوت و انفعال در برابر عوامل آشكار و نهان ابلیس و مستكبران و متجاوزان نیست؛ به عكس، اینهمه، خود حاصل سكوت و انفعال درازمدّت سالیان متمادی و قرون ماضی در برابر غاصبان و متجاوزان به حقّ آل محمّد (صلی الله علیه وآله) و تنها گذاردن ایشان در برابر صفوف فشرده آلامیّه و آلعبّاس و بالأخره خاندانهای زرسالار یهودی است.
برآیند نهایی عمل جمعی مردم در سالهای قبل از ظهور، ظهور عینی یافته و خود را مینمایاند. به عبارتی، از ماست كه بر ماست. با اینهمه، این آمادگی مستضعفان برای از خود بیرون شدن و مطالبه حقوق از دست رفتهاشان است كه سبب جبران مافات و انهدام و انعدام آلاسرائیل و فرزند خواندگانش در سراسر جهان میشود.
سه لغزشگاه مهم در دوران غیبت
بطور كلی هر انسانی در این دوران (غیبت) با سه لغزشگاه مواجه می شود كه دین و دنیای او را تهدید می كند و هر فردی بمیزان فداكاری و از خودگذشتگی و نیروی اراده اش می تواند سعادت و آینده نیكو و پیروزی و موفقیتش را در آزمون خداوندی تضمین كند.
لغزشگاه نخست:
این لغزشگاه آن خواسته ها و تمایلات طبیعی است كه آدمی جویای تامین آنها است و فریاد این كششها جز با اشباع كامل خاموشی نگیرد. این تمایلات سیری و اشباع را از هر راهی كه باشد خواهانند و برای صاحب خود طریق مشروع را بطور خاص معین نمی سازنند و بلكه ممكن است عنان وی را نیز بگسلند كه در نتیجه آنچه را از قوانین و عادات مرسومه و احكام دین و حدود و قیود پیش رو دارد نادیده انگارد.
این لغزشگاه مخصوص غیبت كبری نیست ولیكن در این دوره به جهت فزونی عوامل گمراهی و انحراف لغزنده تر و خطرناكتر است.
لغزشگاه دوم:
لغزشگاه بعدی رویارویی انسان است با انواع و اقسام فشارها و كینه ها و دشواریهایی كه در راه حقیقت و ایمان با آنها مواجه میشود و برای مبارزه با آنها به ازخود گذشتگی و نیرومندی اراده نیازمند است.
انسان با این لغزشگاه در زمان جدایی و دوری اسلام از متن زندگی روبرو می شود. چنانكه زمان غیبت كبری نیز دارای چنین خصوصیتی است.
لغزشگاه سوم:
این لغزشگاه رویارویی با انواع شبهات و تشكیكاتی است كه آدمی در مورد وجود پیشوای خود یعنی حضرت بقیة الله(عج) با آنها روبرو می شود. هرچه زمان به درازا می كشد و شخص امام از صحنه زندگی واقعی دورتر میشود و جریانات مادیگری كه عالم روح و معنا و هرآنچه را كه نامحسوس و نادیدنی است از حساب خویش بیرون و دور می نمایند – بر اندیشه انسانی می شورد و چیرگی می یابد، این لغزشگاه وسعت بیشتری پیدا می كند.
فرد در دوران غیبت امام(علیه السلام) و بخصوص در عصر غیبت كبری كه سفیرانی از سوی امام برگزیده نمی شوند با این لغزشگاه روبرو می شود و بالاخص پس از نهضت مادی اروپا (رنسانس) و آغاز عصر استعمار و طغیان جریان مادیگرائی جهانی و همه گیر، این لغزشگاه، لغزنده تر میگردد. و به اندازه ای كه شخص بتواند علیه این جریانات و اندیشه حاكمی كه روبرو دارد پافشاری به خرج دهد و فكر و اندیشه خود را رشد داده، بر مفاهیم و براهین اسلام بیندیشد (تعمق كند) به همان اندازه می تواند سعادت دنیا و آخرت خویش را در پیشگاه پروردگار تضمین نماید.
هر یك از این لغزشگاههای سه گانه در دوران غیبت كبری، بطور روشن و آشكار شدت و دشواری می یابد و بهمین جهت آزمون الهی برای كسب شایستگی های اسلامی و نیروهای ایمانی یك انسان مسلمان دشوارتر، و موفقیت در این امتحان مشكل تر میشود و لذا در برخی از روایاتی كه از ائمه معصومین – سلام الله علیهم اجمعین – در پاسخ پرسش از هنگام ظهور حضرت مهدی (علیه السلام) رسیده است چنین آمده است كه:
«بخدا سوگند نه، تا آن زمان كه پاك و سالم شوید. و بخدا سوگند نه، تا آن زمان كه غربال گردید و بیخته شوید . و بخدا سوگند نه، تا آن زمان كه هر كس اهل شقاوت و محرومیت است شقی و محروم گردد و آنكه اهل سعادت است سعید و نیك فرجام گردد.»
و این امتحان الهی جز این نیست كه شروع شده و تحقق یافته است «تا هركس كه نابود میشود از روی دلیل و بینه باشد و آنكه حیات می یابد نیز». زیرا كسی كه شقی و منحرف میشود فردی است كه به صحت رأی و عمل خود قانع و راضی می باشد و در نتیجه با شقاوت و انحراف هلاك میشود و سزاوار لعنت و نفرین الهی و خسران همیشگی می گردد؛ و آن كس كه در نتیجه امتحان، بواسطه ایمانش سعادتمند می شود، ایمان او استوار و نیرومند و خالص و ناب است.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش مهدویت تبیان
منابع:
سایت موعود
وبلاگ صبح 12
سایت یاران انتظار
مطالب مرتبط:
حق پیشوایی امام عصر (علیه السلام)