تبیان، دستیار زندگی
بافت پوششی به چندین نوع بافت مختلف تقسیم بندی می شود. نوع ستونی یا columnar ، نوع ساده سنگفرشی یا squamous، و نوع مکعبی یا cuboidal که این نوع بافت ها در مناطقی از بدن بیشتر دیده می شوند....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بافت پوششی

اهداف:

  • آشنایی با انواع بافت در بدن
  • آشنایی با بافت پوششی و وظایف و تقسیم بندی آن

شرح درس:

هر چند که بدن ما انسان ها دارای ارگان های مختلف ریال اندام های گوناگون می باشد اما در کل از چهار نوع بافت اصلی پوششی، همبندی، عضلانی و عصبی تشکیل شده است که ویژگی های اصلی آن در جدول ذیل آمده است. برای بررسی بافت عصبی می توانید به طرح درس های مربوطه می توانید مراجعه کنید.

بافت پوششی

بافت پوششی

در این طرح به بررسی بافت پوششی می پردازیم.

وظایف اصلی بافت پوششی عبارتند از:

  • پوشاندن سطح خارجی مثل پوست و سطوح داخلی مثل لوله گوارش
  • جذب (در روده ها)
  • ترشح ( در غدد)
  • حس(در نورواپی تلیوم چشایی در بویایی)
  • انقباض( در سلول های میواپی تلیال)

بافت پوششی بنا به ساختمان و عملکرد آن به سه دسته تقسیم می شود:

الف: اپی تلیوم پوشاننده:

این بافت ممکن است پوشاننده سطح خارجی بدن و یا سطح داخلی بدن باشد.

 بر اساس تعداد لایه به دو دسته

1) اپی تلیوم ساده که فقط یک لایه دارد و
2) اپی تلیوم مطبق که چند لایه دارند تقسیم بندی می شوند .

همچنین این بافت بر اساس شکل سلول به سه دسته سنگفرشی، مکعبی و استوانه ای تقسیم می شوند. این بافت بر اساس شکل سلول و تعداد لایه به دسته بندی های زیر که در نمودار آمده است تقسیم بندی می گردد.

بافت پوششی

مثال های از این بافت ها در برخی اندام ها به قرار ذیل است.

اپی تلیوم سنگفرشی ساده: در کپسول بومن، حفره صفاق، پوشاننده عروق خونی و لنفی دیده می شود.

اپی تلوم مکعبی ساده: در سطح تخمدان، غده تیروئید مشاهده می گردد.

اپی تلیوم استوانه ای ساده: در معده و روده به وفور یافت می شود.

اپی تلیوم مطبق بر اساس شکل سطحی ترین سلول، تقسیم بندی می شود.

اپی تلیوم سنگفرشی مطبق: این بافت در مناطقی که در معرض اصطکاک قرار دارند مانند پوست، دهان، مری و واژن یافت می شود. این بافت به دو صورت اپی تلیوم سنگفرشی مطبق شاخی (در پوست) و غیر شاخی ( در نواحی مرطوب مانند دهان، مری) یافت می شود.

اپی تلیوم مکعبی مطبق در فولیکول تخمدان و مجرای غده عرق یافت می شود.

اپی تلیوم استوانه ای مطبق: در ملتحمه چشم و مجاری بزرگ غدد یافت می شود.

اپی تلیوم متغیر یا تبدیلی: در مثانه و پیشابراه یافت می شود.

اپی تلیوم مطبق کاذب: در مجرای تنفسی یافت می شود.

ب: اپی تلیوم غده ای:

این دسته را می توان بر اساس بخش مجرا، تعداد سلول، شکل بخش ترشحی، نحوه ترشح تقسیم بندی کرد.

سلول های جامی شکل دستگاه گوارش از نوع غدد تک سلولی می باشند.

اپی تلیوم غده ای بر اساس نحوه ترشح به سه دسته مروکرین، آپوکرین و هلوکرین تقسیم بندی می شوند. در روش مروکرین تنها مقداری از ترشحات خارج می شوند مثل پانکراس

در اپوکرین فرآورده ترشحی به همراه قسمت راًسی سیتوپلاسم خارج می شود مثل غدد عرق نواحی زیر بغل اما در روش هولوکرین فرآورده های ترشحی با تمام سلول بیرون ریخته می شوند مانند غذه سباسه، بیضه و تخمدان

بافت پوششی

ج: اپی تلیوم غیر عادی:

مثال برای از نوع نورواپی تلیال سلول های جوانه چشایی در زبان و مخاط بویایی می باشند و غدد عرق و بزاقی و اشکی مثال های از سلول های میواپیتلیال اپی تلیال غیر عادی محسوب می شوند.

فیلم

  • زیست شناسیطرح درس 67
  • توضیح فیلم:

    بافت پوششی به چندین نوع بافت مختلف تقسیم بندی می شود. نوع ستونی یا columnar ، نوع ساده سنگفرشی یا squamous، و نوع مکعبی یا cuboidal که این نوع بافت ها در مناطقی از بدن بیشتر دیده می شوند.


    مرکز یادگیری سایت تبیان

    تهیه: فاضل سامانی - تنظیم: داودی