اخطار زودهنگام به دولتی ها

شاید خاطرات مجلس نهم و دولت دهم هیچگاه از خاطره سیاسی ملت پاک نشود چالش هایی که بعضا رنگ بوی سیاسی می گرفت، بر خلاف منافع مردم بود و امید و جایگاه مسئولین را در نزد آنها خدشه دار می کرد. بعضا سبقه غیر شرعی هم به خود گرفت و بارقه ای از ناامیدی را در فضای سرد اواخر دولت گذشته در جامعه پراکنده کرد اما با آمدن دولت یازدهم و موج امیدی که در جامعه خود را نشان داد دولت و مردم ثابت کردند که می خواهند فضایی متفاوت از گذشته را تجربه کنند. شاید رای آوردن فردی از جبهه مقابل در برابر صف طولانی کاندیداهای اصولگرا عده ای را از نظر حزبی با این شکاکیت روبرو کرد که حال با این دولت چه تعاملی باید داشته باشند اما شعار اعتدال گرایانه دولت و بعد توصیه های چندباره رهبری به اینکه همه باید به دولت کمک کنند فضا را بیشتر به سمت اعتدال ، هم افزایی و امید برد و قفل فضای قبلی را شکست.

دولت روحانی هم در طول این چند ماه نشان داد به این مورد اهتمام دارد و می خواهد گام های مثبتی بردارد و کلید خود را برای همه قفل ها امتحان کند و گره از کار مردم بگشاید. در این حدود صد و چند روز هم گام هایی برداشت. گام هایی که برخی تحت عنوان رکورد های دولت روحانی از آن یاد من می کنند.

در این راستا، اولین گام مثبت هم در تعامل با مجلس شکل گرفت روحانی که خود را از مجلسی ها می داند و مدت ها در این خانه خدمت کرده است از ابتدا رویکرد امید بخشی را با مجلس آغاز کرد. او در اولین گام، در روز تحلیف خود کابینه اش را به مجلس معرفی کرد اقدامی که علی لاریجانی از آن به زرنگی روحانی تعبیر کرد وگفت:"معرفی زود هنگام کابینه  را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم وی با همین سرعت کارهای دولت را سامان دهد"  اقدامی که قطعا قطار دولت در خدمت رسانی را سریع تر می کرد و هم کار مجلس را برای بررسی رای اعتماد تقویت می کرد و حرکتی اعتماد ساز بود. حتی این رویکرد برای معرفی وزیر ورزش که تا سه بار مورد قبول مجلس واقع نشد هم ادامه داشت.

دومین گام هم به طور خاص ارائه لایحه بودجه به مجلس در موعد مقرر قانونی خود بود این امر از آن جهت رکورد محسوب می شود که طی 8 سال گذشته دولت نهم و دهم از 32 تا 84 روز در ارائه این لایحه تاخیر داشته است و دولت باز عزم خود را در حرکت شتابان خدمت رسانی و تعامل مثبت با مجلس در اینباره نشان داد.

عده ای دیگر شکستن تابوی رابطه با آمریکا را نقطه مثبتی برای دولت وی می دانند البته باید توجه داشت که این به تنهایی نمی تواند یک رکورد باشد- هر چند حرکتی خاص است- بلکه می تواند نقطه ای رو به جلو برای حل مسائل هسته ای و مناسبات بین المللی باشد که ملزومات خاص خود را دارد که رهبری نیز نسبت به آن تذکراتی را داده اند. حقی که بعد از ده سال مقاومت اکنون با دیپلماسی دولت روحانی رو به گشایش می رود و در گام اولیه فرزندان انقلاب نشان دادند که می خواهند با تاکید بر حق غنی سازی و بدون تن دادن به باج خواهی  دشمن سانتریفیوژها بچرخند، گامی که باید نتیجه آن را به توافق نهایی  و رفتار طرف غربی سپرد اما تا اینجا دولت گامی مثبت برداشته است. روحانی در اینباره می گوید" دولت تدبیر و امید و در طول این صد و اندی روز، حداقل یکی از گره‌های اصلی را که مربوط به 10 سال گذشته در روابط خارجی بود، گشود و آن را باز کرد"

اما علاوه بر این موارد ثبت رکوردهای دیگر در انتظار است که روحانی قول آن را در اولین گزارش صد روزه خود به مردم داد. رسیدن رشد اقتصادی از -٥ به صفر یا چیزی اندک و در پایان سال آتی  به +٣ درصد و رسیدن نرخ تورم به 35 درصد در پایان امسال و 25 درصد در پایان سال 93 و ....

اینکه روحانی بتواند از زیر بار این همه مسئولیت در شرایط موجود با موفقیت درآید و این شروع پر تلاش خود را در زمینه اقتصادی و دیپلماسی ادامه دهد نیازمند این است که به او کمک همه جانبه ای شود، محدودیت های دست و پاگیر از جلوی راه دولت برداشته شود و مانع تراشی های بی دلیل بر سر راهش نشود. در این راه مجلس یکی از مهمترین نقش ها را بر عهده دارد شاید در خیلی از زمینه ها هم مجلس این کمک را به دولت کرده است همانطور که کابینه روحانی، از بین دولت های اخیر بیشترین رای را از مجلس گرفته است در این میان مجلس در برخی از رفتارهای خود کمی تناقض دارد رفتار حمایت گونه مجلس اکنون و تنها با گذشت صد و چند روز از شروع به کار دولت به کارت زرد رسیده است آنهم برای وزیر وزارتخانه ای که شاید بیشترین بار دولت در فضای فعلی به دوش او قرار دارد. وزیری که بیشترین رای اعتماد را از این مجلس گرفت در این مدت کوتاه در روند استیضاح قرار گیرد معنای خوبی نخواهد داشت. این مورد را حتی با توجه به وظیفه نظارتی مجلس هم نمی توان توجیه کرد. نظارت مجلس بر کار وزرا یک حق و وظیفه است اما نباید این حق باعث مانع تراشی و ایجاد فضای نامطلوب شود بلکه باید تنها بازوی کمکی باشد برای کمک به دولت و احقاق حق مردم اما آیا این حرکت در این زمان، رفتاری حمایتی و مشوق گونه است؟

این رفتار مجلس که گویا بد سلیقگی و بی برنامگی هایی در پشت آن است رویکرد خاص به خود می گیرد.  در این صد روزه دولت این اولین وزیر نیست که در این راه قرار گرفته است بلکه وزرای نفت، ارشاد، علوم و تحقیقات نیز بیش از این بیش از یک سوال ساده از دور صدای کوبیدن برخی نمایندگان بر طبل استیضاح را شنیده اند! آیا این رفتار، فارغ از یک وزیر خاص برای چند وزیر در این زمان کوتاه فقط جنبه نظارتی دارد آیا نباید در رویکردهای حمایتی از دولت بازنگری کرد؟

ایا وزیر اقتصاد برای موضوع عملکرد رئیس بانک مرکزی باید کارت زرد می گرفت؟  وزیر در چنین جوی می تواند به راحتی مشکلات اقتصادی را حل کند یا نیاز به حمایت و آرامش بیشتری دارد؟ و مجلسی ها باید برای کارت زرد و قرمز فرصت بیشتری به دولتی ها بدهند؟ اینگونه رفتارهای زودهنگام و با شدت، در مقابل رفتار و سکوت مجلس با دولت دهم در برخی از مقاطع گذشته بر سر موضوعاتی مهم تر شائبه سیاسی بودن را به اذهان متبادر نمی کند؟ و نشان نمی دهد تدبیر بیشتری لازم است؟

مصطفی پور محمدی در برنامه پایش در اینباره اینگونه اظهار نظر کرد که " از وزیر اقتصاد در مجلس درباره بانک مرکز سوال می پرسند در صورتی که عملکرد رئیس بانک مرکزی به وزیر اقتصاد ارتباطی ندارد و در مجلس به وزیر کارت زرد می دهیم. چرا این اتفاق رخ می دهد و حاضریم به وزیری که 3 ماه آمده است کارت زرد بی دلیل می دهیم که می تواند شبهه جدیدی در داوری ایجاد می کند"

مجلس نباید بگذارند رفتار معتدل آنها با دولت تا به حال، رنگ و بوی سیاسی کاری به خود گیرد. باید فرصت بیشتری داد و جنبه سلبی نظارت مجلس را بیشتر ایجابی کرد.

البته تعهد دولت و مجلس باید تعهدی دو طرفه باشد تا در این راستا فضای بی اعتمادی و ناملایمات شکل نگیرد و تعاملات بر روی منافع مردم شکل بگیرند. مجلس باید اعتماد بیشتری به دولت کند و از طرفی وزرا هم باید روی حرف ها، قول ها و برنامه هایی که در کمیسیون ها قبل از رای اعتماد داشتند بایستند. مجلس باید حسن نیت خود را بیشتر ثابت کند و با دولت برخورد حمایت گونه ای تری داشته باشد که وجه غالب آنها نیز تا الان اینگونه رفتار کرده اند دولت نیز باید مناسبات خود را با مجلس بیش از پیش کند.

تنها صد روز اول گذشته است و دولت روحانی هنوز نو سفر است و مجلس در کمک به او باید این سخنان مقام معظم رهبری را مد نظر قرار دهند : "در چنین شرایطی، همه باید به دولت کمک کنند و من همانگونه که از همه دولتها حمایت کرده ام، از این دولت نیز حمایت خواهم کرد. البته حمایت من از دولت‌ها به معنای تأیید همه کارهای آنها نیست و ممکن است ایرادهایی هم باشد ولی این ایرادها نباید مانع از کمک به دولت شود....علاوه بر کمک به دولت، باید نصیحت خیرخواهانه هم کرد"  آیا کارت زرد و این رویه در راستای این فرمایشات است یا تدبیر و صبر بیشتری لازم است؟

مقالات:

موج استعفای نمایندگان در اعتراض به بودجه