از چک کردن همسر تا احترام به او
در این دایره بزرگ که انسانها به گذران زندگی مشغول هستند، اعضای ارتباطی آن را تشکیل میدهند آنهم با تنوع زبان، دین، عقاید، سلایق، افکار و ... .
اما علیرغم همه تفاوتها و تضادها، یک چیز در چرخه ارتباطی انسانهای این کره خاکی، مشترک است؛ احترام به خویشتن.
چنانچه بخواهم به کلام معصوم اشاره کنم شاید بهترین توصیف را بتوان در این گفته حضرت امیر مومنان علی(ع) پیدا کرد که فرمودهاند:« هرچه را بر خود میپسندی بر دیگران هم بپسند و هر چه را بر خود نمیپسندی بر دیگران هم مپسند.» گفتاری ساده و در عین حال با مفهوم که تنها عمل به آن میتواند از بروز و شکلگیری بسیاری از مشکلات و اختلافات جلوگیری کند.
مخاطب این مقال شاید تا اینجای بحث را مقدمهای بر متنی بداند که قرار است در ادامه آید اما به باور نگارنده این مقدمه، اصل آن چیزی است که رعایت و حفظش وظیفه است.
چندی پیش در پایگاه اینترنتی تبیان مطلبی با عنوان « چقدر همسرتان را چک میکنید » به دید و خوانش مخاطبان رسید. تعداد زیادی از شهروندان بزرگوار آن را خواندند و برخی از بزرگواران نیز نظرات خود را در پاسخ به پرسش و متن آن نوشتند. با سپاس از همه مخاطبان عزیز تبیان.
در این وجیزه روبهرو هم نگارنده چند خطی را درباره آن پرسش و توضیح میآورد که البته آن را خالی از نقد نمیداند و جلوجلو از همه خوانندگان میخواهد که نظرات خود را بیپرده بیان کنند. هدف این گویشها رسیدن به یک باور صحیح و گرفتن پاسخ درست برای پرسشهایی است که شاید همگان بانی آن را تکنولوژی ارتباطات میدانند.
بهتر میدانم که با این پرسش وارد گود مطلب شوم؛ « تا چه اندازه به خود و شخصیت خویش احترام میگذاریم؟» پاسخ به این پرسش به طور طبیعی بسیاری از ابهامات و پرسشهای پسین را برطرف و پاسخ میدهد. مخاطب این پرسش همه هستند. چه مردان و چه زنان.
حالا کمی خصوصیتر موضوع را بررسی کنیم. نیک میدانید که در سالهای اخیر ابزار ارتباطی گستره فراوانی پیدا کرده و هر روز نیز ابزارهای جدید به منظور روانتر و سادهتر کردن این ارتباطات در فضای مجازی در اختیار شهروندان قرار میگیرد. البته قرار نیست در اینجا همه فناوریها را یکبهیک نام برده و درباره کیفیت بهکارگیری و استفادهشان صحبت شود بلکه غرض بیان اهمیت وجود و چگونگی استفاده از آنهاست.
بگذارید از یک تیزر تبلیغاتی تلویزیونی کمک بگیرم؛ در این فیلم تبلیغاتی چند پسربچه درباره روشهای پسانداز پولهای پدرشان صحبت میکنند و درنهایت یکی از پسربچهها بر این جمله تبلیغاتی تأکید میکند که « پدر من یک بانک خصوصی دارد». این همان بهرهگیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات است بدون اینکه فرد از روی مبل راحتی خانهاش جابهجا شود.
زمانیکه «من» اجازه میدهد تا هر شخصی به فضای ارتباطی او وارد و تا هر کجا که میخواهد نفوذ کند دیگر نمیتوان از آسیب دیدن آن حریم گله کرد
در فضای ارتباطات امروز هم چنین امکانی برای شهروندان ایرانی فراهم آمده و همه بانک ارتباطی خصوصی دارند. همانگونه که در ابتدای مطلب آمد، دایره ارتباطات چنان بزرگ شده که آدمها در طول شعاعها و قطرهای آن به راحتی جابهجا میشوند. در این دایره خودت هستی و خودت. و بدون کمترین جابهجایی، با هرکسی که بخواهی میتوانی ارتباط برقرار کنی. بگویی، بشنوی، بنویسی، بخوانی، ببینی و نشان دهی. ابراز احساسات کنی و به احساسات دیگران پاسخ دهی. در این فضا تنها تو هستی که تصمیم میگیری به هریک از گفتنیها، شنیدنیها، خواندنیها، دیدنیها و احساسات چه پاسخی بدهی؟
این پاسخ دادن البته میتواند تحت تأثیر پرسش یا پاسخ طرف مقابل قرار گیرد ولی درنهایت آن همه، تو هستی. اینجاست که پای «من» وسط است. «من» یا همان «خودم». اینکه ارتباط چگونه آغاز و تا کجا ادامه پیدا کند را «من» تعیین میکند. اینکه «من» با چه زبان و ادبیاتی از سوی مخاطبش مورد خطاب قرار گیرد را هم «من» تعیین میکند. و در یک کلام «حریم خصوصی و شخصی» را «من» تعیین میکند. پس نمیتوان دیگران را در ارسال پرسشها، پاسخها، تصاویر، بیان احساسات و خواستههای بهجا و نابهجا، مقصر و مسوول دانست.
زمانیکه «من» اجازه میدهد تا هر شخصی به فضای ارتباطی او وارد و تا هر کجا که میخواهد نفوذ کند دیگر نمیتوان از آسیب دیدن آن حریم گله کرد.
حال این حریم خصوصی و شخصی وقتی در زیر سقف یک زوج به وجود میآید، حفظ آن اهمیت بیشتری دارد. البته این بدان معنی نیست که شخص اجازه دارد تا در دوران تجرد فضای ارتباطی خود را بیحصار کند اما چون موضوع این بحث گفتوگو درباره حریم خصوصی همسران است، سخن در باب مجردها میمانددر زمان و مقال دیگری.
اگر تا پیش از این خود بوده از این پس خودمان است و بهدنبال آن نیز مسوولیت بیشتر. همانگونه که برای هریک از همسران تکالیف و وظایفی در نظر گرفته شده، آنان در حفظ حریم خصوصی «خود» و «خودمان» نیز تکالیف و وظایفی دارند.
قبل از اینکه به گفتوگو در اینباره پرداخته و قلم را زمین بگذارم برخی از اظهارات کاربران تبیان در پاسخ به مطلب « چقدر همسرتان را چک میکنید » در ادامه میآید.
* به نظرمن اعتمادبه همدیگه حدودحریم خصوصی رومشخص میکنه.
* بایدباشد. مثلاالان خانم بنده اگرپیامی روگوشی من ببیندکه مطابق سلیقش نباشه اخم تخم میکند.
* بنظرمن اصلاطرفین نبایدحساسیت دراین زمینه نشون بدند.
* من وهمسرم خیلی باهم دوستیم، ازرمزکارت وایمیل گرفته تاموبایل هموداریم، حریم خصوصی هم داریم.
* به نظرمن حریم خصوصی هرفردبایدرعایت بشه.
* حریم خصوصی توی زندگی من معنانداره اصلاشوهرم اینکلمه رونمیشناسه.
* 24سال زندگی مشترک به من آموخت که همه انسانهانیازدارندتاخلوتی به نام حریم خصوصی داشته باشند. نبوداین حریم درزندگی باعث عدم ثبات شخصیت برای هردوطرفه.
* بعدازدواج دیگه معنانداره حریم ومرزها.نبایدسرمون رومث کبک زیربرف فروکنیم.
* به نظرمن،حریم خصوصی درتاهل بیمعناست. زن وشوهر،یكنفرندنه دونفر.
همه آنچه کاربران محترم در اینباره گفتهاند قابل احترام و تأمل است و نگارنده در اینجا قصد تحلیل و نقد آنها را ندارد.
اما نکته پایانی درباره « حریم خصوصی خودمان». در یک زندگی مشترک فارغ از تمام مسائل و نیازهای اقتصادی، عشقی، جنسی، عاطفی، بچهدار شدن، پیشرفت، ارتباط با فامیل و بستگان و ...، اعتماد متقابل و صداقت بنمایه است. بنمایه همه مسائل و موضوعاتی که یک زن و مرد پس از ازدواج برای رسیدن و داشتن آنها تلاش میکنند. میدانید، میبینید و دیدهاید که همه جورچینهای چیده شده زندگی جدای از اینکه چند سال از تشکیل و تداوم آن گذشته و برایش چه سختیهایی تحمل شده باشد، با یک سوءظن و بیاعتمادی ناچیز و حتی بیاساس چنان به هم میریزد که چیدن آن جورچینهای زندگی در کنار هم حتی برای یکبار دیگر از عهده هیچکس برنمیآید.
بحث نگارنده در اینجا سرک کشیدن همسران به ایمیل، بانک پیامکها، ویچت، وایبر، تانگو، چتروم و ... یکدیگر نیست؛ اصل مهم همان «من» ابتدای مطلب است. مرد و زن زندگی تا چه اندازه برای «من» یا «خود» خودشان احترام قائل است؟
همسران حق ندارند هرکسی را به حریم خصوصی خود و درنهایت حریم خصوصی خانواده راه دهند. این حق نداشتن فقط توصیه خدا، قرن، دین، قانون، عرف و رسم نیست. بلکه «خود» نمیتواند و نباید اجازه دهد تا آن احترام و بزرگواریش مورد خدشه قرار گیرد.
امام جعفر صادق(ع) : مرد برای اداره خانوادهاش باید 3 کار را انجام دهد، هرچند برخلاف طبع او باشد؛ خوشرفتاری، گشادهدستی به اندازه و غیرت و ناموسداری
همسران باید هوای یکدیگر را داشته باشند. به هم تذکر بدهند. تذکر بد نیست؛ چراکه یادآوری برخی امور، چرتهای فراموشی را پاره میکند و زن و مرد نباید به هم اجازه بدهند که بدون یکدیگر چرت بزنند.
فرصتهای زندگی را بیبرنامه نگذرانید. زمانیهای خالی را تلف نکنید؛ مرد و زن گاهی نیاز دارند تا خلوتی داشته باشند و این خلوت ضروری است. بهطور قطع آنها که به «خود» احترام میگذارند، «خودمان» را هم محترم میشمارند و نمیگذارند زندگی از خودهایی که گاه سرزده از راه میرسند، آسیب ببیند.
سخن به درازا کشید؛ امید که چنانچه آن را تا بدینجا خواندهاید از خواندنش خسته نشده باشید. حتما آن را نقد کنید و نظرات خود را بنویسید.
مطلب را با حدیثی از امام جعفر صادق(ع) به پایان میرسانم:« مرد برای اداره خانوادهاش باید 3 کار را انجام دهد، هرچند برخلاف طبع او باشد؛ خوشرفتاری، گشادهدستی به اندازه و غیرت و ناموسداری.»
دانش پورشفیعی
بخش خانواده ایرانی تبیان
مطالب مرتب: