تبیان، دستیار زندگی
چون سمت خورشید نسبت به امتداد شمال وجنوب جغرافیایی سنجیده می شود ,لذا موقع استفاده ازساعت های سمتی یا جهتی، می بایست امتداد شمال جنوب جغرافیایی محل معلوم باشد...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ساعت آفتابی - جلسه هفتم

جهت یابی

اهداف جلسه: آشنایی با مفاهیم قطب های جغرافیایی و مغناطیسی و تفاوت آنها و روش های جهت یابی

وسایل مورد نیاز: -------------------------

روند کار:

چون سمت خورشید نسبت به امتداد شمال و جنوب جغرافیایی سنجیده می شود، لذا موقع استفاده ازساعت های سمتی یا جهتی، می بایست امتداد شمال جنوب جغرافیایی محل معلوم باشد.

همه ی ما این مطلب را از کتاب های ابتدایی به خاطر داریم که اگر دست های خود را به موازات شانه ها به دو طرف باز کنیم و طوری بایستیم که دست راست ما به طرف مشرق (محل طلوع خورشید ) و دست چپ ما به طرف مغرب (محل غروب خورشید ) باشد، روبروی ما جهت شمال و پشت سر ما جنوب خواهد بود. این مطلب با بیان ساده ی آن قدم اول جهت یابی است. اما به شرطی که در محل مورا نظر، مکان طلوع و غروب آفتاب را در افق آن نقطه دیده باشیم.

در ادامه این مطلب روش های متعددی را برای تعیین امتداد شمال و جنوب بیان می کنیم، که در این میان آنها روش های ساده ای که برای همه قابل استفاده است نیز وجود دارد.

امتداد شمال و جنوب جغرافیایی:

امتداد شمال و جنوب جغرافیایی و یا به عبارت دیگر شمال و جنوب حقیقی عبارت از جهت امتداد محور زمین است .محور چرخشی زمین، آن را در دو نقطه که قطب های شمال و جنوب واقعی نامیده می شوند قطع می نماید.

امتدادشمال و جنوب مغناطیسی:

عقربه مغناطیسی همه جا امتداد شمال و جنوب مغناطیسی را نشان می دهد. بیان علمی این مطلب بدین گونه است که کره زمین خود مانند یک مغناطیس عمل می کند و عقربه های مغناطیسی را در امتداد میدان مغناطیسی خود جهت می دهد. در شکل میدان

106975

زمین مشابه با میدان حاصل از یک میله مغناطیسی نشان داده شده است.

ساعت آفتابی - جلسه هفتم

میل مغناطیسی:

این میله از مرکز زمین گذشته و در واقع محور مغناطیسی زمین است. همان طور که در شکل نشان داده شده محور مغناطیسی و محور چرخشی زمین بر هم منطبق نبوده و با آن زاویه ای می سارد که میل مغناطیسی نامیده می شود.

روش تعیین امتداد شمال و جنوب جغرافیایی:

یک روش ساده استفاده از قطب نما می باشد همان طور که گفتیم قطب نما قطب های شمال و جنوب مغناطیسی را نشان می دهد پس اگر در محل مورد نظر اطلاع دقیق از اندازه میل مغناطیسی موجود باشد می توان با استفاده از یک قطب نمای دقیق امتداد شمال و جنوب مغناطیسی را مشخص کرد.

تکلیف:

1- از دانش آموزان بخواهید در مورد روش های دیگر جهت یابی تحقیق کنند .

2- با استفاده از دو روش امتداد شمال و جنوب جغرافیایی محل مورد نظر خود رابیابند.

محل بازدید/ اردو/ خرید: ---------------------------------------------

منابع مطالعه: کتاب ساعت های خورشیدی اصول و راهنمای ساخت (ماشا الله علی احیایی انتشارات امیر کبیر)

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان

تهیه: ساناز صادق - تنظیم: یگانه داودی

مطالب مرتبط:

ساعت آفتابی - جلسه اول

ساعت آفتابی – جلسه دوم

ساعت آفتابی – جلسه سوم

ساعت آفتابی – جلسه چهارم

ساعت آفتابی – جلسه پنجم

ساعت آفتابی – جلسه ششم

ساعت آفتابی – جلسه هفتم

ساعت آفتابی – جلسه هشتم