تب مالت در ایران زیاد می‌شود
بیماری تب مالت یا بروسلوز که در حیوانات به نام سقط جنین واگیر معروف است، یکی از بیماری های عفونی قابل انتقال بین انسان و حیوان می‌باشد و با نام‌های دیگری نظیر: تب مواج، تب دیوانه و تب مدیترانه‌ای نیز خوانده می‌شود.
بیماری تب مالت در تمام فصول سال وجود دارد، اما در بهار و پاییز یعنی زمان زایش و شیردهی دام‌ها بیشتر دیده می‌شود.
بروسلوز یکی از مهم ترین بیماری های مشترک انسان و دام است.
دکتر گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در مورد این بیماری گفت:
«تب مالت بیماری است که همیشه در کشور وجود داشته، ولی آنچه این روزها بر آن تاکید شده، افزایش موارد ابتلا به آن است.
تعداد مبتلایان به تب مالت در کشور، 15 سال پیش سالانه حدود 90هزار نفر بوده است که با اتخاذ روش های پیشگیرانه این تعداد در سال 89 به 12 هزار نفر رسید، اما شمار مبتلایان در سه سال گذشته دوباره افزایش داشته و به 16 هزار مورد در سال رسیده است.
این آمار نشان می دهد باید اقدامات جدی تری برای کنترل و کاهش ابتلا به تب مالت داشته باشیم، زیرا درمان این بیماری طولانی مدت است.
افزایش موارد ابتلا به تب مالت در اکثر استان های کشور گزارش شده، اما در منطقه شمالغرب و غرب نسبت به سایر مناطق موارد بیشتری گزارش شده است.
بنابر بررسی های انجام شده در شش ماه گذشته که تا عمق روستاها نیز وضعیت بیماری را بررسی کرده است، علل متعددی برای ابتلا به این بیماری گزارش شده است که هماهنگی جدی تری را بین وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی می طلبد.
تحقیقات این دوره نشان داد، در دو سه سال گذشته به علت کمبود واکسن دامی تب مالت، واکسیناسیون دام ها یا با تاخیر انجام شده و یا بطور کامل انجام نشده است.
در مناطقی که واکسیناسیون دام ها کامل بوده موارد ابتلای کمتری دیده شده است.
علاوه بر ایمن کردن دام ها با واکسن، گسترش کشتارگاه های صنعتی و مراکز جمع آوری شیر در کشور و آموزش روستاییانی که در ارتباط مستقیم با دام ها هستند نیز از دیگر مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
برخی تبلیغات مبنی بر خوشمزه تر بودن یا مقوی تر بودن محصولات لبنی از جمله شیر، خامه و سرشیر غیر پاستوریزه انجام می شود، ولی نباید به این تبلیغات توجه کرد، زیرا لبنیات غیر پاستوریزه علاوه بر تب مالت موجب ابتلا به بیماری های دیگر مشترک بین دام و انسان می شوند.
متاسفانه برخی از روستاییان هنوز با روش های جدید نگهداری دام آشنا نیستند و در ذبح، دفع فضولات و دوشیدن شیر، استفاده از دستکش و موارد بهداشتی را رعایت نمی کنند و شرایط را برای ابتلا به این بیماری بوجود می آورند.
خوشبختانه انتقال تب مالت از انسان به انسان بعید است، چرا که این بیماری از حیوان به انسان منتقل می شود.
مهم ترین بحث درباره این بیماری تشخیص آن است و پس از آن درمان تب مالت است که دو تا سه ماه و در موارد حاد تا نه ماه طول می کشد و اگر دیرتر تشخیص داده شود، شاید به درگیری قلب و مغز و کلیه بیانجامد و نیاز به جراحی پیش بیاید.
راه پیشگیری فقط رعایت نکات بهداشتی در ارتباط با شیر و فراورده های لبنی است.
تب و لرز، تعریق شبانه، استخوان درد، درد مفاصل، بی اشتهایی و تهوع از نشانه های اولیه این بیماری است.
البته امکانات درمانی و دارویی تب مالت در کشور موجود است و جای نگرانی نیست.
تب مالت بیماری ای عفونی و عامل آن نوعی باکتری به نام بروسلا است که بیش از همه از طریق خوردن شیر، خامه، سرشیر و بستنی آلوده به این باکتری به انسان انتقال می یابد.
ماست و دوغ به علت جوشیدن شیر و همچنین پنیری که مدت یک ماه در آب نمک مانده باشد، عامل انتقال تب مالت نیستند.»
راه های انتقال بیماری تب مالت به انسان
1- تماس مستقیم با بافت های حیوان آلوده نظیر خون، ترشحات رحمی و ترشحات جنین سقط شده
2- مصرف شیر خام و فرآورده‌های لبنی آلوده خصوصا پنیر تازه، خامه، سرشیر و بستنی و کره
3- انتقال تنفسی از طریق ذرات موجود در هوای آغل و اصطبل آلوده یا آزمایشگاه
4- فرو رفتن سر سوزن سرنگ حاوی واکسن‌های حیوانی به دست انسان
راه های پیشگیری از بیماری تب مالت در انسان
1- خودداری از مصرف مواد لبنی مشکوک مانند شیر خام، پنیر تازه، خامه و سرشیر غیرپاستوریزه
2- استفاده از شیر و فرآورده‌های‌لبنی به صورت پاستوریزه. در صورت در دسترس نبودن شیر پاستوریزه، بعد از جوشاندن شیر به مدت حداقل ده دقیقه آن را مصرف کنید.
3- استفاده از ماسک تنفسی هنگام کار با فضولات حیوانی یا ورود به اصطبل
4- دور نگه داشتن حیوانات از محل زندگی انسان
5- استفاده از دستکش، کلاه، ماسک، عینک و روپوش مناسب در دامپزشکان، دامداران و پرسنل‌کشتارگاه‌ها
6- آموزش طرز تهیه پنیر تازه به کلیه خانوارهای روستایی: به این ترتیب که ابتدا شیر را به مدت 10 دقیقه جوشانده و در همان حالت به ازای هر 3 لیتر شیر، یک لیوان آب ماست و یا به یک لیتر شیر 250 گرم ماست ترش اضافه کنید. پس از دلمه شدن و جدا شدن پنیر از آب، به مقدار لازم نمک به آن اضافه کرده و با پارچه صافی آبگیری و پس از سفت شدن مصرف نمایید.
اگر پنیر به صورت غیر پاستوریزه و بدون جوشاندن شیر تهیه شود، حداقل‌بایستی دو ماه در آب نمک نگهداری و سپس مصرف شود.
7- گزارش کتبی بیماری به مرکز بهداشت شهرستان و استان.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
واحد مرکزی خبر
پزشکان بدون مرز
مطالب مرتبط:
مشمشه، بیماری مشترک بین انسان و دام
