تبیان، دستیار زندگی
زمانی سخت و اقداماتی تامل برانگیز؛ چه چیز باعث شد تا بی بی سی فارسی و فیس بوک با هم در پروژه ای مشترک وارد شوند، آیا ناگفته ای وجود دارد؟
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شب نشینی فیس بوک و بی بی سی فارسی


زمانی سخت و اقداماتی تامل برانگیز؛ چه چیز باعث شد تا بی بی سی فارسی و فیس بوک با هم در پروژه ای مشترک وارد شوند، آیا ناگفته ای وجود دارد؟

رسانه ، بی بی سی

رسانه ها ، نظریه های ارتباطاتی، جنگ روانی، تبلیغات و... گاهی هم  سر از آشوب در می آورند البته شاید اصالت امروزی آنها در بازی های سیاسی جز این هم نباشد .

عنوان جنگ نرم را زیاد شنیده ایم و اینکه جنگ امروز دیگر سخت نیست بلکه جنسی نرم دارد در جبهه سیاسی اما از جنس فرهنگی . رسانه ها و نظریه های ارتباطی در همه ابعاد دراین جنگ جایگاه مخصوص خود را دارند و به طور کل در رقابت های سیاسی فارغ از آرمان ما و حیطه جغرافیایی مان در عرصه های گوناگون بین الملل رسانه ها نقش خود را در اینباره ایفا کرده اند. در پروژه 11 سپتامبر، جنگ افعانستان، جنگ عراق، حال جنگ سوریه، در پروژه اسلام هراسی و ایران هراسی و.... این پروژه ها سالهاست که دست از سر ما و انقلاب و ارزش هایمان برنداشته و عده ای می خواهند راه مستقیم ملت ما را در ابعاد سیاسی و فرهنگی خود منحرف کنند البته این حرف توهم توطئه نیست بودجه تعیین شده هر ساله در بی بی سی  و سایرنهادهای غربی برای رسانه های فارسی زبان خارج نشین شاهد این مدعا است. بودجه هر ساله بی بی سی، صدای امریکا در بعد سیاسی؛ شبکه های من و تو ، فارسی وان در بعد فرهنگی و سایت های ضد انقلاب و پرنو در فضای مجازی که از سی و چندسال پیش همگام با رشد تکنولوژی بر تعداد و نوع فعالیت های آنها افزوده می شود اما همه این اتفاقات در سال 88 رنگ و بوی خاصی به خود گرفت حتی متفاوت تر از سال78. در عرصه رسانه ای و تکنولوژی سال 88 رسانه ها در نقطه خاصی قرار داشتند مصرف ماهواره در میان مردم رشد داشت، اینترنت و موبایل ضریب نفوذ بیشتری پیدا کرده بودند و شبکه های اجتماعی به ویژه فیس بوک نقش خاصی را در میان افکار عمومی به ویژه جوانان داشتند. قبل از واکاوی دقیق تر جنگ نرم در فتنه 88 به دومورد اشاره می کنیم.

فیس بوک

توئیتر تعمیر نشد

قرار بود توئیتر تعمیر شود اما با رسیدن به آستانه انتخابات این تصمیم به تاخیر افتاد این نشان می دهد شبکه های اجتماعی در برنامه ریزی جنگ نرم دشمن برای پروژه فتنه جایگاه مخصوص به خود را  داشتند.

بی بی سی فارسی راه اندازی شد

بی بی سی تاریخ را تکرار کرد تنها چند ماه قبل از انتخابات شبکه فارسی زبان بی بی سی افتتاح شد آیا این همزمانی اتفاقی بوده است؟! بی بی سی در تاریخ ایران چنین رویکردی را داشته است و ان هم نقش رادیو بی بی سی در کودتای 28 مرداد است که رمز شروع عملیات از بی بی سی اعلام شد!

اینبارهم این  شروع به کار می گوید که این شبکه ماهواره ای قرار است نقش خاصی را در پیشبرد فتنه 88 بازی کند و برای آن در پروژه جنگ نرم برنامه ریزی شده است.

چرا رسانه ها؟

رسانه ها توانایی هدایت افکار عمومی را بر عهده دارند آنها اگر نخواهند که تقوا داشته باشند بهترین راه آنها ساخت واقعیت ها- بخوانید تحریف واقعیت ها-  و هدایت اذهان به سمتی است که خودشان می خواهند. آنها سعی می کنند با تمام حربه ها از جمله تصویر، موسیقی، متن شما را به سمتی ببرند که می خواهند شاید بتوان گفت آنها در این بعد این گفته را دنبال می کنند  که" واقعیت آن نیست که وجود دارد بلکه چیزی است که رسانه ها می گویند !"رسانه ها در عصر امروز نقش اصلی را در کنار سایر موارد چون ارتباطات میان فردی دارند. آنها هم مکمل و هدایت کننده ارتباطات میان فردی هستند وهم بستر پیاده سازی نظریات و به ثمر نشاندن پروژه های جنگ روانی که در این فتنه هم این دو کار را بیش از سایر رسانه ها، شبکه های اجتماعی – بخوانید فیس بوک- و شبکه های ماهواره ای بر عهده داشتند گام این رسانه ها در آن بحبوحه که افکار عمومی متشنج و سردرگم و بازار شایعه سازی داغ بود بسیار تاثیرگذار نمود و توانست خیلی از مردم را که در سرگردانی اتفاقات بعد از انتخابات بودند تا ایستگاه نهم دی به پیش برد .

همه جنگ نرم بعد از عاشورای 89 و مراسم نه دی بر ملا شد این رویدادها هر کدام باعث میشد غبار فضا نشت کند و سره از نارسره فارغ از هیاهوهای رسانه ای مشخص شود. بعد از حرمت شکنی روز عاشورا و نهم دی ماه دیگر پروژه جنگ نرم دشمن به بن بست رسیده بود و کمتر کسی دیگر در سردرگمی به سر می برد.

اما همه قضیه به بعد از انتخابات منتهی نمیشد یقینا آماده سازی فتنه ای به آن گستردگی توسط رسانه ها باید از مدت ها قبل کلیک می خورد. به قبل از انتخابات 88 که بر گردیم فضا پر است از تهمت، دروغ گویی، سیاه نمایی در میان رسانه ها ، این فضا با آمدن دو پروژه، جنبه نوینی به خود گرفته بود تبلیغات و عملیات رسانه ای همگی با دو پروژه رنگ ها و  مناظره رنگ خاصی به شور و نشاط انتخاباتی داده بود.

رسانه ها در ایجاد این فضا نقش به سزایی داشتند اما برخی از آنها به طور ناخودآگاه و برخی نیز برنامه ریزی شده فضا را برای تنش های بعدی آماده می کردند اما در فضای انتخاباتی و شعار و عملکرد ها اینگونه نشان می داد که رسانه ها پشتوانه فکری و مکمل هایی نیز در ارتباطات میان فردی دارند از جمله شعار" اگر تقلب بشه ایران قیامت میشه" قبل از انتخابات! یاسیاه نمایی بیش از حد از دولت وقت با این پروژه که "باید آنقدر بگوییم احمدی نژاد دروغ می گوید که اگر گفت ماست سفید است مردم بگویند دروغ می گوید ماست سیاه است"! همه این اقدامات در کنار پروژه جنگ روانی  شبکه های اجتماعی و ماهواره ای توانست فضا را تا اندازه ایجاد فتنه غبار آلود کند.

مسلما ما نیازمند مدیریت بهتر و آموزش برای شرایط بحران در رسانه ها هستیم. یقینا فتنه های بعدی در راه خواهد بود و افکارعمومی با مدیریت فرهنگی امروز ما از جمله اعتماد گریزی، سانسور و خط قرمزهای سلیقه ای به مشکل خواهد خورد

در واقع تا قبل ازانتخابات بیشترین سعی رسانه ها در چند محور خلاصه میشد و ان اینکه جریان حاکم دروغگو و ناکارآمد است، فضای آزادی مخدوش است و اینکه بهترین گزینه برای برون رفت از این فضا میر حسین موسوی است و رای از آن اوست اما پرده دوم بعد از انتخابات بود موسوی با اعلام زود هنگام و غیر قانونی پیروزی خود خوراک دیگری و شروع آغاز فاز دوم رسانه ها برای جنگ نرم را خواسته یا ناخواسته بر عهده گرفت. فاز دوم و اصلی رسانه ها با پروژه تقلب شروع شد محور حرف این روزهای آنها در ظاهر احقاق حقوق مردم و ظلم نظام به مردم بود اما در باطن آنچه وجود داشت بعدها در تظاهرات های غیر قانونی سردرآورد مرگ بر اصل ولایت فقیه ، نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران، پاره کردن عکس امام، آتش زدن مسجد، اهانت در روز عاشورا و... اما همه جنگ نرم بعد از عاشورای 89 و مراسم نه دی بر ملا شد این رویدادها هر کدام باعث میشد فضا مسموم شود .بعد از حرمت شکنی روز عاشورا و نهم دی ماه دیگر پروژه جنگ نرم دشمن به بن بست رسیده بود و کمتر کسی دیگر در سردرگمی به سر می برد.

بی بی سی

مسلما فعالیت رسانه های معاند و جاهل هیچ گاه از حرکت باز  نایستاده بلکه این عملکرد رسانه های خودی است که در مقابله با این جنگ نرم توانستند و می توانند بیش از قبل فضا را روشن کنند البته عملکرد رسانه های داخلی بیش از اینکه برنامه ریزی شده و سیاستگذارانه باشد واکنشی بود و این نقطه ضعف آنها در روشن سازی افکار عمومی و هدایت ان در عبور از فضای فتنه بود که در این راه عدم تخصص، تعهد و برخی از حزب گرایی ها و عدم اخلاق گرایی و شرایط بحران به ضعف در عملکرد رسانه ها منجر می شد  البته این تجربه باعث می شود تا آنها بتوانند در خود را در موقعیت مشابه مدیریت بهتری کنند.

کلام آخر

اما آنچه باید بعد از گذشت چند سال بدان نگریست این است که اینکه این پروژه  هنوز در رگه هایی از جریانات ادامه دارد و قطعا دشمن درصدد زنده کردن آن خواهد بود اما رسانه های داخلی چه میزان توانسته اند ظرفیت افکار عمومی را در این زمینه بالا ببرند ؟تا چه میزان ابهامات گذشته برای اقشار مختلف برطرف شده است و چه برنامه ریزی و سیاست گذاری هایی  برای عدم تکرار چنین موقعیت هایی شده است؟ آیا ظرفیت افکارعمومی با عملکرد رسانه ها بالاتر رفته است؟؟ مناظره ها آنطور که رهبر انقلاب توصیه کردند ادامه داشته است؟ مسلما ما نیازمند مدیریت بهتر و آموزش برای شرایط بحران در رسانه ها هستیم. یقینا فتنه های بعدی در راه خواهد بود و افکارعمومی با مدیریت فرهنگی امروز ما از جمله اعتماد گریزی، سانسور و خط قرمزهای سلیقه ای به مشکل خواهد خورد.

امیررضوانی

بخش ارتباطات تبیان


مطالب مرتبط:

پرونده فیس بوک

بی بی سی به چه کسی رای داد؟