آیا برای چند میت می توان یک نماز وحشت خواند؟
هرچند امر ثواب اعمال و اذکار به دست خداوند تبارک و تعالی است، ولی ان شاء الله ثواب تلاوت سوره کامل به هر یک از اموات خواهد رسید؛ لذا شایسته است در هنگام تلاوت قرآن و سایر اعمال خیر برای اموات، دیگر مومنین را نیز در نیت قرار داده و شریک در ثواب نماییم.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
ثواب تلاوت سوره به صورت کامل به تمام اموات می رسد.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
ان شاء الله ثواب به همه اموات منظور نظرخواهد رسید.
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
ثواب خواندن سوره به همه آنها خواهد رسید.
دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
برای هر کدام یک نماز خوانده شود.
دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورت امکان برای هر کدام جداگانه نماز وحشت بخوانند.
دفتر حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
نماز لیلة الدفن مستحب است و برای هر کدام جداگانه خوانده می شود.
گرچه نماز میت مستحب است که به جماعت خوانده شود،[1] اما در برخی شرایط مانند نمازهای یومیّه نیست؛ برای نمونه طهارت در خواندن نماز میّت شرط نیست.[2]
درباره ثواب خواندن نماز میّت روایاتی وارد شده است؛ مانند:
امام علی (علیه السلام) فرمود: «هرکس به دنبال جنازه‌اى برود خداوند تبارک و تعالى چهار حصّه از ثواب براى او می‌نویسد. یک قسمت براى این‌که به دنبال جنازه رفته است و قسمت دیگر، به جهت خواندن نماز میّت و قسمت دیگر، براى انتظار کشیدن تا پایان دفن و قسمت دیگر، هم براى تعزیت صاحب مصیبت».[3]
امام باقر (علیه السلام) فرمود: «هر کس با جنازه‌اى راه بیفتد تا آن‌گاه که بر او نماز میّت بخواند و سپس باز گردد او را یک قیراط[4] پاداش است، و اگر با آن جنازه پیاده برود تا او دفن شود براى او دو قیراط پاداش می‌باشد و قیراط به اندازه [کوه] احد است» .[5]
همچنین در روایات آمده است که ایستادن در صف آخر نمار میّت، با فضیلت‌تر از صف‌های جلویی است(برعکس نماز جماعت‌های شبانه‌روزی که صف اول دارای فضیلت بیشتری است):
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «در نماز میّت بهترین جاى، صفّ آخر است».[6] و «بهترین صفها در نمازهاى یومیّه، صف اول است و بهترین آنها در نماز میّت، صف آخر می‌باشد».[7]
در ادامه این روایات آمده است که به جهت اختلاط نشدن زنان با مردان، زنان برای رعایت این فرمایش رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به صف آخر رفتند، و هر چند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مرادشان از این فرمایش زنان بود، امّا چون به طور مطلق بر زبان آن حضرت جارى شد فضیلت آن هم به طور مطلق بوده و شامل مردان و زنان می‌شود.[8] و ایستادن در صف آخر برای صف‌های مردان و ایستادن در صف آخر برای صف‌های زنان فضیلت دارد.
پی نوشتها:
[1]. طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی مع التعلیقات، تعلیقات: امام خمینی، خویی، سید ابو القاسم، گلپایگانی، سید محمد رضا، مکارم شیرازی، ناصر، ج 1، ص 334؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 338
[2]. توضیح المسائل (محشّی)، ج 1، ص 334.
[3]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 161
[4]. «قیراط» از ریشه «قرط» و جمع آن «قَرَارِیط» است که به این معانی آمده است: یک قسمت از بیست و چهار قسمت چیزى (24/ 1)، نیم دانگ و یا یک چهارم از یک ششم دینار. همچنین گفته می‌شود که عبارت از نصف یک دهم دینار است. در نزد یونانیان عبارت است از یک حبّه خرنوب (نوعى سیب بد مزه) و نیم دانگ است، و درهم نزد آنها دوازده حبه است. در مساحت عبارت از پهناى یک انگشت است. بستانی، فۆاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص 712
[5]. من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 161.
[6]. همان، ص 169.
[7]. شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 1، ص 306
[8]. عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی، ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، ج 1، ص 448 – 449؛ مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، ج 14، ص 32
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اسلام کوئیست
توضیح المسائل (محشّی)، ج 1
علل الشرائع، ج 1
من لا یحضره الفقیه، ج 1
مطالب مرتبط:
