غذاهای خوب و بد برای تارهای صوتی
حنجره و تارهای صوتی ما میتوانند تحت تأثیر تغذیه و غذاهایی که میخوریم قرار بگیرند، اما برای درک بیشتر آسیبهای احتمالی و نحوه پیشگیری و درمان آنها بهتر است که با ساختار حنجره آشنا شویم. حنجره بخشی از مسیر عبور هوا در گلو است که عقب زبان و در مجرای ورودی نای قرار دارد. در حنجره تعدادی تار یا طناب صوتی وجود دارد که ارتعاش آنها به وسیله هوای بازدم باعث تولید صدا میشود. تارهای صوتی مهمترین عامل تولید صدا در انسان هستند. گاهی اوقات به حنجره، جعبه صوتی نیز گفته میشود زیرا تارهای صوتی در آنجا قرار دارند.
ماهیچههای حنجره تارهای صوتی را کشیده یا شل میکنند. وقتی که نفس میکشیم تارهای صوتیمان را شل میکنیم در نتیجه روزنهای به شکل هفت به وجود میآید که هوا از آن عبور میکند. هنگامی که صحبت میکنیم، تارهای صوتیمان به وسیله ماهیچههای متصل به آن منقبض میشوند، در نتیجه این روزنه تنگ میشود. هنگامیکه هوا از شش به طرف حنجره عبور میکند، تارهای صوتی کشیده شده را به ارتعاش در میآورد و در نتیجه صدا ایجاد میشود. هر چه تارها بیشتر کشیده شوند، اصوات ریزتری تولید میشود و هر چه بیشتر تارها شل باشند اصوات بمتری تولید میشود. هنگامیکه به اختلالات صوتی مبتلا میشویم در واقع زیر و بمی، بلندی و کیفیت صدا آسیب میبیند.
عوامل آسیبرسان به حنجره و تارهای صوتی
برخی از مواد خوراکی و غذایی میتوانند بر صدای ما اثر منفی داشته باشند به عنوان مثال کافئین و مشتقات آن باعث تحریک سیستم عصبی و بروز ناهنجاریهایی در صدای ما میشود، شکلات نیز با خشک کردن مخاط حنجره برای صدا و حنجره نامناسب است، آجیل، فلفلهای تند و مواد محرک مشابه هم به علت اثر تحریککنندگی برای صدا مناسب نیستند. حساسیتهای غذایی میتوانند سبب بروز آفت در دهان یا التهاب حساسیتی بینی شده و بر صدا و تکلم اثر سوء بگذارند. رفتارهای غلط صوتی، استعمال دخانیات، استفاده از مواد الکلی، تغذیه نامناسب، بیماریهای معده، آلرژی، خوردن چای داغ و آب سرد و مواد غذایی حساسیتزا مثل سیر، ادویهجات، فلفل، ترشیجات، غذاهای چرب و سرخشده و هر ماده دیگری که شما به آن حساسیت دارید، باعث به وجود آمدن اختلالات صوتی و تشدید آن میشوند.
درمان غذایی حنجره آسیبدیده
در صورتی که به علت سرماخوردگی و عفونت، فریاد زدن با صدای بلند و یا انجام جراحیهای حلق و حنجره دچار آسیب تارهای صوتی شدید میتوانید از شربت عسل و آبلیمو جهت کاهش گرفتگی صدا و بهبود درد گلو کمک بگیرید؛ به عبارت دیگر یک قاشق عسل را در یک لیوان آب داغ حل کرده و بعد از چند دقیقه چند قطره آبلیمو به آن اضافه کنید، بدیهی است استفاده از عسل طبیعی و لیموی تازه، اثرات بهتری را به دنبال خواهد داشت. در برخی موارد نیز میتوانید مقداری نشاسته را در آب یا شیر سرد حل کرده و بعد از گرم کردن مخلوط و افزودن مقدار کمی شکر و نوشیدن، گرفتگی صدا و گلودرد را بهبود ببخشید.
آجیل، فلفلهای تند و مواد محرک مشابه هم به علت اثر تحریککنندگی برای
صدا مناسب نیستند
به یاد داشته باشید استرس در کنار تمام آثار مخربی که بر بدن دارد، بر حنجره و تارهای صوتی نیز اثر کرده و سبب گرفتگی صدا میشود. سعی کنید تا حد امکان از استرس دوری کنید. گیاهان دارویی و دم کرده آنها نیز میتواند در درمان گرفتگی صدا کمککننده باشد؛ دمکرده پنیرک، دمکرده ختمی، آدونیس بهاره، ریحان، پونه و پیاز برای درمان آسم، گرفتگی صدا، سرفه، زکام و برونشیت کاربرد دارند. نوشیدن آب هویج با شیر، سوپ یا شربت تره، دم کرده جعفری، جوشانده تمشک (20 تا 50 گرم گل یا برگ تمشک در یک لیتر آب)، جوشانده به دانه (30 گرم به دانه در نیم لیتر آب) و جوشانده انجیر (40 تا 120 گرم انجیر در یک لیتر آب) نیز میتواند در ترمیم تارهای صوتی آسیبدیده و بهبود صدای شما موثر باشد.
محافظت از حنجره با غذاها
برای پیشگیری از آسیب حنجره باید از خوردن بعضی از خوراکیها مانند انواع ترشیها، سرخ کردنیها، چای پررنگ، آب سرد، بستنی و این قبیل مواد غذایی خودداری نمود. چون خوردن این مواد غذایی به مرور زمان باعث تحلیل رفتن قوای حنجره و ضعیف شدن صدا میشود و اثر منفی این عوامل بر حنجره آسیبدیده بیشتر از حنجره یک فرد سالم است. اگر در اثر سرماخوردگی صدای شما گرفته است، میتوانید برای رفع آن از آب سیب کمک بگیرید. همچنین آب سیب، گلابی، هندوانه، و هلو برای صدای شما نقش محافظتکننده دارد. برای محافظت از صدای خود نسبت به هرگونه عفونت در گوش، دهان، دندان و لثهها حساس باشید، درمان سریع و قطعی این عفونتها زیر نظر پزشک متخصص مانع از آسیب به صدا و حنجره میشود. افراد درگیر با بیماری آسم نیز میتوانند با کنترل دقیق داروها و پرهیز از انجام کارهای سنگین، از وارد شدن آسیب به حنجره و تارهای صوتی ممانعت کنند. در دوران سرماخوردگی برای بهبود سریع علائم صوتی از مکمل روی و ویتامین C کمک بگیرید تا آسیبهای صوتی سریعاً جبران گردند. سیگار کشیدن نیز نه تنها بر متابولیسم موادمغذی تأثیر منفی دارد بلکه بر حنجره و تارهای صوتی نیز تأثیر سوء میگذارد، برای برخورداری از صدای سالمتر از سیگار بپرهیزید.
برای پیشگیری از آسیب حنجره باید از خوردن بعضی از خوراکیها مانند
انواع ترشیها، سرخ کردنیها، چای پررنگ، آب سرد، بستنی و این قبیل
مواد غذایی خودداری نمود
همچنین برای پیشگیری از سرطان حنجره و محافظت از تارهای صوتی از سبزیهایی همچون فلفل دلمهای، کلم پیچ، گوجهفرنگی و اسفناج به علت داشتن آنتیاکسیدان بسیار بهره ببرید. سبزیهای سبز برگ سرشار از ویتامین C و سبزیهای زرد یا نارنجی یا قرمز سرشار از بتاکاروتن، پیشساز ویتامینA، هستند که همگی برای محافظت از حنجره مناسباند. به طور کلی استفاده از سبزیها به میزان 3 تا 5 واحد در روز مناسب است. همچنین اسفناج و گوجهفرنگی را در برنامه روزانه خود بگنجانید، این سبزیجات حاوی ویتامین E هستند، که این ویتامین برای کارایی بهتر دیگر ویتامینها به ویژه ویتامین C اهمیت زیادی دارد و اثر آن در جلوگیری از سرطان شناخته شده است. ویتامین E اثر حفاظتی بر روی ریهها در مقابل آلودگی هوا دارد.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: دنیای تغذیه - آذین کریم زاده زیر نظر دکتر آزیتا حکمت دوست
مطالب مرتبط:
سادهترین روشها برای خداحافظی با گلودرد
چاره آنفلوانزا و سرماخوردگی در آشپزخانه شما است!