تبیان، دستیار زندگی
ز آنجایی که روش ساخت ساعت آفتابی بستگی به مختصات جغرافیایی محلی که ساعت درآن به کار می رود دارد و در طی پروژه زیاد با اصطلاحات نصف النهار و استوا سرو کار داریم باید دانش آموزان با این مفاهیم آشنا شوند...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ساعت آفتابی - جلسه اول

من کجا ایستاده ام؟

اهداف جلسه: دانش آموز باید در این جلسه با مفاهیم زیر آشنا شود:

وسایل مورد نیاز: کره جغرافیایی

روند کار:

از آنجایی که روش ساخت ساعت آفتابی بستگی به مختصات جغرافیایی محلی که ساعت درآن به کار می رود دارد و در طی پروژه زیاد با اصطلاحات نصف النهار و استوا سرو کار داریم باید دانش آموزان با این مفاهیم آشنا شوند: در این جا تعاریف ساده شدها ای از این اصطلاحات آورده شده است:

مختصات جغرافیایی

محور چرخش زمین: در بسیاری از مسایل علمی می توان زمین را یک جسم کروی دانست که درهر روز یک بار حول محوری فرضی می چرخد این محور فرضی محور چرخش زمین نام دارد. محل برخورد این خط فرضی با سطح کره زمین قطب شمال و قطب جنوب جغرافیایی نامیده می شود.

نصف النهار(meridian): به نیم دایره هایی که از دو قطب شمال وجنوب زمین می گذرند نصف النهار گفته می شود. چون نصف النهارها دقیقا مشابه هم هستند طبق قرارداد بین المللی نصف النهاری را که از رصد خانه گرینویچ می گذرد به عنوان نصف النهار مبدا در نظر می گیرند.

استوا(equator):  به دایره ای که از مرکز زمین گذشته و صفحه آن عمود بر محور چرخش زمین است استوا گفته می شود.

ساعت آفتابی - جلسه اول

طول جغرافیایی (longitude): طول جغرافیایی یک محل برابراست با طول کمان افقی(موازی دایره استوا) بین نصف النهار مبدا و نصف النهاری که ازمحل مورد نظر می گذرد. طول جغرافیایی از 0 تا 180 درجه غرب نصف النهار گرینویچ و واز 0 تا 180 شرق آن در جهت پیکان های نشان داده شده نزدیک نقطه k اندازه گیری می شود. همه مکانهای واقع بر یک نصف النهار دارای یک طول هستند.

عرض جغرافیایی(latitude): برای اینکه مکان محلی را روی زمین کاملا مشخص کنیم لازم است مکان آن را روی نصف النهار طول جغرافیایی آن تعریف کنیم. این کار نسبت به استوا انجام می گیرد. طول کمان بین محل و استوا روی نصف النهار محل برابر با عرض جغرافیایی محل است یا اگر ازیک خط از مرکز زمین به محل مورد نظر و خطی دیگر از مرکز زمین به محل برخورد نصف النهار محل و دایره استوا وصل کنیم زاویه بین این دو خط برابر با عرص جغرافیایی محل استو. عرض جغرافیایی بر حسب درجه و از 0 تا مثبت 90 درجه (در شمال خط استوا) و از 0 تا منفی 90 درجه( در جنوب خط) استوا بیان می شود.

ساعت آفتابی - جلسه اول

در سایت های  زیر می توانید طول و عرض جغرافیایی هر محل حتی منزل یا مدرسه خود رابیابید:

www.findlatitudeandlongitude.com

itouchmap.com/latlong.html

نقشه ای از طول و عرض های جغرافیایی ایران:

ساعت آفتابی - جلسه اول

1-3 در پایین یک شبیه سازی جالب برای پیدا کردن طول وعرض جغرافیایی گذاشته شده است :(حتما برای مشاهده این شبیه سازی باید برنامه ی flash player را داشته باشید.)

شبیه سازی مفاهیم طول و عرض جغرافیایی

تکلیف:

(می توانید از کاربرگ زیر استفاده کنید)

1- سر کلاس از دانش آموزان بخواهید روی کره جغرافیا طول و عرض جغرافیایی چند محل را پیدا کنند و یادداشت کنند سپس در منزل از سایتی که داده شده این مختصات را درباره به دست آورده با اعدادی که سر کلاس به دست آورده اند مقایسه کنند.

2- به بچه ها طول و عرض جغرافیایی را بدهید و بخواهید آن مکان را روی کره پیدا کنند.

کاربرگ جلسه اول

محل بازدید/ اردو/ خرید: ---------------------------------------------

منابع مطالعه: ----------------------------

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان

تهیه: ساناز صادق - تنظیم: یگانه داودی

مطالب مرتبط:

ساعت آفتابی - جلسه اول

ساعت آفتابی – جلسه دوم

ساعت آفتابی – جلسه سوم

ساعت آفتابی – جلسه چهارم

ساعت آفتابی – جلسه پنجم

ساعت آفتابی – جلسه ششم

ساعت آفتابی – جلسه هفتم

ساعت آفتابی – جلسه هشتم