مبارزه با آلودگی هوا به روش طب سنتی
به گفته متخصصان طب سنتی آلودگی هوا پدیده جدیدی است که هر چند در گذشته به شکل کنونی وجود نداشته اما با تلفیق طب مدرن و به روز کردن توصیه‌های حکمای ایرانی مثل ابن‌سینا می‌توان راهکارهایی را برای مقابل با این معضل ارائه کرد؛ به ویژه حالا که تهران و بسیاری از شهرها روزهای نفس‌گیری را تجربه می‌کنند و این‌طور که از شواهد پیداست دست کم تا پایان پاییز و حتی زمستان بارها این آلودگی‌ها تشدید می‌شود با ما همراه باشید تا به کمک توصیه متخصصان طب سنتی روزهای آلوده را با عوارض کمتری سپری کنید.
تا مدت‌ها پیش وقتی در رسانه‌ها اعلام می‌شد که هوای تهران در وضعیت هشدار قرار دارد، موجی از نگرانی جامعه را فرا می‌گرفت اما به مرور زمان این موضوع به حدی عادی شد که حتی بیماران قلبی و تنفسی، سالمندان و خانم‌های باردار که از آن‌ها به عنوان گروه‌های آسیب‌پذیر یاد می‌شود هم دیگر بحث آلودگی هوا را جدی نمی‌گیرند چون بسیاری از روزهای سال یا هوا آلوده است یا در وضعیت هشدار قرار دارد و این موضوع به چند روز خاص محدود نمی‌شود. بنابراین حالا که چاره‌ای نیست و مجبوریم مونوکسید کربن، هیدروکربن‌ها، اکسید سولفور، اکسید نیتروژن و ذرات معلق در هوا را تنفس کنیم باید به کمک تدبیر طب سنتی البته تا حد امکان جلوی بروز مشکلات تنفسی و پوستی، عفونت چشم، سردردهای مزمن و ... را بگیریم.
چه بخوریم تا کمتر آلوده شویم؟
به گفته متخصصان طب سنتی بعضی از خوراکی‌ها خاصیت خنثی‌کنندگی دارند و با مصرف آن‌ها مواد سمی موجود در هوا که وارد بدن شده است تا حدی از بین می‌رود. برای مثال مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه شامل اسفناج، کلم، کاهو (سالاد شامل کاهو، هویج رنده شده، روغن زیتون با کمی آب نارنج طبیعی)، کرفس، گوجه‌فرنگی، جوانه گندم، سیر، پیاز، تره، شوید، جعفری، لیموشیرین، نارنگی، پرتقال، انار شیرین یا کمی مایل به ترشی، انبه، سیب، طالبی، کیوی و ... از جمله این خوراکی‌ها هستند که در هوای آلوده باید در برنامه غذایی روزانه خانواده‌ها قرار بگیرند.
همچنین مصرف غذاهای دریایی، لبنیات، به ویژه شیر و ماست کم چرب و دوغ، تخم‌مرغ، زیتون، جگر، غلات و نان‌های سبوس‌دار (نان سنگک و نان جو) و آجیل (پسته، بادام، فندق و گردو) هم جذب مواد سمی ناشی از استنشاق هوای آلوده در بدن را تا حدود زیادی کاهش می‌دهند. این در حالی است که بسیاری از متخصصان طب سنتی مصرف لبنیات کم چرب را مهم‌ترین توصیه برای مقابله با آلودگی هوا عنوان می‌کنند و بر این باورند افرادی که لبنیات کمتری مصرف می‌کنند بیشتر دچار عوارض ناشی از تنفس هوای آلوده می‌شوند. نوشیدن آب ولرم کافی هم باعث تقویت کلیه‌ها شده و املاح اضافی و سموم را از بدن دفع می‌کند.
به گفته متخصصان طب سنتی نوشیدن روزانه یک فنجان عرق کاسنی همراه
عرق شاتره (نسبت دو سوم کاسنی و یک سوم شاتره) و همچنین عرق
ترکیبی اسطوخودوس سردرد ناشی از آلودگی هوا را تسکین می‌دهد
ماسک ضد جوش برای هوای آلوده
یکی از مهم‌ترین عوارض آلودگی هوا، بروز مشکلات پوستی، به ویژه جوش‌های سر سیاه است. در چنین شرایطی طب سنتی استفاده از بخور گیاهی را توصیه می‌کند. کافی است یک قاشق غذاخوری آویشن را با همان مقدار بابونه در یک لیتر آب بجوشانید و 15 دقیقه صورتتان را با این گیاهان دارویی بخور دهید. بابونه خاصیت روشن‌کنندگی دارد و در کنار آویشن باعث بهبود جوش‌های سر سفید و سر سیاه می‌شود و برای هر نوع پوستی هم مناسب است. برای پاک کردن گرد و غبار از روی پوست هم می‌توانید هر شب قبل از خواب صورتتان را با گلاب شستشو دهید. گلاب باعث بسته شدن منافذ پوستی می‌شود و از بروز جوش‌های پوستی پیشگیری می‌کند.
مراقب چشمتان باشید
ریزش اشک و قرمزی و التهاب چشم‌ها از جمله عوارض ناشی از آلودگی هواست که با شستشوی روزانه تا حدی قابل پیشگیری است اما گاهی این آلودگی‌ها باعث بروز گل مژه می‌شود که با گذاشتن نمک روی پلک و مالیدن روغن بنفشه در طول یک تا دو روز درمان خواهد شد.
درمان سردرد در هوای آلوده
به گفته متخصصان طب سنتی نوشیدن روزانه یک فنجان عرق کاسنی همراه عرق شاتره (نسبت دو سوم کاسنی و یک سوم شاتره) و همچنین عرق ترکیبی اسطوخودوس سردرد ناشی از آلودگی هوا را تسکین می‌دهد. کافی است یک فنجان عرق اسطوخودوس را با همان مقدار عرق سنبل‌الطیب و آب مخلوط کرده و روزی یک تا دو فنجان میل کنید. البته این عرق ترکیبی با نام «عرق جادویی درمان قطعی سردرد» در بسیاری از عطاری‌ها به فروش می‌رسد اما برای اطمینان بیشتر خودتان این عرق‌ها را با هم ترکیب کنید. از طرفی مخلوط کردن چند قطره آب با بادام تلخ کوبیده شده و ماساژ سر با این پماد گیاهی، قرار دادن برش‌های نازک لیمو روی پیشانی، ماساژ پیشانی با سرکه و بو کردن ریحان و برگ نعناع هم گزینه‌های مناسبی هستند.
پاک‌سازی را فراموش نکنید
از دیدگاه طب سنتی هر چه بدن فرد سالم‌تر باشد کمتر در معرض عوارض آلودگی هوا قرار می‌گیرد. بنابراین پاک‌سازی بدن زیر نظر یک متخصص طب سنتی در هوای آلوده به همه افراد توصیه می‌شود. البته راهکارهای خانگی زیادی برای پاک‌سازی بدن وجود دارد. برای مثال می‌توانید سه روز متوالی از رژیم پاک‌سازی استفاده کنید؛ یعنی به عنوان صبحانه، ناهار، شام و میان‌وعده فقط آش گشنیز بخورید. پخت این آش بسیار ساده است و با گشنیز، شنبلیله، تره، جعفری، برگ چغندر یا برگ اسفناج، کمی برنج و البته بدون گوشت و مرغ تهیه می‌شود.
همچنین اگر دچار یبوست هستید باید این مشکل را درمان کنید چون یکی از راه‌های پاک شدن بدن، رفع یبوست است. مصرف انجیر خشک خیس شده در شربت عسل بعد از صبحانه و شربت خاکشیر بدون شکر به صورت ناشتا (یک قاشق خاکشیر داخل یک لیون آب جوش) و نوشیدن آب زرشک و آب انار و شربت انار (مخلوط رب انار و آب و در صورت تمایل مقدار کمی عسل) قبل از شام تأثیر بسزایی در درمان یبوست دارد.
دم نوش‌های ضد آلودگی هوا
متخصصان طب سنتی می‌گویند مصرف دم نوش‌های سنتی با عوارض ناشی از آلودگی هوا مقابله می‌کند. برای مثال مصرف دم نوش آویشن از بروز مشکلات تنفسی، به ویژه در مبتلایان به آسم و برونشیت مزمن یکی از بهترین گزینه‌هاست.
برای تهیه این دم نوش کافی است مقداری برگ آویشن و یک عدد لیمو عمانی را داخل آب جوش بریزید و اجازه دهید حدود 15 دقیقه دم بکشد، سپس آن را داخل فنجان بریزید و بعد از شیرین کردن با کمی نبات یا عسل روزی دو بار میل کنید. اگر هم برگ آویشن در دسترس نداشتید می‌توانید سراغ پودر آویشن بروید.
همچنین نوشیدن دم نوش گل گاوزبان و سنبل‌الطیب برای افراد مبتلا به پرفشاری خون توصیه می‌شود. کافی است سه قاشق غذاخوری گل گاوزبان، یک قاشق غذاخوری سنبل‌الطیب، یک عدد لیمو عمانی و یک تکه نبات را در دو لیوان آب جوش بریزید تا نیم ساعت دم بکشد و به رنگ قرمز آلبالویی دربیاید. مصرف روزانه یک تا دو فنجان از این دم نوش هم آرامش‌بخش است و استرس را از بین می‌برد و هم از بروز گرفتگی عروق قلب و سکته، به ویژه در هوای آلوده پیشگیری می‌کند.
دور خوراکی‌های چرب و ادویه‌دار را خط قرمز بکشید
از دیدگاه طب سنتی مصرف روغن‌های صنعتی و غذاهای سرخ‌شده و چرب از جمله اشتباه‌های بارز بسیاری از خانواده‌هاست زیرا تعادل اخلاط چهارگانه در بدن (دم، سودا، صفرا و بلغم) را به هم می‌ریزند اما در هوای آلوده مصرف آن‌ها خطرناک‌تر است چون باعث رسوب مواد سمی در خون می‌شود و زمینه بروز انواع بیماری را فراهم می‌کند.
از طرفی در این شرایط باید مصرف خوراکی‌هایی را که باعث افزایش غلظت خون (گوشت گاو، عدس، بادمجان، سوسیس، کالباس و غذاهای خمیری مثل ماکارونی) و غذاهایی که باعث تولید خشکی در بدن می‌شوند، محدود کنید. برای مثال زردچوبه از جمله ادویه‌های پرکاربرد ایرانی است که رطوبت بدن را کم می‌کند و در هوای آلوده باید کمتر استفاده شود. همچنین فلفل باعث افزایش دمای بدن و کاهش رطوبت می‌شود و جلوی دفع سموم ناشی از استنشاق هوای آلوده را می‌گیرد.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: مجله تندرستی
مطالب مرتبط:
افراد سرمایی زنجبیل و بابونه بخورند
افزایش وزن در افراد لاغر با طب سنتی
