از زنجموره تا خون مردگی

هر چند که رویکرد اجتماعی به مستند هنوز به آن سطح مطلوب نرسیده است و استقبال از آن ، همانند دیگر پدیده های هنری این چند ساله ی ایران یاد آور یک هنر دورهمی است تا یک موج اجتماعی فراگیر ، با این حال باید این دوره ی جشنواره را آغاز دوباره ی مناسبی برای فیلم مستند بدانیم .

حضور پررنگ تر مستند سازان قدیمی در کنار جوان ترهایی که به حداقل ها بسنده نمی کنند سر آغاز این اقبال است . علاوه بر حضور گسترده ی اهل سینما در جشنواره ی امسال ، پوشش خبری رسانه های نیز قابل توجه است .

به این دو ویژگی حضور تماشاچی ها را هم باید اضافه کرد . اکران برخی فیلم ها در سال های گذشته ی همین جشنواره به سختی به ده نفر می رسید و معنی تلخ این اتفاق ، با قهر اهالی سینما بی ارتباط نبود . اما امسال دست کم مستندسازان می آمدند فیلم های همکارانشان را می دیدند .

از جمله ی ویژگی های دیگر توزیع زیرژانرهای مختلف سینمای مستند در این جشنواره بود . در سال های قبل والوربندی فیلم ها بیشتر در دو زیر ژانر مستند اجتماعی و مستند پرتره پررنگ بود اما در جشنواره امسال گستردگی موضوعات ، علاقه مندان را برای دنبال کردن فیلم ها تشویق می کرد .

باز پخش فوق العاده ی بسیاری از فیلم های جشنواره ی امسال با توجه به فشردگی زمان بندی برنامه ی ابتدایی نشان از موفقیت جشنواره ی امسال دارد . برخی از فیلم ها که با بودجه های دولتی ساخته شده اند ، جنبه ی سفارشی شان کمرنگ تر از سال های گذشته است و این شاید با توجه به شرایط زمانی تغییر دولت دهم و پیدایش دولت یازدهم باشد و بیشتر رویکرد اجتماعی فرهنگی دارند تا این که یک هدف سیاسی در قالب و زبان اجتماعی باشند . علاوه بر این تغییرات نظام مدیریتی فرصتی برای نقدهای سیاسی و اجتماعی را فراهم کرده است .

توقعی که از جشنواره ای چون سینما حقیقت در کانون فرهنگی و اجتماعی ایران وجود دارد ، شاید ایجاد یک موج جذب مخاطب نباشد ، اما همین که اخبار برخی فیلم ها که به جهت جنجالی تر بودنشان قابلیت هم سو کردن فراگیر مخاطب عام را داشته باشند ، برای دوران  پس از پایان جشنواره بی تاثیر نباشد .

فیلم هایی چون جنایت مقدس ، خون مردگی ، زنجموره ، انتهای خیابان پاستور ، الفبای سیاست ، پیرها اگر نباشند ،... می توانند از جمله ی این فیلم ها محسوب شوند . فیلم هایی که هم به جهت درون مایه و هم از نگاه ساختارشناسانه ی مستند آثار قابل قبول جشنواره ی سینما حقیقت بودند و نگاه مولف به مستند را دقیق تر از پیش به نمایش می گذارند .

بخش سینما و تلویزیون تبیان