تبیان، دستیار زندگی
شاید تا کنون در دور و اطراف خود با افراد دوقلومواجه شده باشید. شباهت بین آنها در مواردی به قدری زیاد است که حتی شاید برای والدین آنها نیز تشخیصشان از هم سخت باشد....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
  • دوقلوها و شناسایی عوامل ناهنجاری زا

    اهداف:

    آشنایی با انواع دو قلوها در انسان
    آشنایی با طرز تشکیل آن ها
    آشنایی با عوامل ناهنجاری زا در انسان

شرح درس:

  • شاید تا کنون در دور و اطراف خود با افراد دوقلو مواجه شده باشید. شباهت بین آن ها در مواردی به قدری زیاد است که حتی شاید برای والدین آن ها نیز تشخیصشان از هم سخت باشد. در این طرح به انواع دو قلو ها و طرز تشکیل آن ها می پردازیم. و در ادامه به برخی ازعومل که سبب ایجاد نقص در نسل یا فرزندان می گردد اشاره می کنیم.
  • دوقلوها و شناسایی عوامل ناهنجاری زا

    انواع دوقلوها در انسان:

  • همان طور که در طرح گفته شد سلول های ICM می توانند یک موجود کامل به وجود آورند و سلول های اطراف آن ها که تروفوبلاست نام دارد جفت را می سازند.
  • دوقلوهای انسانی به دو گروه تقسیم می شوند:
  • 1- دوقلوهای تک تخمی یا همسان:
    اگر همزمان یک اسپرم با یک تخمک و اسپرم و تخمک دیگری نیز با هم لقاح یابند این گونه دوقلوها ایجاد می شوند. در نتیجه این دوقلوها حاصل دو لقاح جدا از هم هستند. این دوقلوها حداکثر 0.25  % از تولدهای انسانی را به خود اختصاص می دهند. خود این گروه نیز می توان به سه گروه تقسیم بندی کرد:
    A: اگر شکافتگی بین سلولی پیش از تشکیل تروفوبلاست باشد هر قل کوریون و آمنیون خودش را دارد.
    B: اگر پس از تشکیل تروفوبلاست و پیش از تشکیل آمنیون باشد دو قلوها دارای یک کوریون مشترک و کیسه آمنیون مجزا می شوند.
    C: اگر شکافتگی پس از تشکیل آمنیون باشد دو قلوهای حاصل دارای کیسه آمنیون و کوریون مشترک اند و این یعنی این که به احتمال زیاد این نوزادان به هم چسبیده هستند که ممکن است از سینه، از تنه، از شکم،از سر و یا از نشیمن گاه به هم متصل باشند.
  • 2- دو قلوهای دو تخمی یا همزاد:
  • این دوقلوها از جنینی به وجود می آیند که سلول هایش به نحوی از هم جدا شده اند. دو قلوهای همسان یا بر اثر جدایی بلاستومرهای اولیه و یا بر اثر تقسیم سلولی داخلی یک بلاستوسیست به دو قسمت به وجود می آیند.
  • ناهنجاری شناسی یا تراتولوژی علم مطالعه جنین های غیر طبیعی محسوب می گردد. بد شکلی مادرزادی معمولاً به هنگام تولد نوزاد جلب توجه می کند. برخی از این ناهنجاری ها منشاً ژنتیکی، بعضی دارای منشاً محیطی و بسیاری از آنها در اثر عمل متقابل محیط و ژن ها ایجاد می شوند. به هر حال در تمام حالات غیر طبیعی مادر زادی نتیجه ای عدم تعادل و عملکرد صحیح ژن ها در طی رشد و نمو جنین بوجود می آیند.
  • عوامل به وجود آورنده ناهنجاری ها عبارتند از:

  • عوامل فیزیکی، عوامل شیمیایی، عوامل زیستی و عوامل وراثتی از عوامل فیزیکی می توان به نیروی ثقل، نیروی الکترومغناطیسی، دما، امواج پر انرژی با طول موج کوتاه، رطوبت، نیروی گریز از مرکز و فشار اشاره کرد.
  • عوامل شیمیایی:

  • یون های پتاسیم، منیزیوم، کلسیم، کلر، سدیم، کلرید، گوگرد و کربنات کلسیم وهمچنین نوع غذا، یون های فلزات سنگین، عوامل دارویی، ترکیبات مخدر و الکل، ویتامین ها و هورمون ها از جمله عوامل شیمیایی محسوب می گردند. البته وجود این یون ها به میزان مورد نیاز برای بدن ضروری هم هست اما مصرف بیش از حد و یا کمبود آن ها از یک مقدار خاص سبب ایجاد ناهنجاری در فرد می گردد.
  • عوامل زیستی:

  • ویروس ها مهم ترین عوامل زیستی ناهنجاری زا محسوب می گردند. به طور مثال ویروس سرخچه انواع مختلفی از ناهنجاری ها نظیر تخریب اجسام گوش و کری و یا حتی مشکلات بیشتر را در پی خواهد داشت.
  • عوامل وراثتی:

  • یک ژن نهفته معیوب می تواند سبب ایجاد یک بیماری در نسل های بعد از خود باشد که در طرح های قبل به این گونه ژن ها اشاره شد.

  • مرکز یادگیری سایت تبیان

    تهیه: فاضل سامانی - تنظیم: یگانه داودی