زادروز خالق ماجراهای نارنیا

سی. اس. لوییس 29 نوامبر سال 1898 میلادی در بلفاست، مرکز ایرلند شمالی، به دنیا آمد. او تا قبل از 9 سالگی پدر و مادر و برادرش را از دست داد. در جنگ جهانی اول زخمی شد و پس از اتمام جنگ جهانی اول، دانشگاهش را به پایان رساند و به تدریس در دانشگاه‌ها پرداخت. لوییس در سال 1929 در عقایدش دچار تحول شد و وجود خدا را پذیرفت و دو سال بعد در حین مباحثه با تالکین مسیحی شد. او نخستین اثرش را به نام دیمر در سال 1926 منتشر کرد که داستانی است منظوم، آرمان‌گرا و سرشار از طنز.

این نویسنده، منتقد، پژوهشگر ادبی و استاد کرسی انگلستان قرون وسطا و رنسانس در دانشگاه کمبریج، در طول عمرش در زمینه‌های گوناگون ادبیات آثار بسیاری پدید آورد که اکثر کتاب‌های او دربارهء الهیات مسیحی، ادبیات قرون وسطا و دوران رنسانس است.اما شهرت او بیش‌تر به سبب خلق مجموعه کودک و نوجوان «ماجراهای نارنیا»ست که در آن حیوانات سخن می‌گویند. این مجموعه به عنوان یک اثر کلاسیک در ادبیات نوجوان و مشهورترین اثر نویسنده‌اش شناخته می‌شود و بیش از 120 میلیون نسخه از آن به 41 زبان ترجمه و در طول سال‌های 1949 تا 1954 فروخته شده‌ است.

«خواهرزاده جادوگر»، «شیر، جادوگر و گنجه»، «اسب و آدم‌کش یا پسرک او»، «شاهزاده کاسپین»، «سفر کشتی سپیده‌پیما»، «صندلی نقره‌یی» و «آخرین نبرد» نام این هفت‌جلدی است که کتاب «آخرین نبرد» آن در سال 1957 برنده جایزه «کارنگی» شد.

منوچهر کریم‌زاده به عنوان یکی از اولین مترجمان مجموعه «نارنینا» گفت: اگرچه لوییس در حوزه نقد، رمان‌، اخلاق و ‌ شعر صاحب آثاری بوده، اما شهرت جهانی او به سبب خلق مجموعه «ماجراهای نارنینا»ست که به زبان‌های زنده بارها و بارها ترجمه شده است و یکی از آثار شاخص ادبیات جهان به شمار می‌آید.

این مترجم اظهار کرد: پیش از سال 57 به گمانم سال 54 جلد اول این مجموعه هفت‌گانه با عنوان «شیر و جادوگر» توسط اسماعیل سعادت که هم‌اکنون عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است، از زبان فرانسه به فارسی برگردانده شد و در مجموعه کتاب‌های طلایی که مجموعه‌ای برای کودکان و نوجوانان در انتشارات امیرکبیر بود‌، منتشر شد.

کریم‌زاده افزود: سال‌ها بعد که من در مرکز نشر دانشگاهی افتخار همکاری با استاد سعادت را پیدا کردم، با ایشان درباره کتاب «شیر و جادوگر» صحبتی داشتیم و ظاهرا ایشان در جریان نبودند این کتاب یک کتاب منفرد نیست. البته ایشان «شیر و جادوگر» را از متن فرانسوی برگردانده بودند.

او در ادامه گفت: متن اصلی این مجموعه را همکار ارجمندم خانم امید اقتداری در دهه 70 در سفری که به ایتالیا یا نمی‌دانم انگلستان داشت، با خود آورد و پس از مطالعه تصمیم گرفته شد این اثر به فارسی برگردانده شود. در واقع خانم اقتداری ترجمه آن را برعهده گرفت و بنا شد من آن را با متن اصلی تطابق دهم و ویرایش کنم. اگرچه این ویرایش به اصطلاح قدری غلیظ شد، اما ایشان با بزرگواری در بخش مترجم نام مرا در کنار نام خود قرار داد و این‌گونه شد که مجموعه هفت‌جلدی «نارنینا» توسط انتشارات هرمس راهی بازار شد. البته پس از این ترجمه ترجمه‌های دیگری هم وارد بازار شد، اما به گمان من هیچ‌کدام به قدرت و قوت ترجمه انتشارات هرمس نبوده است.