پایان بنبست پرونده هستهای ایران
سرانجام جمهوری اسلامی ایران توانست در دولت تدبیر و امید، بن بستی 8 ساله را بشكند و در توافقی با گروه 1+5 زمینه را برای كاهش و رفع تحریمها بردارد، اقدامی كه به جد جای تقدیر دارد، اگرچه عدهای باز هم بر آن خواهند تاخت.
تیم مذاكره كننده هستهای ایران پس از 4 دور مذاكرات فشرده و نفسگیر، با امضا توافقنامهای ژنو را ترك كردند كه هم متضمن خواست و حقوق ایران است و هم رفع كننده نگرانیهای به اصطلاح جامعه جهانی. هرچه باشد این بار ایران حرف خود را بر كرسی نشاند و ضمن تاكید بر حق غنیسازی خود توانست گامی در جهت كاهش تحریمها بردارد. یكی از مفاد توافقنامه بر این مساله تاكید دارد كه هیچ تحریم جدید وضع نخواهد شد و ظرف 6 ماه آینده و در گامهای بعدی توافق این تحریمها كاهش خواهد یافت. عاملی كه تا حد زیادی اقتصاد و بازار ایران را تكان خواهد داد و پایانی خواهد بود بر این ركود تورمی كه به قول برخی اقتصاد دانان در اقتصاد 100 سال اخیر ایران نظیر آن مشاهده نشده است. شفاف سازی ایران در مورد برنامه هستهای صلحآمیزش كه همواره بر آن تاكید كرده و استناد به فتوای مقام معظم رهبری در مورد حرمت دستیابی و استفاده از سلاح هسته ای، گامی شد كه این اطمینان در طرف مقابل در مورد عدم تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای ایجاد شود. اگرچه غرب به خوبی میدانست كه ایران قصد دستیابی به سلاح هستهای را ندارد، اما نحوه بیان این مساله و چانهزنی بر سر توافقات امری بود كه از عهده ظریف و تیمش بر آمد و با حمایت مردم و رهبری معظم انقلاب به نتیجه مطلوب خود رسید. عدم توسعه فناوری هستهای و ساخت تاسیسات و سانتری فیوژهای جدید از دیگر محورهای این توافق است. تعیین سطح غنی سازی 5 درصد كه برای سوخت نیروگاههای ایران مد نظر است نیز در این توافقنامه قید شد كه عملا نشان داد كه بدون دعوا و جنجال نیز میتوان به حقوق هستهای دست یافت.
اگرچه غرب به خوبی میدانست كه ایران قصد دستیابی به سلاح هستهای را ندارد، اما نحوه بیان این مساله و چانهزنی بر سر توافقات امری بود كه از عهده ظریف و تیمش بر آمد و با حمایت مردم و رهبری معظم انقلاب به نتیجه مطلوب خود رسید
فشارهایی كه در سالهای اخیر از محل تحریمها به اقتصاد ایران وارد شده، تبعاتی خواهد داشت كه آرام آرام خود را نشان میدهد اما دولت تدبیر و امید توانست، همانطور كه وعده داده بود، بر این مساله فائق آید و این بنبست را بشكند.
آنچه در این دور از مذاكرات مورد توجه بود استقبال تمام كشورهای عضو از آن بود كه نشان دهنده منطق بالای ایران در مذاكرات است. دور دوم مذاكرات ژنو نیز می توانست به نتیجه برسد اما سبك سری فرانسوی ها مانع از این كار شد. این بار بازی به گونهای دیگر رقم خورد و خوشحالی ملت را به دنبال داشت. اما شكست خورده اصلی این توافق كسی نیست جر محور عربی- صهیونیستی كه تلاش داشتند ایران را وارد جنگ و دعوای اقتصادی و نظامی كنند و عقدههای 30 ساله خود را خالی كنند. بازی برد برد ایران و 1+5 در گام اول به نفع ملت ایران و در گام دوم به ضرر این محور شد و باعث شد كه تیر آنها به سنگ بخورد. این توافق نشان داد كه جمهوری اسلامی ایران باز هم در برابر این محور متحجر و فاشیست توان ایستادگی دارد هرچند كه بخواهند با حمله به سفارتخانهاش پیامی عدوانی منتقل كنند.
بر اساس برخی اخبار امكان صادران مواد پتروشیمی، واردات غذا و دارو، عدم فشار به كشورها برای خرید نفت ایران و واردات قطعات هواپیما و نیز عدم وضع تحریم جدید، از جمله مفاد این توافق است كه باعث شد ژنو 3 تاریخی شود
استقبال وزیر خارجه آمریكا از این توافق نقطه قوتی برای ایران است چراكه عامل اصلی تمام این مسائل آمریكاست.
چنانكه در مصاحبه مطبوعای كری این جمله خود را به خوبی می نمایاند كه گفت: ما برای مردم ایران جایگاههایی باز کردیم که از نظر حقوق بشری به این کشور کمک کند. اگرچه ملت ایران نیازی به كمك آنها برای بحث حقوق بشری ندارند و آن هنگام كه حقوق همه در ایران رعیات و منشور كوروش صادر میشد، نامی از آمریكا در میان نبود ولی نشان داد كه تمام مشكلات ما از آمریكاست و می توان در گرو این توافق به توفیقات مناسبی دست یافت. بر اساس برخی اخبار امكان صادران مواد پتروشیمی، واردات غذا و دارو، عدم فشار به كشورها برای خرید نفت ایران و واردات قطعات هواپیما و نیز عدم وضع تحریم جدید، از جمله مفاد این توافق است كه باعث شد ژنو 3 تاریخی شود. امید است بتوان با بهره گری از این فرصت در جهت احقاق حقوق مردم و رفع تحریمهای ظالمانه گامهای اساسی برداشت. در این میان منتقدان و مخالفان داخلی نیز توجه كنند كه كمك به دولت در دستیابی به گامهای بعدی این توافق شرط اصلی است و تخطئه و تخریب راه به جایی نمیبرد.
هاتف پوررشیدی بخش سیاست تبیان