تبیان، دستیار زندگی
محققان بیمارستان عمومی ماساچوست با استفاده از مهندسی زیستی، موفق به ساخت نخستین کلیه قابل پیوند شدند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ساخت اولین کلیه به روش مهندسی بافت


محققان بیمارستان عمومی ماساچوست با استفاده از مهندسی زیستی، موفق به ساخت نخستین کلیه قابل پیوند شدند.

کلیه حاصل از مهندسی زیستی که عملکرد کلیوی نشان می دهد و در خارج و داخل بدن موجود زنده پس از پیوند به موش صحرایی تولید ادرار می کند، به صورت آنلاین این هفته در مجله نیچر گزارش شده است. اگرچه مطالعات انجام شده بر روی عملکرد این کلیه تنها در موش صحرایی صورت گرفته است، این یافته روش امیدوارکننده ای برای مهندسی زیستی کلیه با استفاده از سلول های فرد بیمار جهت دور زدن رد پیوند را پیش رو می گذارد.

ساخت اولین کلیه به روش مهندسی بافت

با وجودی که همودیالیز- استفاده از ماشین برای فیلتر نمودن مواد زائد و مایعات بدن-  شانس حیات افراد با بیماری پیشرفته کلیه را افزایش می دهد، اما پیوند عضو همواره تنها درمان علاج بخش باقی می ماند. اگرچه اهدا کننده کلیه به میزان کافی نیست و تعداد قابل توجه ای از رد پیوند یا حتی مرگ پس از جراحی هنوز اتفاق می افتد. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، تنها در آمریکا حدود 100 هزار نفر در فهرست انتظار برای دریافت کلیه پیوندی قرار دارند و 400 هزار نفر با کمک دستگاه دیالیز به زندگی خود ادامه می دهند. در هرسال فقط حدود 18 هزار کلیه پیوندی در اختیار بیماران قرار می گیرد و بیمارن باقی مانده راهی جز انتظار ندارند.

به گزارش ایرنا چنانچه بیمار خیلی خوش شانس باشد و کلیه مناسب پیدا کند، مشکل اصلی پس از پیوند رخ نمایی می کند و آن ترس از رد کلیه توسط بدن است.

ساخت اولین کلیه به روش مهندسی بافت

محققان ماساچوستی برای حل این مشکل، با استفاده از روش مهندسی زیستی، یک کلیه قابل پیوند تولید کرده اند که عملکرد آن مشابه کلیه طبیعی است. نمونه اولیه این کلیه برای پیوند به موش ساخته شده و به بدن آن پیوند شده است.

Harald Ott و همکارانش اجزای سلولی کلیه ی موش صحرایی، خوک و انسان را برای ایجاد داربست کلیوی که ساختار طبیعی کلیوی، سیستم جمع آوری مواد زائد و حالب، که برای فیلتراسیون، ترشح و بازجذب مایعات بدن ضروری است را استخراج کردند.

این محققان پس از ترکیبی از سلول های عروق خونی و کلیوی موش صحرایی به داربست کلیه موش صحرایی، بافت را در بیورکتور اندام کامل قرار داده تا مراحل رشد و تکوین آن سپری شود.

اگرچه مطالعات انجام شده بر روی عملکرد این کلیه تنها در موش صحرایی صورت گرفته است، این یافته روش امیدوارکننده ای برای مهندسی زیستی کلیه با استفاده از سلول های فرد بیمار جهت دور زدن رد پیوند را پیش رو می گذارد

کلیه پیوندشده به بدن موش تولید ادرار تولید کرده است که به معنای موفقیت پروژه قلمداد می شود. این کلیه همچنین عملکرد دفعی بدون علائمی از خون ریزی یا تشکلیل لخته پی از پیوند زدن به موش صحرایی دارد. برای ساخت این کلیه از سلول ها و عروق کلیه موش تازه متولد شده استفاده شده و داربست آن از جنس کلاژن است.

ساخت اولین کلیه به روش مهندسی بافت

کلیه پس از تولید به مدت 12 ساعت درون یک راکتور قرار می گیرد تا سلول های مناسب در مکان های مناسب قرار بگیرند. پس از آن بین داربست کلیه و ماده محلولی که کلیه در آن قرار می گیرد، فشاری برقرار می شود تا سلول های کلیه به طور متوازن در تمام سطح آن پخش شوند. این مرحله خیلی حساس است چراکه فشار زیاد باعث متلاشی شدن کلیه می شود.

آخرین مرحله عبور کلیه از یک سیستم عروقی و تخلیه ادرار آن است؛ این مرحله به منزله آزمایش عملکرد کلیه مصنوعی محسوب می شود.

ساخت اولین کلیه به روش مهندسی بافت

برخی از فعالیت های این کلیه با کلیه طبیعی مطابقت ندارد و دلیل آن، عدم بلوغ سلول های استفاده شده است. محققان بر این باورند که با بهینه سازی این کلیه و استفاده از سلول های خود بیمار می توان در آینده ای نزدیک، کابوس بیماران کلیوی را خاتمه داد.

کلیه زیستی با بدن موش سازگاری کامل دارد. این روش آغازی برای ساخت اندام دیگر از جمله قلب، ریه و کبد است. نتایج کامل این تحقیقات در شماره اخیر نشریه Nature Medicine منتشر شده است.

فرآوری: سمانه سادات عنایتی

بخش دانش و زندگی تبیان


منابع: Nature Medicine، Bonyan news، ایرنا