خبرهای خوش نفتی پس از مذاکرات ژنو

علی ماجدی که خود یکی از مردان دیپلمات سالهای نه چندان دور وزارت امور خارجه بوده، با حکم وزیر نفت به عنوان معاون بین الملل وزارت نفت مشغول به کار است به همین دلیل در شرایط فعلی یعنی با گذشت کمتر از 1و روز از انجام این توافق هسته ای بهترین گزینه ای بود که می شد سوالات نفتی و آنچه مربوط به دیپلماسی نفت است را با وی مطرح کرد.

در این مصاحبه از بازگشت قریب الوقوع شرکت های بزرگ بین المللی نفتی، مذاکره در خصوص آزادشدن پول های بلوکه شده نفت و آخرین وضعیت صادرات گاز به پاکستان صحبت شده است:

پس از توافق صورت گرفته بین ایران و کشورهای 1+5  گفته می شود تحریم های شدیدی که در چندسال اخیر فروش نفت و جریان حاصل از فروش را نشانه گرفته  به مدت 6 ماه به حالت تعلیق درآمده است، لطفا بفرمایید این تعلیق چه تاثیری بر صنعت نفت کشورمان خواهد گذاشت؟

باید گفت تاثیر تحریم‌ها بیشتر مربوط به سیستم بانکی و مسأله نفت و گاز بوده است. اگر به سوابق تحریم‌ها نگاه کنیم، تحریم‌ها چه یک جانبه و چه چند جانبه همیشه بر روی نفت و گاز هدفگذاری شده بود به طوری که از زمان دولت کلینتون مسأله محدودیت سرمایه‌گذاری در نفت مطرح بود تا به امروز که به اوج خود رسیده است و میزان فروش نفت با محدودیت مواجه شده است.  همین حدی هم که فروش ایران سهمیه بندی شده به راحتی نتوانستیم نفت بفروشیم و این هزینه‌‌هایی در بر داشته است. در حال حاضر هم با تدبیر ریاست جمهوری و تیم مذاکره کننده گام اول شکستن تحریم ها برداشته شد که آثارش در بخش نفت و گار تسهیل و فروش همین‌مقدار نفتی است که مجاز هستیم به فروش رسانیم. اگر به متن توافق نامه نگاه کنیم اشاره شده است تا 6 ماه آینده تحریم جدیدی اعمال نمی‌شود.در این رابطه بیمه‌ها نیز لغو تحریم می‌شوند و همین دو عامل چند اثر خواهد داشت.اول از نظر فروش نفت مشتریان نفت می‌توانند بیایند و قراردادهای بلند مدت 6 ماهه با ما ببندند و این قرار داد جای قراردادهای کوتاه مدت عقد شود و در ثانی هزینه بیمه مشکلی بود که خیلی از کشورها با آن مواجه می شدند، حتی هندی‌ها مشکل زیادی در خصوص بیمه‌ها داشتند.

باید گفت معمولاً نفتکش‌ها توسط بیمه‌های اروپایی بیمه می شَدند، اما وقتی بیمه تحریم شد ما به عنوان فروشنده و هم خریداران نفتمان با مشکل مواجه شدند، بنابراین الان می‌توان گفت معامله روان‌تر و ساده‌تر و با بیمه‌های بین‌المللی صورت خواهد گرفت بنابراین دیگر دغدغه خاطر وجود ندارد و خریداران می‌توانند مطمئن باشند که تا 6 ماه آینده دوباره این مشکلان بر سر راه خرید نفت قرار نمی‌گیرد. بنابراین در این مقطع این دستاورد را داشته است تا بتوانیم حجم نفتی که سهمیه ما است را به راحتی به فروش رسانیم و خریداران می‌توانند به این دوره 6 ماهه اعتماد کنند زیرا با مشکلی مواجه نخواهند شد که به سراغ دیگر فروشندگان نفت بروند و به راحتی می‌توانند نفت ما را خریداری کنند.

در مورد روان شدن فروش نفت نکاتی را گفتید، در خصوص باز گرداندن پول نیز این چرخه روان خواهد شد یا باز هم بدهی‌های آنها انباشته می‌شود؟

آن چه که در ترجمه متن تفاهمنامه وجود دارد این است که جلسه به سکوت برگزار شده؛ البته اشاره شده است که مقداری از پول‌های نفت که قبلاً فروختیم و بلوکه شده آزاد شود اما این سئوال نیز برای ما مطرح است که آیا از تاریخ این توافق‌نامه پول‌های فروش نفت ما دوباره بلوکه خواهد شد و تنها 4 یا 6 میلیاردی که گفته‌اند آزاد خواهد شد.

بنابراین برداشت‌ها مشخص نیست. البته در بخشی از متن تفاهمنامه اشاره شده که یک کانال بانکی ایجاد می‌شود تا مبادلات تسهیل کننده باشد که قاعدتاً می‌توان برداشت کرد که این فروش‌های جدید مشکل قبلی را نخواهد داشت.

همچنین باید گفت نفتی که ما هم اکنون می‌فروشیم با گذشته تفاوت کرده است، زیرا نوع بازارهای ما تفاوت کرده است، باید گفت همواره شرق آسیا بیشترین خریدار نفت ایران بودند که الان هم همین‌گونه است؛ در گذشته نفت را بیشتر به شرکت‌ها می‌فروختیم و اکنون نیز شرکت‌ها برداشت می‌کنند اما پشت شرکت‌ها یک توافق دولت با دولت‌ها است.

سال گذشته اتحادیه اروپا وقتی نفت ایران را تحریم کرد مقرر شد تا برخی از کشورهای اروپایی سمت نفت ایران نیایند الان که تحریم‌ها برداشته شود شما دوباره مثلاً به ایتالیا، انگلیس و یونان نفت خواهید فروخت؟

سقف فروش نفت برداشته نشده است و ما نمی‌توانیم بگوییم احتمالاً اروپایی‌ها برای خرید نفت ایران مراجعه کنند، زیرا یک سهمیه فروش داریم که این سهمیه را ما با زحمت می‌فروشیم بنابراین بعید به نظر می‌رسد اروپایی‌ها برای خرید نفت از ایران مراجعه کنند.میزان نفت قابل عرضه افزایش پیدا نکرده است؛ فقط جریان فروش نفت تسهیل شده و بعید است شرکت‌های اروپایی برای خرید نفت از ما مراجعه کنند ،اگرچه نیاز آنها به نفت ایران وجود دارد و تمایل دارند برای خرید نفت به ایران بیایند ولی بعید است این اتفاق رخ دهد و الان این امکان وجود ندارد ولی در مورد پتروشیمی شرکت‌های اروپایی اظهار علاقه کرده‌اند و می‌خواهند که محصولات ما را خریداری کنند.

اگر این شرکتهای اروپایی برای خرید محصولات پتروشیمی به ایران بیتیند به نظر شما فروش محصولات پتروشیمی چه مقدار افزایش پیدا می‌کند.

باید گفت بیش از 50 درصد از تولیدات پتروشیمی کشور صادر می‌شود بنابراین با ورود اروپایی‌ها به صنعت پتروشیمی قطعاً گشایش خوبی خواهد شد، اما قاعدتاً اعداد دقیقی  را نمی توان از حجم فروش و یا درآمد حاصله مطرح کرد اما قطعاً کشور به درآمدهای جدیدی دست پیدا خواهد کرد.

آقای اولاند به تازگی اعلام کرده‌اند که روی تعلیق تحریم‌های ایران کار خواهند کرد آیا شما اطلاع دارید این در حد همان توافقنامه‌ای است که صورت گرفته یا چیزی فراتز است و اتحادیه اروپا می‌خواهد فراتر از آن کار کند.

قبلاً وقتی تحریم‌های آمریکا اعمال می‌شد، اروپایی‌ها در ارتباطتشان با آنها به مشکل برخورد می کردند زیرا هم‌پیمان بودند، ولی برخی از کشورهای اروپایی تحریم‌های آمریکا را اجرا نمی‌کردند و می‌گفتند این تحریم‌ها فراسرزمینی نیست ولی آمریکایی‌ها در چنین وضعیتی آن کشور اروپایی را تحت فشار قرار می‌دادند و آنها را وارد یک چالش سیاسی می‌کردند به همین دلیل اروپا برای آنکه خودش را از این وضعیت خلاص کند جداگانه تحریم‌هایی را وضع می کرد.بنابراین هر تحریمی که آمریکا جداگانه انجام می‌داد اروپا نیز انجام می‌داد و حتی در برخی از موارد تحریم‌ها را تندتر وضع می‌کردند. بنابراین اگر اولاند این حرف را زده است به این مفهوم است که در واقع اتحادیه اروپا خارج از آنچه که توافق شده خودش تحریم‌ها را جداگانه تعلیق کند که فراتر از این توافقات خواهد بود.

تصور می‌کنید این موضوع به تمایلات شرکت توتال برای ورود به صنعت نفت و گاز ایران مربوط شود؟

الان ما یکسری فعالیت‌های مشخصی با فرانسوی‌ها داریم که ولی فعالیت و همکاری با فرانسه دو شاخص بزرگ دارد که یکی شرکت پژو و دیگری شرکت توتال است. خودروسازان که مشکلشات حل شده است و حرف اولاند به این مفهوم است که شرکت توتال درگیر اقتصاد ایران شود زیرا بیشترین حجم کاری دو جانبه ما با فرانسه خودرو و نفت است و اگر مشکل خودرو حل شده است باید مشکل توتال هم حل شود.

این توافقات صورت گرفته می‌تواند در آینده منجر به افزایش فروش نفت ایران شود؟ برخی از تحلیل‌گران غربی می‌گویند صادرات نفت ایران از میزان سقفی که برایش تعیین شده نیز پائین‌تر است و با حل مشکلات بیمه‌ای می‌تواند 200 تا 300 هزار بشکه نفت به رقم صادرات نفت ایران افزوده شود.

همانطور که گفته شد برخی از کشورهای خریدار نفت ایران مانند هند و ژاپن یکی از مشکلاتشان بحث بیمه‌ها بوده است و اگر تحریم بیمه‌ها کاهش یابد به طور قطع صادرات ما کمی افزایش خواهد یافت و به افزایش صادرات می‌توان امیدوار بود.

منبع : فارس