بیماری تیروئید، ریزش مو می آورد
بیماری غده تیروئید در ابتدا در بسیاری افراد، نشانه ای غیر از ریختن موها ندارد و تغییرات غیرطبیعی در حجم و جنس موها، اولین علامت برای مراجعه به پزشک و تشخیص بیماری بوده است.
بیماری های غده تیروئید طیف گسترده ای از اختلالات کم کاری و پرکاری تیروئید را با علائم و نشانه های بسیار گسترده در برمی گیرد. افراد مبتلا به بیماری تیروئید ممکن است علائم متفاوتی را در شروع بیماری نشان دهند.
در این میان ریزش مو نیز که یکی از علامت های بسیاری از بیماری ها محسوب می شود، ممکن نشانگر اختلالات تیروئید باشد. در واقع ریزش مو ناگهانی و سریع می تواند نشانه پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید باشد.
علت ارتباط موها با بسیاری از بیماری ها کاملا واضح است. سلول های مو از جمله سلول هایی هستند که سریعا تکثیر می شوند.
زمانی که بدن در وضعیت بحرانی و حاد قرار می گیرد، اولین جایی که برای دفاع از بدن قربانی می شود موها هستند. در این زمان فولیکول های مو با توقف رشد خود، برای رساندن انرژی به سایر نواحی بدن تلاش می کنند.
شرایطی که می تواند منجر به ریزش مو شوند، عبارتند از:
- برنامه غذایی نامناسب و کمبود مواد مغذی
- انواع روش های درمانی
- جراحی
- بیماری های مختلف مخصوصا بیماری غده تیروئید
ریزش مو بسیار شایع شده است
متاسفانه امروزه ریزش مو و بیماری های پوست و مو شیوع زیادی پیدا کرده اند، برای مثال در ایالت متحده آمریکا حدود 50 درصد بالغین ریزش موی بیمارگونه دارند. اما در این میان بیماران مبتلا به اختلالات تیروئید معمولا برای ابتلا به ریزش مو نسبت به سایرین مستعد ترند.
ترس و نگرانی از ابتلا به ریزش مو در تمام افراد وجود دارد. به گونه ای که حتی افرادی که به اختلال پوست و مو نیز مبتلا نیستند با دیدن یک دسته مو در شانه خود، سریعا به دنبال درمان های خودسرانه بوده و یا به پزشک مراجعه می کنند.
رشد طبیعی موها چه میزان است؟
به طور طبیعی موهای یک فرد سالم در طی یک ماه، حدود یک تا یک و نیم سانتیمتر بلند می شود و برای سه سال، رشد با همین سرعت ادامه دارد. اما بعد از سه سال، رشد موها معمولا به خود استراحت داده و تا هر زمان که بخواهد متوقف می شود و سپس دوره ای دیگر از رشد موها آغاز خواهد شد.
اگر از بین این همه مو 10 تار مو را در نظر بگیریم، در هر زمانی رشد یکی از این ده تار مو در حال استراحت است و بعد از حدود سه ماه، تار موی جدیدی از ریشه ی تار موی در حال استراحت بیرون می زند و موی در حال استراحت می ریزد.
زمانی که تعداد بیشتری از موها همزمان وارد دوره استراحت شوند و همچنین زمانی که رشد موهای زیرین تسریع شود، پدیده ریزش مو رخ خواهد داد.
ریزش موی هورمونی چیست؟
ریزش موی هورمونی موقع زمان تغییر هورمون ها ایجاد می شود. در شایع ترین شرایط، تبدیل هورمون تستوسترون به نوع کم تاثیرتر خود یعنی دی هیدرو تستوسترون یا همان DHT متهم ردیف اول است.
در این شرایط DHT با حمله با فولیکول های مو فعالیت آنها را کم کرده و البته در بسیاری از موارد کلا آنها را از بین می برد. پس موها کم پشت و نازک می شوند و خیلی وقت ها رشد آنها به کلی متوقف می شود.
اما چه ربطی به بیماران تیروئیدی دارد؟
به نظر می رسد تبدیل هورمون تستوسترون به دی هیدروتستوسترون در مبتلایان به پرکاری و کم کاری تیروئید سرعت می گیرد و این دلیل ریزش موی مداوم این بیماران علی رغم تحت درمان بودن است.
برخی بیماران اظهار می دارند که ریزش مو بدترین عارضه بیماری تیروئید در آنهاست. نازک و کم پشت شدن موها، ریختن دسته های مو با کمترین تحریک معمولا با تغییر در بافت موها، خشک شدن و شکننده شدن موها همراه است. جالب است که بیماری تیروئید در بسیاری افراد در ابتدا نشانه ای غیر از ریختن موها ندارد و تغییرات غیر طبیعی در حجم و جنس موها اولین علامت برای مراجعه به پزشک و تشخیص بیماری بوده است.
اگرچه ریزش موی ناشی از مشکلات تیروئید در بیشتر موارد ریزش موی پراکنده بوده و ممکن است با بسیاری علل ریزش مو اشتباه گرفته شود، ویژگی کم کاری تیروئید، ریختن و کم شدن تارهای ابرو از لبه های بیرونی ابروهاست. ریختن موهای کل بدن در نواحی غیر از سر نیز می تواند علامت محکم تری برای اختلالات تیروئید باشد.
پس اگر شما به بیماری تیروئید مبتلا هستید و نگران وضعیت موهای خود می باشید، لازم است مراحل زیر را یک به یک طی کنید:
1- به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
2- داروهای مصرفی خود را بررسی کنید که آیا آنها باعث ریزش موی شما شده اند یا نه.
اگر شما از داروی لووتیروکسین به عنوان جایگزین هورمون های تیروئید استفاده می کنید و همچنان ریزش مو دارید، ممکن است لازم باشد اقداماتی را انجام دهید. ریزش موی مداوم یا پیشرونده می تواند عارضه ی این داروها باشد.
توجه کنید که بسیاری از پزشکان ممکن است این را ندانند، اما تحقیقات جدید نشان داده این عارضه شایع داروی سین تیروئید است. پس از آگاه نبودن پزشکتان از این واقعیت متعجب نشوید.
3- اگر تحت درمان برای بیماری خاصی هستید، از علائم و عوارض بیماری مطلع شوید.
ریزش مو می تواند نتیجه بسیاری از درمان ها باشد. درمان های تیروئیدی از جمله این درمان ها هستند. در این میان درمان با هدف تنظیم سطح هورمون TSH بیشترین تاثیر را بر ریزش مو دارد. بیشتر پزشکان بر این باورند که بهترین سطح هورمون TSH حدود 1 تا 2 است که در این شرایط می توان از عارضه ریزش مو در بیماران دچار پرکاری و کم کاری تیروئید پیشگیری کرد. البته توجه داشته باشید که در مبتلایان به سرطان تیروئید به منظور پیشگیری از گسترش بیماری، سطح هورمون را پایین تر از این میزان قرار می دهند.
4- ممکن است درمان دومی هم نیاز داشته باشید.
برخی افراد برای درمان مشکلات تیروئید، احتیاج به داروهای بیشتری دارند. مثلا داروهایی که هر دو هورمون T3 و T4 را به فرد ارائه می دهند معمولا در مبتلایان به ریزش مو نسبت به داروهایی که فقط هورمون T4را می دهند، درمان بهتر و موثرتری هستند. همراهی هورمون T3 در درمان ها برای کاهش افسردگی ، خستگی و سایر شرایط روحی همراه بیماری تیروئید نیز در نظر گرفته می شود.
5- با مشاوره پزشک و انجام تست های آزمایشگاهی از کمبود مواد مغذی و وضعیت برنامه غذایی خود مطلع شوید تا در صورت نیاز مکمل یاری مواد مغذی را شروع کنید.
برخی پزشکان نظر بر آن دارند که سطح فریتین بدن- که نشان دهنده سطح ذخیره آهن بدن است- با سلامت موها و وضعیت رشد مو در ارتباط است. بنابراین سطوح پایین و نامناسب فریتین می تواند علت ریزش مو و عدم رشد مجدد مو باشد. پس در میان تست های خون وضعیت فریتین بسیار حائز اهمیت است. اما لازم است بدانید در بیماران تیروئیدی که از ریزش مو رنج می برند، سطح فریتین پایین تر از 80 مناسب نیست. پس این بیماران لازم است در میان مکمل های مصرفی توجه ویژه ای به مکمل آهن داشته باشند.
در آخر لازم است بار دیگر یادآوری کنیم که هر ریزش مویی نشانه ابتلا به بیماری تیروئیدی نیست. بیماری های زیادی با عارضه ریزش مو ظاهر می شوند. خیلی وقت ها هم ریزش مو ناشی از درمان یک بیماری خاص است که لازم است تحت نظر پزشک و تغییر روش درمانی، تغییر در وضعیت ریزش مو را بررسی کنیم.
الهه گودرزی
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط:
تاثیر بیماری تیرویید بر پوست و مو
