تحرک در ژنو،تخاصم در واشنگتن
عباس عراقچی معاون محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا رهبری دو هیات مذاکره کننده را برعهده داشتند.
مقامات ارشد اتحادیه اروپا و ایران روزهای پنجشنبه و جمعه برای توافق درباره چگونگی اجرای متن توافق هسته ای ژنو با یکدیگر دیدار و مذاکرات مفصلی را انجام دادند.
براساس توافق ژنو در نوامبر گذشته، ایران و گروه 1+5 مجموعه ای از تعهدات را به صورت موقت و 6 ماه پذیرفتند که مهمترین آن، توقف غنی سازی 20 درصدی و عدم توسعه فعالیت های هسته ای از سوی تهران و کاهش بخشی از تحریم ها و عدم تصویب تحریم جدید از سوی گروه 1+5 بود.
این مدت 6 ماهه از زمان آغاز اجرای توافق ژنو آغاز می شود. هنوز درباره زمان اجرای توافق ژنو میان دو طرف توافق کامل به دست نیامده است.
مایکل مان سخنگوی نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این باره گفت: اشمیت و عراقچی پیشرفت بسیار خوبی را در همه زمینه های مربوط به توافق ژنو به دست آوردند.
وی با این حال اظهار داشت: هر توافقی باید از سوی دولت های ایران و گروه 1+5 (پنج کشور عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین به علاوه آلمان) مورد موافقت قرار بگیرد.
عراقچی: اختلافات فنی و سیاسی حل شد اما پایتختها تصمیم میگیرند
معاون وزیر خارجه ایران در پایان دو روز مذاکره با معاون کاترین اشتون گفت: نتیجه بررسیها در مذاکرات دو روز گذشته درباره نحوه اجرایی شدن توافق ژنو به پایتختها منتقل شده و متعاقبا تصمیمگیری نهایی اتخاذ و نتیجه اعلام خواهد شد.
سید عباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد ایران با 1+5 پس از پایان مذاکرات دو روزه با هلگا اشمید، معاون کاترین اشتون در گفتوگو با خبرنگار انرژی هستهیی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، افزود: در دو روز مذاکره فشرده با خانم اشمید در ژنو راهحل مسائل باقیمانده درباره نحوه اجرایی شدن توافق ژنو در سطح مدیران ارشد سیاسی ایران و 1+5 مورد بررسی و جمعبندی قرار گرفت.
او تاکید کرد نتیجه مذاکرات به پایتختها منتقل خواهد شد و مقامات ایران و 1+5 درباره آن تصمیمگیری خواهند کرد.
معاون وزیر خارجه ایران اضافه کرد: اختلافات فنی و سیاسی حل شد اما این موضوع منوط به تایید راهحل در پایتختهاست.
معاون وزیر خارجه ایران در پایان دو روز مذاکره با معاون کاترین اشتون گفت: نتیجه بررسیها در مذاکرات دو روز گذشته درباره نحوه اجرایی شدن توافق ژنو به پایتختها منتقل شده و متعاقبا تصمیمگیری نهایی اتخاذ و نتیجه اعلام خواهد شد.
آمریکا: پیشرفت خوب به دست آمد اما درباره همه چیز توافق نکردیم
آمریکا هم در واکنش به مذاکرات ژنو میان ایران و اتحادیه اروپا اعلام کرد: این مذاکرات شاهد پیشرفت است اما در همه زمینه ها، توافق به دست نیامده است.
"جین ساکی" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اظهار داشت: مذاکرات فنی درباره برنامه هسته ای ایران در ژنو شاهد پیشرفت خوبی بود اما گزارش ها درباره دست یابی به توافق، نادرست هستند.
وی به خبرنگاران گفت: مذاکرات ادامه دارد. این مذاکرات، فنی و مفصل هستند.در چند روز گذشته پیشرفت خوبی را به دست آوردیم با این حال موضوعات اندکی همچنان معلق باقی مانده اند.
تحرک برای تحریم ایران در سنا
شتاب نمایندگان مجلس سنای آمریكا برای رسیدن به 67 امضای موافق تصویب طرح ادعای سنا مبنی بر ایران عاری از سلاح هستهای در حالی اتفاق افتاده است كه از سوی دیگر طی سه روز گذشته عباس عراقچی معاون حقوقی و اموربینالملل وزارت خارجه در دیدار با هلگا اشمیت معاون كاترین اشتون و وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریكا تلاش كرده است زمینه اجرای توافق ژنو را در تاریخ اول بهمن فراهم كند.عراقچی در این باره گفته است هنوز سه مورد اختلاف وجود دارد كه اگر به تفاهم برسیم توافق ژنو اجرایی خواهد شد.
نمایندگان سنای آمریكا كه از ابتدای برگزاری مذاكرات ژنو همواره دولت آمریكا را با تصویب این طرح تحت فشار قرار دادهاند در آستانه مذاكرات پذیرفتند تصویب این طرح را متوقف كنند، گرچه ادامه اصرار این گروه بر تصویب طرح ضد ایرانی خود با ادعای عدم اعتماد به ایران، در برخی دورههای پس از توافق ژنو، با هشدار كاخ سفید مبنی بر وتوی این طرح مواجه شد.اما اكنون و در آستانه رسیدن به مرحله اجرای توافق ژنو این گروه از نمایندگان كه بیشتر از نمایندگان لابی صهیونیستی مجلس سنای آمریكا هستند، از حربه جدیدی استفاده كردهاند تا دست دولت باراك اوباما در وتوی این طرح را ببندند. بنابر قوانین مجلس آمریكا در صورتیكه دو سوم نمایندگان یعنی 67 نفر این طرح را امضا كنند كاخ سفید نمیتواند عملیات وتو را روی آن انجام دهد.این تعداد تاكنون به 56 عدد رسیده است. در حالی آمریكا به عنوان یكی از طرفهای اصلی توافق ژنو و تحریمكننده اصلی ایران اینگونه به توافق ژنو پشت پا میزند سایر كشورها از جمله انگلیس و چین در این باره نظر دیگری دارند.
سنا آمریكا را به سمت جنگ سوق میدهد
در واكنش به اقدام نمایندگان سنای آمریكا كاخ سفید نیز با انتشار بیانیهای مواضع خود را مشخص كرده است. كاخ سفید در بیانیه خود اعلام كرده است كه مشخص نیست اعضای كنگره چرا از لایحهای حمایت میكنند كه درهای دیپلماسی را میبندد و آمریكا را به سمت جنگ با ایران.سوق میدهد. «برنادت میهان» سخنگوی شورای امنیت ملی كاخ سفید گفته است: «اگر اعضای مشخص كنگره میخواهند كه آمریكا رویكرد نظامی اتخاذ كند خودشان باید در جبهه افكار عمومی آمریكا پیشقدم شوند. میهان همچنین گفته است: «به عبارت دیگر مشخص نیست كه چرا اعضای كنگره از لایحهای حمایت میكنند كه درهای دیپلماسی را میبندد و واشنگتن را در مسیر رویكرد نظامی در برابر برنامه هستهای قرار میدهد.» براساس گزارش هافینگتون پست، منظور كاخ سفید از اعضای مشخص كنگره افرادی نظیر سناتور باب منندز رئیس كمیته روابط خارجی سنا هستند كه تحتتاثیر لابیهای اسرائیلی بهدنبال تنگتر كردن حلقه تحریمها علیه ایران هستند.
سخنگوی شورای امنیت ملی كاخ سفید گفته است: «اگر اعضای مشخص كنگره میخواهند كه آمریكا رویكرد نظامی اتخاذ كند خودشان باید در جبهه افكار عمومی آمریكا پیشقدم شوند. میهان همچنین گفته است: «به عبارت دیگر مشخص نیست كه چرا اعضای كنگره از لایحهای حمایت میكنند كه درهای دیپلماسی را میبندد و واشنگتن را در مسیر رویكرد نظامی در برابر برنامه هستهای قرار میدهد.»
ضربه به رابطه با شركای آمریكا
میهان در بیانیه كاخ سفید همچنین گفته است: «این طرح با تلاشهای دولت آمریكا برای حل صلحآمیز نگرانیهای جامعه بینالمللی در زمینه برنامه هستهای ایران تضاد مستقیم دارد. ما میدانیم كه این طرح پیشنهادی در جامعه بینالمللی تفرقه میاندازد، ایرانیان را وادار میكند كه موضع سرسختانهتری را در پیش بگیرند و احتمالا به مذاكرات پایان خواهند داد. این طرح تاثیر منفی روی رژیم تحریمها نیز خواهد داشت. نباید فراموش كرد كه دلیل كارساز بودن تحریمها این است كه ما شركایمان را متقاعد كردیم كه گامهایی را كه ما بهدنبال آن هستیم، بردارند. اگر شركای ما دیگر باور نداشته باشند كه ما در زمینه یافتن یك راهحل از طریق گفتوگو جدی هستیم، آنگاه رژیم تحریمهای ما تضعیف خواهد شد.»
ابزار دیپلماتیك روش اوباماست
كاخ سفید در بیانیه خود آورده است: «اگر كنگره این طرح را تصویب كند، در واقع دست به اقدامی میزند كه باعث میشود احتمال موفقیت دیپلماسی كاهش یابد. مردم آمریكا با صراحت گفتهاند كه یك راهحل صلحآمیز را برای این مسئله ترجیح میدهند. اگر برخی از اعضای كنگره میخواهند كه آمریكا دست به اقدام نظامی بزند، باید با مردم آمریكا رو راست باشند و این را به صراحت بگویند. در غیر این صورت مشخص نیست كه چرا برخی اعضای كنگره از طرحی كه احتمالا در را به روی دیپلماسی میبندد و احتمال اینكه آمریكا مجبور میشود بین اقدام نظامی یا اجازه دادن به ایران برای تداوم برنامه هستهای خود یكی را انتخاب كند را افزایش میدهد، حمایت میكنند.رئیسجمهور با صراحت گفته است كه وظیفه دارد پیش از اینكه بهدنبال گزینههای دیگر باشد، ببیند آیا ما میتوانیم از طریق ابزار دیپلماتیك به یك راهحل جامع دست یابیم یا خیر؟تصویب هرگونه طرح جدید تحریمها در مرحله كنونی در تلاشهای ما برای دستیابی به یك راهحل صلحآمیز اختلال ایجاد میكند.
فرآوری: یوسف قاضی زاده
بخش سیاست تبیان
منابع: تهران امروز، عصر ایران، ایسنا
مقالات: