ترفندهایی برای مقابله با سنگ کیسهی صفرا
کیسهی صفرا یک کیسهی کوچک گلابی شکل است که در سمت راست بالای شکم قرار دارد.
در 80 درصد موارد زمانی که کلسترول رسوب میکند و در این کیسه جمع میشود سر و کلهی سنگها هم پیدا میشود. گاهی وقتها تعداد این سنگها به صدها سنگ ریز نیز میرسد. این میشود که درد و التهاب کیسه و مشکلات دیگر سراغ آدم میآید. در این مقاله چند توصیه برای مقابله و پیشگیری از ابتلا به این بیماری را میگوییم. لطفاً با ما همراه باشید.
لاغری سریع ممنوع
تصمیم دارید لاغر شوید؟ بسیار خب! اما عجله نکنید. به خاطر اینکه لاغری سریع و غیراصولی خطر ابتلا به سنگ کیسهی صفرا را بالا میبرد. زمانی که رژیم میگیرید کبد مجبور میشود که چربی و کلسترول بیشتری سوخت و ساز کند. همین موضوع هم باعث تحریک ترشح صفرا میشود. زمانی که صفرا پر از کلسترول میشود نیز سر و کلهی سنگها پیدا میشوند.
توصیه میکنیم مواد غذایی سالم و متنوعی میل کنید و مصرف مواد غذایی کم چرب و کم شیرین را در الویت قرار دهید.
لطفاً چاق نشوید
افراد چاق و دارای اضافهوزن دو برابر بیشتر در معرض سنگ کیسهی صفرا قرار میگیرند. میپرسید چرا؟ سنگها زمانی تشکیل میشوند که میزان کلسترول صفرا (همان ترکیبی که از آب، املاح صفراویی و کلسترول تشکیل شده است) بیش از اندازه میشود. 80 درصد سنگها نتیجهی رسوبات سفت شدهی کلسترول هستند. اضافهوزن باعث به هم زدن متابولیسم و افزایش کلسترول صفرا میشود. تغذیهی مناسبی داشته باشید و سعی کنید به وزن ایدهآلتان برسید.
حواستان به داروهایی که باعث تشکیل سنگ کلیه میشوند باشد
مصرف برخی از داروهای کاهشدهندهی چربی خون (به خصوص کلوفیبرات) میتواند باعث تشکیل سنگ کیسهی صفرا شود. این داروها کلسترول را به سنگ تبدیل میکنند و دفع اسید صفرا را کاهش میدهد و همین مسئله هم تعادل ترکیب صفرا را با مازاد کلسترول به هم میزند. برای همین هم 80 درصد سنگها همان کلسترولهای سفت و جمع شده در کیسهی صفرا هستند که به سنگ تبدیل شدهاند. علاوه بر این داروها، مصرف داروهای ضدبارداری در زنان، خطر تشکیل سنگهای بیشتر را افزایش میدهد. به خاطر اینکه استروژن باعث افزایش میزان کلسترول در کیسهی صفرا شده و میتواند انقباضهای کیسه را کاهش دهد.
حواستان به دیابت باشد
در افرادی که از دیابت رنج میبرند گاه دیده میشود که سوخت و ساز چربیها با اختلال مواجه میشود. به این ترتیب تخلیهی کیسهی صفرا کند میشود. این عوامل هم میتواند باعث تشکیل سنگ کیسهی صفرا شود. اگر دیابت دارید حتماً تحت نظر باشید و مراقب اوضاع کیسهی صفرایتان هم باشید.
بیتحرکی ممنوع!
نتایج یک پژوهش آمریکایی که روی 45000 نفر انجامشده نشان میدهد افرادی که بیش از 40 ساعت در هفته تلویزیون تماشا میکنند در مقایسه با افرادی که هر هفته 6 ساعت جلوی تلویزیون مینشینند 3 برابر بیشتر در معرض خطر سنگ کیسهی صفرا قرار میگیرند. خانهنشینی و بیتحرکی را با مصرف زیاد مواد غذایی چربوچیلی و پرکالری جمع کنید نتیجهاش میشود واویلا! داشتن برنامهی ورزشی منظم وزن شما را کنترل کرده و اجازه نمیدهد چاق شوید. در این حالت کیسه صفرایتان هم در سلامت به سر میبرد به خاطر اینکه چاقی و اضافهوزن باعث تشکیل هر چه بیشتر سنگ کیسهی صفرا میشود. البته منظورمان این نیست که ورزشهای سنگین بکنید یا مدام دمبل بزنید و غیره. همین که روزانه 30 دقیقه پیادهروی یا دوچرخهسواری کنید فوقالعاده است.
اگر سنگ کیسهی صفرا دارید میتوانید اینها را با خیال راحت میل کنید:
* چغندر
* بروکلی
* اسفناج
* تربچه
* هویج
* خیار
* عدس
* توفو
* کاهو
* لوبیا سبز
* آووکادو
* سرکه
* سیر
* گوجهفرنگی کاملا رسیده
* ماهی آبهای سرد
* لیموترش
* انگور
* سیب
* میوههای ریز بدون هسته مانند انواع توتها و غیره
* گلابی
* هندوانه
* بوقلمون، ماهی تازه، جوجه (گوشتهای بدون چربی)
* روغن گردو، روغن تخم کتان
* نان
* غلات
* پاستاها
* برنج (ترجیحاً برنج قهوه ای)
* سیبزمینی
برای مقابله یا پیشگیری از سنگ کیسهی صفرا از مصرف مواد غذایی زیر بپرهیزید:
* تخممرغ و مواد غذایی سرشار از کلسترول
* چربیهای حیوانی مانند کره
* پیاز
* شیرهای پرچرب و نیم چرب
* پنیر و ماست پرچرب
* قهوه
* گریپفروت
* پرتقال
* انواع لوبیاها
* ذرت
گوشت قرمز
* الکل
* غذاهای فوری (سوسیس، کالباس، ناگت و چیپس، سیبزمینی سرخکرده، آب نبات، نوشابه، میلک شیک، کارامل و غیره)
* روغنهای هیدروژنه یا نیمه هیدروژنه مانند مایونز، مارگارین، روغن نارگیل و غیره
* چربیهای ترانس
اگر تصور میکنید که پتانسیل ابتلا به سنگ کیسهی صفرا را دارید از مصرف زیاد مواد غذایی زیر بپرهیزید:
* چای سیاه
* شکلات، بستنی و دیگر خوردنیهای سرشار از قند
* آب میوههای صنعتی
* مارگارین و کره
* نوشیدنیهای گازدار مانند نوشابه و غیره
* شلغم
* کلم بروکسل و گل کلم
* حبوبات
* شیرینکنندههای مصنوعی
* رنگهای خوراکی و مواد نگهدارندهی موجود در کنسروها و غیره
* مواد غذایی تصفیهشده مانند آرد سفید و غیره
فاطمه مهدی پور
بخش تغذیه و آشزی تبیان
مطالب مرتبط:
اگر سنگ کیسه صفرا دارید، بخوانید
رژیم غذایی در سنگ های کیسه صفرا(1)