تبیان، دستیار زندگی
در این جلسه سعی بر این است که شما را با میزان تاثیر جریان الکتریکی، نور و صدا با طرح چند آزمایش ساده آشنا سازیم تا شما نیز بتوانید ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : سارا قیصری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گیاهان - جلسه سوم

اهداف:

آشنایی با تاثیر الکتریسیته، نور و صدا بر رشد گیاهان

وسایل مورد نیاز: سه عدد دانه ی یک گیاه مشخص، سه عدد گلدان متشابه، چهار عدد الکترود مسی مشابه، چهار عدد سیم رابط، یک عدد باتری 9 ولتی، یک عدد باتری 5/1 ولتی، ظرف پر از آب و خاک به میزان لازم برای کاشت سه دانه.

تاثیر الکتریسته و نور بر رشد گیاهان

در این جلسه سعی بر این است که شما را با میزان تاثیر جریان الکتریکی، نور و صدا با طرح چند آزمایش ساده آشنا سازیم تا شما نیز بتوانید گیاهانی خوب پرورش دهید.

تأثیر نور بر رشد گیاهان:

یکی از عوامل بسیار مهم در رشد گیاه، نور است. ویژگی یک نور طول موج یا رنگ آن است که بستگی به منبع تابش آن دارد. همان طور که می دانیم نور خورشید شامل همه طول موج ها و یا ترکیبی از همه رنگ ها است. گیاهان به تمام این نورها برای عمل فتوسنتز نیاز دارند. فتوسنتز فرآیندی است که گیاه انرژی نور را به غذا و اکسیژن تبدیل می کند. همان طور که می دانیم نور سفید از رنگ های قرمز، سبز، آبی، بنفش و زرد است. درمیان این رنگ ها، رنگ آبی و قرمز برای تبدیل انرژی بسیار اساسی هستند. میزان نور آبی و قرمزی که از منبع نور ایجاد می شود رشد گیاه را به صورت متفاوتی تحت تأثیر قرار می دهند.

سوال: آیا می دانید چرا نور سبز به تنهایی نمی تواند همان تأثیری که نورهای قرمز و آبی دارند، داشته باشد؟

جواب: زیرا نور سبز توسط گیاه بازتاب می شود و جذب نمی شود به همین خاطر است که گیاهان سبز به نظر می رسند.

تکلیف:

سه گیاه یکسان با اندازه برابر را در گلدان های جداگانه قرار دهید. گیاهان را جداگانه زیر نور سبز، قرمز و آبی قرار دهید. هرروز میزان رشد گیاه را یادداشت کنید. توجه کنید که میزان آب گیاهان یکسان باشد. بعد از حدود 10 روز مشاهده خواهید کرد که بهترین رشد مربوط به نور قرمز است. تحت نور آبی نیز گیاه رشد خوبی دارد اما نور سبز نتیجه خوبی ندارد. شما نیز نتایج خود را گزارش دهید.

گیاهان - جلسه سوم

شکل 1: تأثیر رنگ نور تابشی بر میزان رشد گیاه

یک نکته جالب توجه در مورد تأثیر نور بر رشد گیاهان این است که گیاهانی که در تاریکی رشد می کنند بلندقدتر از گیاهانی هستند که در روشنایی رشد می کنند زیرا گیاهان به دنبال نور برای رشد می گردند و سلول های موجود در ساقه شروع به تکثیر و رشد می کنند. برای درک بهتر این مطلب فعالیت زیر را انجام دهید.

تکلیف:

دو گیاه یکسان که به یک اندازه هستند را در دو گلدان مجزا قرار دهید. توجه کنید که اندازه گیاهان در ابتدا یکسان باشد. حال یکی از گیاهان را در معرض نور مستقیم خورشید و دیگری را در یک مکان تاریک قرار دهید. هر چند روز رشد گیاه را با خط کش اندازه بگیرید و یادداشت کنید. بعد از حدود دو هفته می توانید تأثیر نور را بر نحوه رشد گیاهان مشاهده کنید.

تاثیر الکتریسیته بر رشد گیاهان:

الکتریسیته نقش حیاتی در انتقال سیگنال های عصبی برای همه گونه های موجودات زنده روی کره زمین دارد اما به نظر می رسد گیاهان نیز تحت تاثیر جریان الکتریکی قرار می گیرند اگرچه آن ها هیچ نوع سیستم عصبی ندارند. پژوهشگران به تازگی کشف کرده اند که سلول های حساس به جریان الکتریکی می توانند منجر به رشد بهتر گیاهان شود. کارهای پژوهشی نشان داده است که اعمال جریانی به اندازه یک میلیونم آمپر به سلول های گیاه تنباکو را به صورت قابل توجهی در 10 روز اول تحت تاثیر قرار می دهد و این تاثیر بعد از 22 روز بسیار شدت می گیرد و در واقع سلول ها شروع به رشد به صورت توده های سلولی کرده اند.

سوال: آیا مکانیسم تاثیر جریان الکتریکی بر رشد گیاهان را می دانید؟ و یا آیا اصلا این مکانیسم شناخته شده است؟

جواب: مکانیسم دقیق این که چگونه جریان الکتریکی رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد هنوز کاملا مشخص نیست اما پژوهشگران معتقدند این تاثیر می تواند ناشی از تقویت یا تکمیل جریان الکتریکی طبیعی موجود در سلول های گیاهی باشد.

تکلیف:

در این فعالیت آزمایشی مطرح می شود تا تاثیر الکتریسته بر رشد گیاهان بیشتر آشنا شوید.

مواد لازم: سه عدد دانه ی یک گیاه مشخص، سه عدد گلدان متشابه، چهار عدد الکترود مسی مشابه، چهار عدد سیم رابط، یک عدد باتری 9 ولتی، یک عدد باتری 5/1 ولتی، ظرف پر از آب و خاک به میزان لازم برای کاشت سه دانه.

روش انجام آزمایش: سه عدد دانه ی گیاه را بر دارید و به مدت یک ساعت در ظرفی پر از آب قرار دهید تا کمی نرم شوند. در سه گلدان مشابه را به اندازه ی یکسان خاک بریزید و این سه دانه را در شرایط یکسان در سه گلدان مشابه بکارید. حال دو الکترود مسی در گلدان اول و دو الکترود مسی در گلدان دوم قرار دهید، برای قرار دادن الکترودها درون گلدان به این نکات توجه کنید: 1. الکترودها در خاک فرو رفته باشند. 2. دانه بین دو الکترود کاشته شده باشد. 3. فاصلهِ دو الکترود از هم در هر دو گلدان یکسان باشند، در حالیکه گلدان سوم فاقد الکترود باشد. یک باتری 9 ولتی را با دو عدد سیم به دو الکترود مسی در گلدان اول متصل کنید بدین ترتیب که یک طرف سیم به قطب مثبت و طرف دیگر آن به یکی از الکترودهای مسی وصل شود و یک طرف سیم دیگر را به قطب منفی و سر دیگر سیم را به الکترود مسی دیگر وصل کنید.

حال یک مدار در گلدان تشکیل شده است که در محل کاشت دانه در خاک میدان الکتریکی تولید می کند. در گلدان دوم نیز به همان ترتیب باتری 5/1 ولتی را به دو الکترود مسی وصل کنید. هر سه گلدان را در محیطی یکسان قرار دهید تا شرایط نور برای هر سه گلدان یکسان باشد. در هنگام آبیاری نیز دقت کنید تا به هر سه گلدان به میزان یکسان آب دهید. رشد گیاه را در گلدان ها در نظر بگیرید و میزان رشد گیاهان را یادداشت کنید. رشد گیاهان را به مدت یک ماه در نظر بگیرید و تغییرات رشد گیاه در سه گلدان را به صورت روزانه یادداشت کنید. پس از گذشت یک ماه میزان رشد گیاه در کدام گلدان بیشتر و در کدام گلدان کمتر است؟ مشاهدات خود را یادداشت کنید و ارائه دهید.

گیاهان - جلسه سوم

شکل2: تصویر رشد سه گیاه با دانه یکسان و با شرایط یکسان محیطی و تحت میدان الکتریکی متفاوت، از سمت راست به چپ: تحت تأثیر میدان باتری 9 ولت، 5/1 ولت و فاقد میدان الکتریکی

تأثیر صدا و موسیقی بر رشد گیاهان:

گیاهان نه تنها تحت تأثیر جریان الکتریکی قرار می گیرند، در اثر وجود صدا در اطرافشان نیز سریعتر رشد می کنند. در واقع موسیقی و حتی صدای رادیو و تلویزیون در رشد گیاهان تأثیر گذار است و رشد آن ها را افزایش می دهد.

تکلیف:

دو دانه ی گیاه یکسانی را در دو گلدان مشابه با میزان خاک یکسان کاشته و دو گلدان را در دو اتاقی که شرایط نوری یکسان دارند قرار دهید. یکی از اتاق ها کاملاٌ ساکت باشد و در اتاق دیگر رادیو یا تلویزیون وجود داشته باشد. همچنین شرایط آبیاری هر دو گلدان کاملاٌ یکسان باشد. میزان رشد گیاهان را هر دو روز یکبار با خط کشی اندازه بگیرید و میزان رشد هر دو را ثبت کنید. پس از گذشت 20 روز چه تفاوت هایی در رشد این دو گیاه دیده می شود. مشاهدات خود را یادداشت کنید و ارائه دهید.

مطالب مرتبط:

گیاهان - جلسه اول

گیاهان - جلسه دوم

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان - تهیه: سارا قیصری

تنظیم: فاطمه گودرزی