تبیان، دستیار زندگی
بودجه بعد از 12 ساال در زمان مقرر تقدیم مجلس شد تا نمایندگان در روزهای آینده در مورد اساسی ترین لایحه اقتصادی تصمیم گیری کنند اما آیا بودجه سال 93 می تواند باری از دوش مردم بردارد؟ گرانی را متوقف کند و تورم را کاهش دهد؟ آیا بودجه 93 معیشت مردم را درست می
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : محسن جندقی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بودجه 93 ارزانی می آورد؟


بودجه بعد از 12 سال در زمان مقرر تقدیم مجلس شد تا نمایندگان در روزهای آینده در مورد اساسی ترین لایحه اقتصادی تصمیم گیری کنند اما آیا بودجه سال 93 می تواند باری از دوش مردم بردارد؟ گرانی را متوقف کند و تورم را کاهش دهد؟ آیا بودجه 93 معیشت مردم را درست می کند؟ بودجه 93 کالاها را ارزان می کند؟ آیا بودجه 93 موجب تداوم رونق بورس می شود؟ در گزارش زیر با بررسی لایحه بودجه 93 به سوال های فوق جواب داده می شود.

بودجه دولت یا مجلس؟
بودجه 93

لایحه بودجه ای که توسط دولت به مجلس داده می شود خیلی طول می کشد تا به تصویب نهایی برسد. به همین علت خیلی ها اعتقاد دارند لایحه بودجه ارزش چندانی ندارد و باید منتظر قانون مصوب مجلس که به تایید شورای نگهبان رسیده تکیه کرد. با این وجود با مطالعه لایحه بودجه می توان به این مساله پی برد که دولت برای آینده اقتصادی و مالی کشور چه برنامه ای دارد و در این زمینه چه سیاستی را دنبال می کند.

دلار کمی گران می شود

در لایحه بودجه دلار مرجع و رسمی 2650 تومان در نظر گرفته شده است. هم اکنون نرخ دلار رسمی  2450 تومان محاسبه می شود و این یعنی حدود 7 درصد افزایش قیمت نرخ ارز. گران شدن ارز مرجع موجب خواهد شد هر کالایی که وارد می شود با قیمتی بالاتر نسبت به حال حاضر وارد خواهد شد. البته با توجه به تورم 40 درصدی کنونی افزایش نرخ 7 درصدی واردات سال آینده ناچیز به نظر می رسد.  برای درک این مطلب بهتر است بدانید نرخ رسمی دلار در سال 92 نسبت به 91، صد درصد افزایش یافته است و این افزایش در سال 93 ناچیز خواهد بود. البته برخی کارشناسان اعتقاد دارند که دولت می توانست قیمت دلار را افزایش ندهد. همچنین برای اینکه ذخایر ارزی ما کم نشود دولت هرگونه استفاده از تسهیلات ارزی در سال 1393 را مشروط به عدم کاهش خالص؛ داراییهای خارجی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران کرده است. یعنی تا منابع جدید ارزی نیاید تسهیلات ارزی داده نمی شود.

دولت در لایحه بودجه سال آینده، بودجه یارانه‌های نقدی را در ردیف بودجه سازمان هدفمندی یارانه‌ها 38هزار و 800 میلیارد تومان پیشنهاد داده است این به معنای ثابت ماندن یارانه نقدی در سال 93 است. البته دولتی ها گفته اند که برای فاز دوم هدفمندی برنامه هایی دارند و موضوع حذف دهک ها هم منتفی نشده است. طبق شنیده ها یارانه ها قرار است برداشته شود

حقوق میلیونی معاف از مالیات هم اکنون کارگران و کارمندانی که حقوقی زیر 830 هزار تومان می گیرد از مالیات معاف هستند. دولت قصد دارد سقف این معافیت را بالاتر برده و هر کس حقوقی زیر یک میلیون تومان بگیرد از دادن مالیات معاف خواهد شد. طبق پیشنهاد دولت سقف معافیت برای سال 1393، مبلغ یک‌صد و بیست میلیون( 120.000.000) ریال در سال تعیین می‌شود. این یعنی درآمد هر کارگر و کارمندی که در سال 12 میلیون تومان ( همان ماهانه یک میلیون تومان) است نباید مالیات بدهد. البته خبر مالیاتی دیگر اینکه مدت اجرای آزمایشی قانون مالیات بر ارزش افزوده تا پایان سال 1393 تمدید می‌شود و فعلا خبری از حذف این مالیات نیست.

بودجه 93

مجوز چاپ ایران‌چک در بودجه دولت در لایحه بودجه 93 خواستار مجوز برای ادامه چاپ ایران‌چک شد و به بانک‌ها هم تکلیف کرد تا شهریور 93 یارانه سود تسهیلات اعطایی مانده از سال 92 را بپردازند. این به معنای ادامه راه چاپ جایگزین های پول برای تسهیل در مبادلات است. البته دولت قبلی قصد داشت با چاپ اسکناس 20 هزار تومانی چاپ ایران چک را متوقف کند که فعلا این اتفاق رخ نداده است و انگار در دولت بعدی هم رخ نخواهد داد. طبق لایحه بودجه 93 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجاز است اقدامات لازم را در زمینه چاپ و انتشار ایران‌چک بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بـا مسـدود نمـودن معـادل ریالی مبالغ ایران‌چک‌های منتشره تحت نظارت هیات نظارت اندوخته اسکناس موضوع قانون پولی و بانکی کشور به عمل ‍ آورد.

5 میلیارد دلار برای بهینه سازی مصرف سوخت؟

دولت در لایحه بودجه 93 به منظور اجرای طرح های بهینه سازی، كاهش گازهای گلخانه ای و كاهش مصرف انرژی در بخش های مختلف از جمله صنعت، مبلغ قابل توجه 5میلیار دلار بودجه در نظر گرفت. در لایحه بودجه 93 مده است: به منظور اجرای طرح های بهینه سازی، كاهش گازهای گلخانه ای و كاهش مصرف انرژی در بخش های مختلف از جمله صنعت (با اولویت صنایع انرژی بر) حمل و نقل عمومی و ریلی درون و برون شهری، ساختمان، توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، گسترش استفاده از CNG (با اولویت شهرهای بزرگ و مسیر راه های اصـلی بـین شهری)، تولید خودروهای كم مصرف، به وزارت نفت اجازه داده می شود با متقاضیان و سرمایه گـذاران بخـش خصوصـی و عمـومی بـه روش بیـع متقابـل تـا معـادل پـنج میلیارد دلار با اولویت استفاده از تجهیزات ساخت داخل، قرارداد منعقد نماید.

در لایحه بودجه دلار مرجع و رسمی 2650 تومان در نظر گرفته شده است. هم اکنون نرخ دلار رسمی  2450 تومان محاسبه می شود و این یعنی حدود 7 درصد افزایش قیمت نرخ ارز. گران شدن ارز مرجع موجب خواهد شد هر کالایی که وارد می شود با قیمتی بالاتر نسبت به حال حاضر وارد خواهد شد. البته با توجه به تورم 40 درصدی کنونی افزایش نرخ 7 درصدی واردات سال آینده ناچیز به نظر می رسد

درآمد دولت از واردات خودرو واردات خودرو سود مناسبی نصیب دولت می کند چراکه طبق قانون واردکنندگان خودرو باید 90 درصد قیمت خودرو را به گمرک بدهد. گمرک همواره یکی از منابع درآمد خوب برای دولت بوده است و دولت تنها از محل واردات خودرو مبلغ هزار و 164 میلیارد تومان سود خواهد کرد. البته این برآورد بودجه نویسان است که از طریق آمار واردات خودروبرآورد شده است. دولت در این لایحه پیشنهاد داده که برای سال آینده درآمد دولت از محل واردات خودرو یک هزار و 164 میلیارد تومان باشد.

اعتبار 49 هزار میلیاردی دولت برای حقوق کارمندان طبق لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه سال آینده 49 هزار و 87 میلیارد تومان به حقوق و دستمزد کارمندان دولتی اختصاص یافته است. این یعنی حدود 30 درصد افزایش اعتبار نسبت به بودجه سال 92.  این می تواند چند معنی داشته باشد؛ اینکه قرار است حقوق کارمندان 30 درصد افزایش یابد یا دولت قصد استخدام دارد. طبق این لایحه آمده است: " افزایش حقوق گروههای مختلف حقوق بگیر از قبیل هیأت علمی، کارکنان کشوری و لشکری و قضات به طور جداگانه توسط دولت انجام می پذیرد."

یارانه همان 45500 تومان دولت در لایحه بودجه سال آینده، بودجه یارانه‌های نقدی را در ردیف بودجه سازمان هدفمندی یارانه‌ها 38هزار و 800 میلیارد تومان پیشنهاد داده است این به معنای ثابت ماندن یارانه نقدی در سال 93 است. البته دولتی ها گفته اند که برای فاز دوم هدفمندی برنامه هایی دارند و موضوع حذف دهک ها هم منتفی نشده است. طبق شنیده ها یارانه ها قرار است برداشته شود و به جای آن سبد کالایی به نیازمندان ارائه شود. همچنین قرار است نام هدفمندی یارانه ها به مدیریت یارانه ها تغییر کند.

ایران چک

همچنین دولت در لایحه پیشنهادی بودجه 93 یارانه لازم برای کالاهای اساسی و هزینه‌های کنترل و تنظیم بازار کلیه کالاها و محصولات کشاورزی و دام و شیلات، سایر کالاها و هزینه بازرسی کالا و خدمات، یارانه اصل و سود و جریمه تسهیلات و مابه‌التفاوت سود و کارمزد و سایر یارانه‌ها از جمله صادراتی، سایر بدهی‌ها و تعهدات، دستگاه‌های اجرایی و تأمین کالاها و خدمات ضروری را 2200 میلیارد تومان پیشنهاد داده است.

همچنین یارانه در نظر گرفته شده برای نان در سال آینده معادل 5هزار میلیارد تومان می‌باشد که در لایحه پیشنهادی دولت به آن اشاره شده است.

چه می شود؟

گفته می شود بودجه امسال انقباضی است یعنی درآمد و هزینه ها کاهش یافته است یعنی قرار است نقدینگی کم شود و پول سرگردان هم کاهش یابد. اگر این اتفاق رخ دهد تورم نیز کاهش خواهد یافت و این به معنای خداحافظی با گرانی نیست بلکه کاهش تورم یعنی گرانی با سرعت کمتر و مقدار کمتری رخ می دهد. اگر اهدافی که دولت در لایحه بودجه در نظر گرفته است تحقق یابد، رشد اقتصادی رخ خواهد داد و تورم کاهش خواهد یافت. همچنین دولت قصد دارد با افزایش کم قیمت ارز مرجع، ارز را تک نرخی کند. اگر این اتفاق ها بیفتد می توان گفت ثبات بار دیگر به اقتصاد ایران بازگشته است و کمتر شاهد گرانی های لحظه ای خواهیم بود و از طرفی نباید انتظار ارزانی هم داشت.

محسن جندقی

بخش اقتصاد تبیان