بیماری‌ها و عوارض ناشی از تاتو
تاتو کردن می‌تواند با خود ویروس بیماری‌های عفونی مانند زگیل، ایدز، هپاتیت و زخم زرد را به افراد منتقل کند. این بیماری‌ها از طریق سوزن دستگاه‌های تاتو می‌تواند به افراد دیگر منتقل شود و فرد جدید به بیماری‌هایی با منشا باکتری و ویروس مبتلا شود.
دکتر امیر هوشنگ احسانی، متخصص پوست درباره خطرهای احتمالی که تاتو کردن می‌تواند داشته باشد گفت:
«همیشه تاتو کردن می‌تواند با خود ویروس‌های بیماری‌های عفونی مانند زگیل، ایدز، هپاتیت و زخم زرد را به افراد منتقل کند. این بیماری‌ها از طریق سوزن دستگاه‌های تاتو می‌تواند به افراد دیگر منتقل شود و فرد جدید به بیماری‌هایی با منشا باکتری و ویروس مبتلا شود.
در عمل تاتو کردن آنچه بیشتر از همه اهمیت دارد، واکنش تاتو است. روزانه یکی‌دو مورد بیمار مراجعه می‌کنند که حتی با گذشت 10 تا 15 سال محل تاتوشان برجسته، قرمز و سفت شده است. به این واکنش، گرانولوماتوز می‌گویند که به رنگ تاتو فرد حساسیت نشان می‌دهد. در تاتو رنگ‌های مشکی قرمز، سبز و آبی به‌کار برده می‌شود.
بدن می‌تواند به این رنگ‌ها واکنش نشان دهد. این واکنش‌ها لزوما در نقطه تاتو شده خود را نشان نمی‌دهند، بلکه می‌توانند واکنش‌های سیستمیک و پراکنده در بدن باشند. این واکنش‌ها که به واکنش‌های سارکوئیدوز معروفند می‌تواند همه بدن را درگیر کند.
درمان این نوع از واکنش سخت است. علائم واکنش به تاتو، سفتی و قرمزی و برجستگی محل تاتوست که در این حالت از کورتون‌های تزریقی داخل ضایعه استفاده می‌کنیم. مدتی علائم واکنش فروکش می‌کند ولی دوباره جای تاتو برجسته می‌شود.
در برخی موارد، سیستم دفاعی بدن به رنگ تاتو حساسیت نشان می‌دهد، در نتیجه علائمی مانند سرفه، تنگی نفس و خستگی زودرس بروز می‌کند. البته باید گفت این واکنش نادر است.
درصد زیادی از کسانی که تاتو می‌کنند از نوع و شکل و رنگ تاتو راضی نیستند و برای تغییردادن یا پاک‌کردن تاتو حتما به متخصص باید مراجعه کرد. رنگ دومی که برای پوشاندن رنگ اول به‌کار برده می‌شود خطر بروز واکنش‌ها را بیشتر می‌کند.
نواحی‌ای از بدن مانند دور چشم و دور لب در صورت واکنش، درمان سخت‌تری دارد، مثلا روش پاک‌کردن و درمان تاتوی دور لب با لیزر از حساسیت بیشتری برخوردار است و لیزر این قسمت با احتیاط بیشتری باید انجام شود.
میکرو پیگمنتیشن، تاتوهای درمانی هستند که برای افرادی که بدنشان تغییر رنگ یافته استفاده می‌شود و به‌طور مثال افرادی که بر اثر بیماری ویتیلیگو روی لبشان سفید شده است می‌توانند از این تاتو استفاده کنند. لب در این بیماری با درمان‌های معمول خوب نمی‌شود. پزشک بیمار را می‌تواند برای این کار هدایت کند. میزان واکنش به رنگ‌های گیاهی این نوع از تاتو خیلی کم است. این تاتو‌ها به‌صورت دوره‌ای باید تکرار شود. کسانی که در اثر تصادف ابرویشان زخم شده است می‌توانند به جای کاشت ابرو که روش گران‌تری است از تاتو استفاده کنند.
کسانی که تاتو می‌کنند امکان اهدای خون را از دست می‌دهند. این افراد با کاری که می‌کنند امکان انتقال ویروس‌ها از طریق خونشان را بیشتر می‌کنند. آنها باید آزمایش‌های زیادی انجام دهند. آنها درصورتی می‌توانند خون اهدا کنند که چند سال از تاتو کردنشان گذشته باشد و آزمایش‌های دقیقی برای کنترل کیفیت خونشان داده باشند.
یکی از راه‌های انتقال هپاتیت، خون است و هر وسیله‌ای که هنگام استفاده از آن خونریزی رخ دهد، می‌تواند باعث انتقال هپاتیت شود.
در تاتو هم از سوزن استفاده می‌شود و احتمال خونریزی وجود دارد. اگر سوزنی که استفاده شده آلوده باشد، فرد را به ویروس آلوده می‌کند. تاتو به‌ویژه در انواعی از تاتو که ماده تاتو به زیر پوست تزریق می‌شود، می‌تواند باعث انتقال بیماری‌هایی مانند هپاتیت B، C و ایدز شود. افرادی که خالکوبی می‌کنند، 9 برابر بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به هپاتیت C قرار دارند.»
دکتر مسعود مردانی متخصص بیماری‌های عفونی نیز گفت:
«تاتو اگر در شرایط غیربهداشتی استفاده شود، می‌تواند انواع بیماری‌های عفونی که با خون منتقل می‌شود را به دیگران منتقل کند. در ایران هپیاتیت C و B به‌دنبال تاتو گزارش شده است. این افراد حتما باید از استریل بودن محل و ابزار تاتو مطمئن شوند. همچنین فرد تاتو‌کننده نباید بیمار باشد. برخی از تاتوکننده‌ها در آرایشگاه‌ها ابتدا سوزن را در بدن خود امتحان می‌کنند.
بسیاری از کسانی که HIV مثبت هستند از بیماری خود مطلع نیستند بنابراین ناخواسته می‌توانند بیماری ایدز را به دیگران منتقل کنند. بسیاری از جوانان نیز برای انجام تاتو به کشو‌رهای جنوب شرق آسیا سفر می‌کنند به‌دلیل گسترش بیماری‌های جنسی در این مناطق، تاتو آنها را بیشتر در معرض بیماری قرار می‌دهد.»
عوارض تاتو
1- بروز عفونت
ایجاد عفونت پوستی در تاتو معمولا شایع نیست و عفونت گرچه مکرر رخ می دهد، ولی به ندرت جدی و خطرناک است. سیفیلیس و سل نیز در اثر سوزن تاتو قابل تلقیح کردن و انتشار است. از طرفی هپاتیت در افرادی که تاتو انجام می دهند به سرعت قابل انتقال است. بروز زگیل نیز در محل تاتو در اثر آلودگی سوزن مشاهده می شود.
2- واکنش حساسیتی
مهم ترین اتفاقی که پس از تاتو امکان رخ دادن دارد، بروز واکنش آلرژیک به یکی از مواد موجود در تاتو است. در بیشتر موارد، رنگدانه تاتو یا مشتقات آن که بر روی پوست می ماند، باعث بروز واکنش می شود. بروز ناگهانی تحریک، ورم و قرمزی قسمتی که تاتو روی آن انجام شده است، در عرض چند هفته یا حتی چند سال پس از انجام تاتو دیده می شود.
واکنش های تحریکی ناشی از تاتو می تواند به دلیل سولفید جیوه موجود در رنگ تاتو باشد که امروزه با رنگ های گیاهی جایگزین شده است. واکنش تحریکی معمولا محدود به منطقه تاتو است، ولی گاهی اوقات وسیع تر شده و با بروز اگزما و پوسته ریزی همراه می شود.
ترکیباتی که باعث بروز واکنش آلرژیک تاتو می شوند شامل:
- جیوه: مناطق قرمز در تاتو را درگیر می کند احتمال دارد که واکنش آلرژیک شدیدتر شده و با بروز اگزما همراه باشد.
- کروم: نواحی سبز در تاتو را درگیر می کند.
- کبالت: مناطق آبی روشن در تاتو را درگیر می کند.
- منگنز: نواحی ارغوانی در تاتو را درگیر می کند.
- کربن: مناطق سیاه تاتو را درگیر می کند.
درصد بالایی از نواحی زرد در تاتو اگر در معرض نور آفتاب قرار بگیرد، دچار قرمزی و تورم می شود و دلیل اصلی آن مشخص نیست، ولی علت می تواند وجود کادمیوم سولفات موجود در رنگ زرد باشد که مشتقات آن به نور حساس است.
بعضی اختلالات پوستی در مناطق تاتو دیده می شود، که می تواند برای اولین بار دیده شود و یا تشدید شود. سیفلیس در فاز دوم یا سوم غالبا در مناطق تاتو دیده می شود، ولی تمایل دارد که در مناطق قرمز منتشر شود، که در این مناطق جیوه وجود دارد.
بیماری لیکن پلان و پسوریازیس نیز در مناطق تاتو دیده می شود، ولی تمایل به رنگ خاصی ندارد.
لوپوس در تاتو نیز به ندرت دیده می شود. گرانولوم سارکوئیدوز نیز یکی از عوارض پوستی تاتو است.
به علاوه ملانوم که یکی از بدخیم ترین تومورهای پوستی است، نیز در محل تاتو گزارش شده است.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
همشهری
سایت پزشکان
پایگاه اطلاع‌رسانی نظام پرستاری
مطالب مرتبط:
تاتو؛ نقوشی درمانگر یا ویرانگر؟
