تبیان، دستیار زندگی
قطعا خوردن غذای مراسم عزاداری سیدالشهدا مانند بسیاری از مراسم‌های محرمی آداب خاص خود دارد. اصلا غذای امام حسین (ع) صفای دیگری دارد. غذای امام حسین (ع) غیر از بحث تبرک و مسائل معنوی دیگر یک پدیده اجتماعی و یک رسم و رسوم مذهبی است. ما با خوردن این غذا بزرگ
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : محسن جندقی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عزای حسینی با غذای حسینی!


قطعا خوردن غذای مراسم عزاداری سیدالشهدا مانند بسیاری از مراسم‌های محرمی آداب خاص خود دارد. اصلا  غذای امام حسین (ع) صفای دیگری دارد. غذای امام حسین (ع) غیر از بحث تبرک و مسائل معنوی دیگر یک پدیده اجتماعی و یک رسم و رسوم مذهبی است. ما با خوردن این غذا بزرگ شده‌ایم و به همین علت است که خیلی‌ها اعتقاد دارند غذای امام حسین (ع) مزه و طعم دیگری دارد؛ غذای امام حسین (ع) صفای دیگری دارد و ...

غذای نذری

اصلا چرا در محرم این همه غذای نذری پخته می‌شود؟ چرا گفته می‌شود که غذای نذری امام حسین درست کردن به اندازه عذاداری آن حضرت ثواب دارد. فلسفه غذای شب‌های محرم این است که اعضای یک خانواده بتوانند با خیال راحت و بدون دغدغه در مراسم‌های عزاداری شرکت کنند و مثلا مادر خانواده به علت تدارک دیدن شام از فیض حضور در این مراسم‌ها محروم نماند. البته بسیاری از غذاهای هیات‌ها و مساجد نذری است و شیعیان برای برآورده شدن حاجات خود نذر امام حسین (ع) می‌کنند. جالب اینکه خیلی‌ها در ادا شدن این نذر به یکدیگر کمک می‌کنند و برای برگزاری این اقدام  معنوی کاری گروهی را شاهد هستیم. البته در بعضی از هیات‌ها و تکیه‌های محرمی شاهد برخی بی‌نظمی‌هایی هستیم که عزاداران حسینی را ناراحت و دلخور می‌کند به همین علت است که می‌گویند برگزاری مراسم غذاخوردن و نذری دادن به اندازه مراسم عزاداری می‌تواند مهم باشد. آنهایی که در گیر برگزاری مراسم‌های مختلف عزاداری و دادن نذری و غذای امام حسین (ع) هستند در گفتگو با ما برای بهتر برگزار شدن این مراسم‌ها چند کار ساده را پیشنهاد دادند که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم.

برگزاری مراسم نذری دادن و شام دادن شب‌های محرم به دو صورت انجام می‌شود. نوع اول هیات‌هایی است که سفره نذری و شام را پهن می‌کنند و عزاداران در همان جا نذری می‌خورند. معمولا هیات‌هایی که میزبان عزادارانی از نقاط مختلف شهر هستند از این نوع نذری دادن استفاده می‌کنند چرا که این عزاداران برای رسیدن به خانه باید مسافت طولانی را طی کنند. نوع دوم که خیلی مرسوم شده نذری دادن با ظروف یک بار مصرف بعد از پایان مراسم عزاداری و هنگام ترک مراسم توسط عزاداران است

اعتدال در زمان عزاداری

برخی از هیات‌های مذهبی اشتباه بزرگی می‌کنند و تا می‌توانند مراسم‌های عزاداری را طولانی می‌کنند. این اتفاق موجب خواهد شد عزاداران خسته و حتی عصبی شوند چون مراسم‌های عزاداری معمولا در آخر شب پایان می‌پذیرد و زمانی که بسیاری از اعضای هیات گرسنه هستند. مسوولان هیات‌ها می‌توانند با تعیین زمانی معتدل، مراسمی در شان امام حسین (ع) و سایر شهدای کربلا داشته باشند.

غذای نذری

همدیگر را تحمل کنید

برگزاری مراسم نذری دادن و شام دادن شب‌های محرم به دو صورت انجام می‌شود. نوع اول هیات‌هایی است که سفره نذری و شام را پهن می‌کنند و عزاداران در همان جا نذری می‌خورند. معمولا هیات‌هایی که میزبان عزادارانی از نقاط مختلف شهر هستند از این نوع نذری دادن استفاده می‌کنند چرا که این عزاداران برای رسیدن به خانه باید مسافت طولانی را طی کنند. نوع دوم که خیلی مرسوم شده نذری دادن با ظروف یک بار مصرف بعد از پایان مراسم عزاداری و هنگام ترک مراسم توسط عزاداران است. معمولا پس از پایان مراسم عزاداری همه دوست دارند زودتر شام بخورند و یا شام خود را تحویل گیرند. قطعا همه عزاداران نمی‌توانند در یک زمان واحد غذای خود را تحویل گیرند و باید صفی منظم را تشکیل دهند. با توجه به خستگی و گرسنگی همه عزاداران، همه باید یکدیگر را تحمل کنند تا مراسم نذری دادن و نذری خوردن مانند اغلب عزاداری‌ها به خوبی برگزار شود.

بعد از عزاداران غذا بخواهید

می‌گویند تعداد کسانی که برای غذای امام حسین (ع) به هیات‌ها مراجعه می‌کنند از تعداد عزاداران بیشتر است. غذاخوران امام حسین (ع) اعتقاد دارند غذاخوردن امام حسین (ع)  به اندازه عزاداری امام حسین (ع) ثواب دارد و به همین علت است که در زمان پخش نذری و شام شاهد ازدحام در مقابل درب هیات‌های مذهبی هستیم. کسانی که به هر دلیلی نمی‌توانند در مراسم‌های عزاداری شرکت کنند باید صبر کنند عزادارانی که مدت‌ها در مراسم شرکت کرده‌اند و خسته و گرسنه هستند غذای خود را تحویل بگیرند و در صورت اضافه آمدن غذای امام حسین (ع) سایرین نیز از این غذا استفاده کنند.

غذاهای نذری، چرب و گاهی شور هستند و در بیشتر مواقع با روغن‌های جامد و مضر طبخ می‌شوند. مصرف بیش از اندازه این غذاها می‌تواند سلامت قلب را به خطر بیندازد و باعث بالا رفتن فشار خونمان هم بشود بنابراین فقط به اندازه نیاز یک وعده غذایی خود یا خانواده‌تان، غذای نذری بگیرید و از انبار کردن آن داخل یخچال، خودداری کنید.اگر غذای نذریتان زیاد آمد، می‌توانید آن را حداقل یک تا دو روز داخل یخچال یا 4-3 روز داخل فریزر نگهداری کنید. نگه داشتن بیشتر از این مدت غذای نذری باعث بدطعم شدن آن می‌شود

غذای سنگین ندهید، غذای سنگین نخورید

معمولا بسیاری از عزاداران کارمند، کارگر، کارفرما و محصل هستند و باید صبح زود از خانه بیرون بزنند. از طرفی  به علت طولانی شدن مراسم‌ها باید بعد از شام نذری خوردن بخوابند. به همین علت پزشکان توصیه می‌کنند کسانی که نذر دارند برای شام دادن از غذای سبک استفاده کنند. به عزاداران هم توصیه می‌شود در صورت اینکه غذای نذری غذای سنگینی محسوب می‌شود کمتر بخورند. غذاهایی چون چلو خورشت و باقالی پلو و... غذای سنگین محسوب می‌شوند و عزاداران در شب باید کمتر آن را مصرف کنند. گفته می‌شود نوشیدن یک لیوان چای رقیق یا یک لیوان آب‌میوه حاوی ویتامین C، مانند آب پرتقال یا لیموشیرین، 20 دقیقه پس از خوردن غذای نذری یا به محض رسیدن به منزل، می‌تواند احساس پری و سنگینی را از بین ببرد و تا حدی هم آثار مخرب مصرف غذای چرب را در بدنتان خنثی کند.

به اندازه غذا بگیرید
غذای نذری

غذاهای نذری، چرب و گاهی شور هستند و در بیشتر مواقع با روغن‌های جامد و مضر طبخ می‌شوند. مصرف بیش از اندازه این غذاها می‌تواند سلامت قلب را به خطر بیندازد و باعث بالا رفتن فشار خونمان هم بشود بنابراین فقط به اندازه نیاز یک وعده غذایی خود یا خانواده‌تان، غذای نذری بگیرید و از انبار کردن آن داخل یخچال، خودداری کنید.اگر غذای نذریتان زیاد آمد، می‌توانید آن را حداقل یک تا دو روز داخل یخچال یا 4-3 روز داخل فریزر نگهداری کنید. نگه داشتن بیشتر از این مدت غذای نذری باعث بدطعم شدن آن می‌شود.

بهداشت را رعایت کنید

متاسفانه بعد از برگزاری مراسم‌های عزاداری، برخی‌ها در خیابان غذا می‌خورند و ظروف آن را در همان‌جا رها می‌کنند. یا اینکه بعضی‌ها برای درست کردن نذری بهداشت را رعایت نمی‌کنند و چند وقت یک بار اخباری از مسمومیت غذایی در برخی هیات‌ها را می‌شنویم. به آنهایی که قصد دارند نذری و غذای امام حسین بپزند توصیه می‌شود از آشپزهای با تجربه استفاده شود. با چند کار کوچک می‌توانید مراسم نذری و غذای امام حسین دادن را به خوبی و با سلامت به پایان برسانید.اگر می‌خواهید از آشپزهای تجربی یا آشنایان خود برای پخت‌وپز کمک بگیرید، از آن‌ها بخواهید تمام اصول بهداشتی پخت غذا را رعایت کنند. این اصول می‌توانند شامل شستن دست‌ها پیش از شروع کار، پوشیدن دستکش، پیش‌بند و کلاه (یا روسری) مناسب و استفاده از ماسک در هنگام پخت غذا باشد.اگر قرار است ظرف‌های بزرگ را بعد از یک سال از انباری بیرون بیاورید و غذای نذری را داخل آن‌ها بپزید، حتماً این ظروف را پیش از استفاده با آب و مواد شوینده به خوبی بشویید. احتمال آلوده شدن ظروفی که یک سال در انباری مانده‌اند با گرد و خاک، آلودگی‌های محیطی و حتی ترشحات بدن حشرات مختلفی مانند سوسک وجود دارد. تا لحظه‌ای که می‌توانید، غذا را از روی حرارت برندارید و در آخرین زمان ممکن، آن‌ها را داخل ظروفی که می‌خواهید پخش کنید، بریزید. با این کار، احتمال فساد غذا را کم می‌کنید و حتی اگر آن‌ها را به موقع به دست مردم برسانید و مردم هم همان موقع غذا را بخورند یا به درستی در یخچال نگهداری کنند، این احتمال به صفر خواهد رسید.

صفای آشپزی برای امام حسین (ع)

غذاخوردن و غذا دادن برای امام حسین (ع) صفایی دارد اما آشپزهای امام حسین (ع) معتقدند که آشپزی در ایام محرم حال و احوال دیگری را می‌طلبد. یکی از آشپزهای مراسم‌های محرم در این باره می‌گوید: من برای آشپزی در محرم کارم را رها می‌کنم و از  ظهرتا 2 بعد از نیمه شب درگیر غذای امام حسین (ع) هستم. با وضو به آشپزخانه می‌روم و با نیت خالص اقدام به پخت و پز می‌کنم. البته آشپزی مانع شرکت در مراسم عزاداری نمی‌شود اما آشپزی برای عزاداران و دوستداران و عاشقان امام حسین (ع) و شهدای کربلا حال و صفای به خصوصی دارد که فقط آشپزهای حسینی آن را درک می‌کنند. امیدوارم خدا از ما قبول کند. انشاالله.

محسن جندقی

بخش اجتماعی تبیان