پدر صنعت و صنعت مادر!

به عنوان مثال صنعت فولاد جزو صنایع مادر محسوب می‌شود که بسیاری از تولیدکنندگان داخلی به آن وابسته هستند، مانند تولیدکنندگان خودرو، لوازم خانگی، مسکن،تاسیسات دریایی، صنعت نفت. صنایع جامع را گاهی صنایع فناوری بزرگ( big tech) نیز می‌گویند، ‌البته نه به معنای بزرگی فیزیكی بلكه از نظر تعداد و گستردگی فناوری‌های مرتبط با این صنایع. بدین‌ترتیب هیچ‌کس نمی‌تواند منکر این شود که یکی از اصلی‌ترین نیاز کشور برای توسعه، پویایی صنعت مادر است اما در کشور ما هیچ گاه به اندازه بزرگی این صنعت به آن اهمیت داده نشده است. به عنوان مثال همین صنعت فولاد با مشکلات بنیادین مانند کمبود مواد اولیه، فرسودگی، نبودن یک استراتژی و سیاست‌گذاری واحد و تعدد مدیریت‌ها مواجه بوده و تاکنون به این مشکلات آن گونه که شایسته است توجه نشده است.

وقتی در اواخر مرداد ماه رئیس‌جمهور محترم در مجلس در دفاع از نعمت‌زاده وی را "پدر صنعت" کشور نامید، بسیاری از فعالان صنعت کشور خوشحال شدند که صنایع ایران صاحب پدر شده است تا زیر سایه این پدر، مشکلات عدیده صنایع مادر و دیگر صنایع برطرف شود. این امیدواری وقتی بیشتر شد که نعمت‌زاده در برنامه‌ای که تقدیم مجلس کرده بود از حمایت همه جانبه از صنایع و تولید کنندگان به میان آورده بود. نعمت زاده در این برنامه نقاط ضعف صنعت را اینگونه بر شمرده بود: " وجود انحصارات دولتی و شبه دولتی، افزایش نیاز به نقدینگی برای گشایش اعتبار عدم تمایل بانک ها به سرمایه گذاری صنعتی، وجود رکود تورمی و پایین بودن مقیاس تولید در کشور." پدر صنعت ایران در برنامه فوق نقاط قوت صنعت ایران را هم این‌گونه معرفی کرد: "غنی بودن کشور به لحاظ و جود معادن و سایر منابع طبیعی، امکان توسعه صنایع محوری و ظرفیتهای صنعتی تجهیزات و ماشین سازی، دسترسی به نیروهای تحصیل کرده جوان و با انگیزه در داخل کشور، وجود بازار کشورهای همسایه مانند افغانستان، عراق، پاکستان و کشورهای CIS و..." نعمت‌زاده در این برنامه جالب نتیجه گرفته که با توجه به نقاط ضعف و نقاط قوت باید به این اهداف دست یابیم :" افزایش رقابت پذیری صنعتی کشور، افزایش سهم ارزش افزوده صنعتی کشور در ارزش افزوده صنعتی جهان،  افزایش سهم صادرات صنعتی کشور در صادرات صنعتی جهان و کمک به نوسازی و بازسازی صنایع و ارتقای بهره وری تولید."

جالب است که وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت خود در برنامه‌های ارائه شده به تفصیل از راهکارهای رفع مشکلات صنایع به خصوص صنایع جامع و مادر سخن می‌گوید اما به جای پرداختن به این مشکلات، سخنان حاشیه‌ای مانند به کف رسیدن قیمت‌ها و تحریم و نرخ ارز را مطرح می‌کنند. پدر صنعت از همان روزهای ابتدایی وزیر شدن برنامه 100 روزه‌ای را اعلام کرد که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است. وزیر صنعت کاهش مقررات زاید و دست و پاگیر و غیر اقتصادی که در مسیر حرکت صنعتگران قرار دارد را از مهمترین برنامه‌های خود اعلام کرد اما آیا بعد از حدود 3 ماه چنین اتفاقی افتاده است؟ آیا تولیدکنندگان و صاحبان صنایع مادر می‌توانند بدون مشکل خاصی تسهیلات بانکی را دریافت کنند؟ آیا اعضای هیات مدیره و و مدیرعامل‌ صنایع بزرگ که وابسته به دولت هستند، به موقع معرفی شده‌اند؟ آیا خصوصی‌سازی صنایع مادر دولتی همچنان در دستور کار قرار گرفته است؟ آقای وزیر در جریان هستند که تولید فولاد خام و تولید خودرو در چند ماه اخیر کاهش یافته است. چه برنامه‌ای برای نوسازی صنایع در هیات دولت مطرح شده است؟ بر اساس مصوبات شورای پول و اعتبار، بانک‌ها باید 37 درصد از منابع خود را به بخش صنعت و معدن اختصاص می‌دادند. آیا این تسهیلات که نیاز حیاتی برای صنایع مادر محسوب می‌شود، در اختیار صنایع جامع قرار گرفته و اگر قرار نگرفته آیا وزارت صنعت برای دریافت این تسهیلات با وزارت اقتصاد و بانک مرکزی مذاکراتی داشته است؟

وزارت صنعت برای رفع مشکلات عدیده بانکی صنایع چه کرده است؟ یکی از مشکلاتی که برخی واحدها با آن روبرو هستند و خود وزیر هم به آن اشاره کرده بود، درخواست پرداخت 130 درصد پیش پرداخت برای گشایش اعتبار است در حالی‌که این رقم در گذشته با 10 درصد گشایش می‌شد. در این 90 روز برای رفع این مشکلات چه اقداماتی انجام شده است؟ از پدر صنعت کشور انتظار داریم صنعت مادر را دریابد و بیشتر از سخنان حاشیه‌ای و تورم‌زا به راهکار عملی برای رفع مشکلات آن که در حال وارد شدن در مرحله بحرانی است، بپردازد.

منبع : وطن امروز