حکم زدن طبل و شیپور در تعزیه
اصطلاح روضه خوانی از عادت مرسوم در بین خطبا و اهل منبر است که از خواندن کتاب "روضة الشهداء" گرفته شده است. این کتاب که از نخستین کتاب های ذکر وقایع و حوادث کربلا توسط ملاحسین کاشفی سبزواری (م 910ق) و به زبان فارسی است، مدت ها در مجالس عزاداری خوانده می شد. به همین دلیل مجالس سوگواری به روضه خوانی شهرت یافت که تا کنون این اصطلاح رایج است.
این مقاله چند پرسش و پاسخ را از مباحث احکام عزاداری برای شما مطرح می کند:
جواب: اگر از آلات لهو و لعب نباشد و وهن بر مذهب هم نشود مانع ندارد. (استفتائات حضرت امام (ره), ج3, ص583)
جواب: مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء ـ علیه السّلام ـ كه افضل قربات است باید بنحو صحیح و مطابق موازین شرعی انجام گیرد و استفاده از آلات موسیقی, مناسب با عزاداری سالار شهیدان نیست و شایسته است مراسم عزاداری به همان صورت متعارفی كه از قدیم متداول بوده برگزار شود تا همگان بتوانند از بركات آن بهره مند گردند. (ترجمه استفتائات مقام معظم رهبری دام ظله, س1448 و 1449)
آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله:
درفرض سۆال نمی‌توان اطعام و نذر مذكور را درغیر روز عاشورا انجام دهد.
آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله:
هدایا و نذور باید در مواردی كه مورد نظر هدیه دهنده و نذر كننده است مصرف شود و به همان روش معمول سابق نه به صورت نمایش و تئاتر.
امروزه روضه و روضه خوانی در اصطلاح، به مرثیه خوانی و ذکر مصیبت برای معصومین (علیهم السلام) و اهل بیت آنان گفته می شود که بسیار مورد تشویق امامان ما بوده و یکی از عوامل زنده ماندن دین و پیوند روحی و عاطفی انسان ها با اولیاء دین است .
معنای روضه در اصل، باغ و بوستان است، اما سبب اشتهار مرثیه خوانی به روضه خوانی آن است که مرثیه خوانان در گذشته، حوادث کربلا را از روی کتاب " روضة الشهداء " تألیف ملا حسین کاشفی می خواندند. ملاحسین کاشفی متوفای 910 هجری یکی از دانشمندان و خطبای با قریحه و خوش آواز سبزوار در قرن نهم هجری بود، در زمان سلطنت سلطان حسین بایقرا به هرات (مرکز حکمرانی این پادشاه) رفت و چون حافظه ای توانا و قریحه ای سرشار و آوازی گیرنده و مطبوع داشت و خطیبی دانشمند بود ، بزودی شهرت یافت و مجالس وعظ و ذکر او بسیاری را به خود جلب کرد و مورد توجه پادشاه و شاهزادگان و اعیان و اکابر دولت و وزیر فاضل و هنرمند هنرپرور او « امیر علی شیرنوایی » قرار گرفت. وی بیش از چهل کتاب و رساله تألیف کرد. از جمله آنها « روضة الشهداء » در واقعه کربلا است که به فارسی نوشته شده است. به دلیل شیوایی متن این کتاب، اهل منبر سالها در مجالس عزاداری مطالب آن را از روی کتاب می خواندند. بتدریج خواندن روضه از روی کتاب کنار گذاشته شد و مطالب آن را از حفظ می خواندند. این کتاب در قرن دهم توسط محمدبن سلیمان فضولی به ترکی ترجمه شد.
به هرحال به دلیل شهرت این اثر و استفاده از آن در مجالس عزاداری ائمه اطهار (علیهم السلام)، این مجالس به مجالس روضه خوانی شهرت یافت که تا کنون این اصطلاح رایج است.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اندیشه قم
كتاب « گفتمان عاشورایی» اثر آیة الله العظمی صافی گلپایگانی دام ظله
سایت اسلام کوئیست
استفتائات حضرت امام (ره), ج3
مرتبط:
