نشستن طولانی در طی سفر خون را لخته می‌کند
سفر در مسافت‌های طولانی با اتومبیل و یا هواپیما می‌تواند منجر به لخته شدن خون شود. این لخته ها عموما در ناحیه پاها تشکیل شده و به تدریج به سمت ریه و قلب پیش می رود و خطرات زیادی را برای فرد به همراه دارد.
مشخص شده است که سفر طولانی با هواپیما یا اتومبیل، احتمال ایجاد لخته شدن خون در رگ ها به خصوص رگ های پا را افزایش می دهد.
در طی مسافرت با قطار به دلیل اینکه امکان راه رفتن و یا دراز کشیدن روی صندلی وجود دارد، ابتلا به این عارضه کمتر است.
نشستن برای مدت زمان طولانی در یک فضای تنگ می‌تواند گردش خون را در پاها کاهش دهد و در نتیجه منجر به تشکیل لخته خون شود.
این لخته از طریق جریان خون به ریه‌ها، مغز، قلب و قسمت‌های دیگر بدن انتقال پیدا می‌کند که می‌تواند منجر به آسیب شدید این اندام‌ها و احتمالا مرگ شود.
ترومبوز سیاهرگ عمقی بیشتر سیاهرگ‌های اندام تحتانی را درگیر می‌کند.
ایجاد لخته‌های خونی در مسیر رگ های خونی اندام‌ها، باعث اختلال جریان خون شده و در نتیجه منجر به انسداد نسبی و یا کامل عروق خونی می‌گردد.
یکی از مهم‌ترین عوارض احتمالی ترومبوز سیاهرگی عمقی، آمبولی ریوی است که به علت انتقال لخته خونی به ریه ها ایجاد می‌گردد و ممکن است منجر به مرگ بیمار گردد.
در ضمن محققان می گویند نشستن کنار پنجره هواپیما در سفرهای طولانی مدت هوایی، می‌تواند خطر تشکیل لخته خونی در سیاهرگ عمقی (ترومبوز ورید عمقی) را افزایش دهد.
نشستن در کنار پنجره هواپیما به خودی خود خطرزا نیست، خطر به این دلیل است که نشستن در این چنین جایی میزان تحرک را کمتر می‌کند و فرد به ندرت بلند می‌شود تا راه برود. در سفرهای طولانی مدت، این بلند نشدن و راه نرفتن در هواپیماست که موجب لخته شدن خون در پا می‌شود.
کشیدن سیگار و چاقی هم از دیگر عوامل ابتلا به ترومبوز ورید عمقی عنوان شده است.
چه کسانی بیشتر در معرض خطرند؟
کسانی که به تازگی عمل جراحی داشته‌اند، سابقه خانوادگی لخته شدن خون را دارند و یا دچار بیماری قلبی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارند.
همچنین احتمال ابتلا به این عارضه در افراد مسن، زنان باردار و یا آن دسته از خانم‌هایی که از داروهای ضد بارداری استفاده می‌کنند، شدیدتر است.
لازم به ذکر است که این مشکل بیشتر در افرادی اتفاق می افتد که به طور مداوم به چنین سفرهایی می روند، مانند خدمه پرواز و راهنمایان تورهای گردشگری و ... . به همین دلیل برای افرادی که گاهی به سفر می روند، جای نگرانی وجود ندارد.
برای جلوگیری از لخته شدن خون باید...
1- هنگام سفر هر دو ساعت یک بار از اتومبیل پیاده شوید و کمی پیاده‌روی کنید و اگر با هواپیما سفر می‌کنید از جای خود بلند شده و کمی راه بروید.
2- اگر نمی‌توانید از جای خود بلند شوید و راه بروید، می‌توانید تمرینات ذیل را انجام دهید (مطابق تصویر):
- پنجه و پاشنه پا را بالا ببرید.
- هر یک از پاها را بالا برده و حول یک دایره حرکت دهید.
- در حین نشستن، گاه گاهی پاهای خود را کمی بالا بگیرید، به نحوی که عضلات ساق پا کشیده شود.
3- در این مواقع مقدار زیادی آب یا آب میوه بنوشید، لباس گشاد بپوشید و از غذاهای سبک استفاده کنید.
4- افراد مسن و کسانی که مشکلات گردش خون دارند، نباید جوراب‌های تنگ بپوشند تا از لخته شدن خون جلوگیری کنند.
5- توصیه می‌شود در صورت امکان صندلی‌های کنار راهروی هواپیما را برای نشستن انتخاب کنند و جوراب‌های ساق بلند بپوشند.
قبل از سفر باید...
- زنانی که حامله هستند و یا سابقه بیماری قلبی، سرطان یا لخته شدن خون دارند، باید قبل از رفتن به یک سفر طولانی، با پزشک خود مشورت کنند.
- در برخی موارد پزشک ممکن است با تجویز یک داروی رقیق کننده و ضدانعقاد خون مانند آسپیرین، قبل از یک سفر طولانی به بیمار از این امر جلوگیری کند.
البته پزشکان می‌گویند داروهای ضد انعقاد خون را باید آن افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند با تجویز پزشک مصرف کنند، زیرا عوارض آنها به مراتب خطرناک‌تر است.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
ایسنا
ایمنا - آتنا بیانی‌پور
مهر
مطالب مرتبط:
چه بیمارانی نباید با هواپیما سفر کنند؟
بیماری‌های شایع زنان باردار در سفر
نشستن طولانی در ساعات کار، کشنده است
سفر طولانی باعث درد کمر، گردن و زانو می‌شود
نکات سفر برای زنان باردار، سالمندان و بیماران
