دو نکته مهم در نذر

دو نکته مهم در نذر این است: 1ـ در تحقق نذر خواندن صیغه و به زبان آوردن آن لازم است، (هرچند عربی بودن لازم نیست)؛ پس اگر صیغه نذر خوانده نشود، نذر منعقد نمی شود و چیزی واجب نیست. 2ـ در نذر باید لفظ "برای خدا" گفته شود و قصد در دل کافی نیست.

سوال: نذری کردم و مبلغ آن را به کسی دادم که به مصرف مورد نذر برساند، ولی او انجام نداد. آیا چیزی بر عهده من است؟

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

اگر صیغه شرعی نذر را خوانده باشید، نذر به عهده شما است و کسی که مبلغ را گرفته و به آنچه گفته‌اید عمل نکرده است ضامن آن مبلغ است.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

باید خودتان به نذر عمل کنید ولی می توانید پولتان را از طرف مطالبه نمایید.

حضرت آیة الله هادوی تهرانی (مد ظله العالی):

1. عمل به نذری که با صیغه شرعی و با رعایت سایر شرایط آن منعقد شده است، بر عهده خود شما است و اگر مطمئن هستید دیگری از جانب شما انجام نداده‌ است، همچنان به عهده شما باقی است ولی وی در قبال شما ضامن مبلغی است که پرداخته‌اید.

2. اگر شک دارید که کار را انجام داده‌‌ است یا نه، و آن فرد هم انسان مورد اعتمادی باشد، می توانید بنا را بر این بگذارید که کار را انجام داده است یا خواهد داد و شما در این زمینه تکلیفی نخواهید داشت.

سوال: نذر کرده ام که مبلغی را به بهزیستی بدهم؛ آیا می توانم آن مبلغ را بجای بهزیستی به یکی از اقوام نزدیک (که بی سرپرست است و از نظر مالی در سختی است) بپردازم؟

اگر نذر برای مورد خاصی (مثل مورد سۆال) باشد باید در همان مورد خاص (مثل بهزیستی) مصرف شود و اگر در امر خیر دیگری (مثل اقوام نزدیک) مصرف شود از عهده نذرکننده ساقط نمی شود و دوباره باید اداء کند.

البته باید توجه داشت که:

1- در تحقق نذر خواندن صیغه و به زبان آوردن آن لازم است، (هرچند عربی بودن لازم نیست)؛ پس اگر صیغه نذر خوانده نشود، نذر منعقد نمی شود و چیزی واجب نیست. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، ص 609، مسأله 2641)

2- در نذر باید لفظ "برای خدا" گفته شود و قصد در دل کافی نیست. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2،ص 614، مسأله 2651)

سوال: انگشترم را نذر حرم امام رضا (علیه السلام) کردم، ولی انگشترم گم شد، تکلیف چیست؟

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

در فرض مرقوم وظیفه‌اى نسبت به نذر ندارید.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

هرگاه در نگهداری آن کوتاهی نکرده‌اید در این صورت چیزی به عهده شما نیست.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

اگر نذر شما با صیغه شرعی نبوده انجام آن واجب نیست.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

چنانچه در نگهداری آن کوتاهی و تقصیر نبوده، در فرض سۆال نذر منحل می‌شود و چیزی به گردن ناذر نیست ولی اگر در حفظ آن کوتاهی شده باشد ناذر ضامن است و باید مثل یا قیمت آن پرداخت شود، بلکه احوط آن است که کفاره نیز پرداخت شود.