5 دلیل متداول مرگ‌ومیر
امروزه دلیل اصلی مرگ در کشورهای در حال توسعه بیماری های عفونی است و دلایل شایع مرگ در کشورهای توسعه یافته بیماری هایی نظیر بیماری های قلبی نظیر گرفتکی عروق، سکته قلبی و فشار خون، سرطان ها و دیگر بیماری های مربوط به چاقی و سالخوردگی است.
در میان صد و پنجاه هزار فردی که در هر روز در تمام دنیا جان خود را از دست می دهند، تقریبا دوسوم مرگ ها مربوط به بیماری های سالخوردگی و پیری می باشد.
امروزه با پیشرفت راه های درمانی، مرگ پدیده ای قابل کنترل شده است. دقت کرده اید که مرگ های خانه ای چقدر کم شده اند؟!
در کشورهای در حال توسعه، به دلیل شرایط بهداشتی نامناسب و فقدان تکنولوژی مدرن، مرگ های ناشی از عفونت و بیماری های مسری شایع تر از کشورهای توسعه یافته و صنعتی است.
بسیاری از دلایل مرگ در کشورهای پیشرفته و صنعتی را می توان با داشتن رژیم غذایی و فعالیت بدنی مناسب به تاخیر انداخت. اما تشدید شیوع بیماری ها با افزایش سن، مانعی برای بقا و زنده ماندن افراد سالخورده ایجاد می کند.
در اینجا پنج دلیل اول مرگ در تمام دنیا را مورد بررسی قرار می دهیم. در اینجا موضوع مهم و قابل توجه دیابت است که 90 درصد افراد جوامع صنعتی را مبتلا کرده است و شیوع بالایی در جامعه ما نیز دارد. به راستی که دیابت مادر بیماری ها و البته بیماری قابل کنترل و نیز قابل پیشگیری می باشد.
1- بیماری های قلبی
بیماری های قلبی یا کاردیوپاتی، گروه گسترده ای از بیماری ها را در برمی گیرد که قلب را تحت تاثیر قرار می دهند. بر طبق آمارهای اخیر، بیماری های قلبی دلیل 35 درصد مرگ های کشورهای آمریکایی اند که امروزه شیوع نزدیکی در کشور ما دارد.
در این میان بیماری های عروق کرونر قلب، از شایع ترین دلایل مرگ اند. رگ کرونر، رگ تغذیه کننده عضله قلب است که انسداد و گرفتگی آن با تضعیف خون رسانی به قلب، مانع فعالیت صحیح آن می شود و خون کافی در درجه اول به قلب و متعاقبا به سایر بافت ها نخواهد رسید.
علاوه بر بیماری عروق کرونر، تعداد بالایی از افراد هر ساله در اثر نارسایی قلبی و نقص در پمپاژ قلب و نیز بیماری فشار خون بالا، جان خود را از دست می دهند.
2- سرطان
سرطان گروهی از بیماری ها است که در آن سلول های بدن رشد کنترل نشده ای دارند. رشد و تقسیم سلول ها به صورت نامحدود ادامه یافته و بافت های سالم را تخریب می کند. مرحله بعد متاستاز و درگیری بافت های دیگر بدن است. این درگیری بیشتر معمولا از طریق پخش شدن در خون و یا لنف اتفاق می افتد.
این سه ویژگی، سرطان های بدخیم را از تومورهای سرطانی خوش خیم متمایز می کند. رشد توده های خوش خیم به طور خود به خود متوقف می شود و به بافت های دیگر کشیده نمی شود. بیشتر سرطان ها از یک تومور شروع می شوند، ولی برخی از آنها ماننده سرطان لکوپنی اینگونه نیستند.
سرطان می تواند افراد در تمام گروه های سنی را تحت تاثیر قرار دهد، ولی خطر آن با افزایش سن افزایش می یابد. امروزه سرطان دلیل 13 درصد مرگ در تمام دنیاست.
3- سکته مغزی
سکته مغزی، قطع ناگهانی خون رسانی به مغز است که منجر به آسیب مغز و مرگ برخی از سلول های مغزی می گردد. این سکته می تواند ناشی از ایسکمی (قطع جریان خون ناشی از انسداد، ترومبوز و آمبولی عروق) و یا خونریزی باشد. گاهی اوقات نیز افزایش نیاز ناگهانی به جریان خون بالا، مثلا شروع ناگهانی یک فعالیت سنگین در فردی که سابقه بیماری قلبی عروقی و اختلالات خونرسانی دارد، می تواند به سکته مغزی یا قلبی منجر شود.
آسیب سلول های مغزی اغلب به اختلال اعصاب اندام ها در قسمتی از بدن منجر می شود. عدم توانایی در حرکت، صحبت کردن و یا دیدن معمولا از شایع ترین عوارض سکته مغزی هستند.
سکته مغزی فرد را در یک وضعیت اورژانسی قرار می دهد و از آن پس، سرعت تخریب اعصاب بدن شدت می گیرد و در نهایت به مرگ منجر خواهد شد.
این بیماری سومین دلیل شایع مرگ و میر در جهان است و از عوامل خطر آن می توان به سالخوردگی، فشار خون بالا، داشتن سابقه سکته، دیابت، چربی خون بالا و مصرف سیگار و دخانیات اشاره کرد. اما در این میان فشار خون بالا، قوی ترین عامل خطر برای ابتلا به سکته مغزی می باشد.
4- عفونت مجاری تنفسی تحتانی
مجاری تنفسی تحتانی، نواحی تنفسی زیر حنجره را می گویند. عفونت هایی نظیر پنومونی، برونشیت مزمن و حاد از بیماری های عفونی هستند که اغلب مجاری تنفسی تحتانی را درگیر می کنند. از علائم این عفونت ها می توان به تنگی نفس، ضعف، تب بالا، سرفه های مکرر و خستگی اشاره کرد.
عفونت های مجاری تنفسی تحتانی اغلب مهم تر از مجاری تنفسی فوقانی بوده و مسئول تقریبا 7 درصد از مرگ ها در تمام دنیا می باشد.
در این میان برونشیت و پنومونی بیشتر از هر بیماری ریوی دیگری، مسئول مرگ های ناشی از دستگاه تنفسی هستند.
5- تصادف ها
با رشد روزافزون جمعیت در دنیا، تصادف دلیل قدرتمند مرگ و میر شده است. درصد بالایی از این مرگ ها ناشی از تصادفات جاده ای است، اما دلایلی نظیر مصرف روان گردان ها، مشروبات الکلی، خواب آلودگی و سرعت غیر مجاز از دلایل شایع تصادف های سال های اخیر هستند.
تصادف حادثه ای غیر قابل پیش بینی، غیر ارادی، غیر معمول و بی اختیاری است که در زمان و مکان غیر منتظره ای روی می دهد.
متخصصان عرصه پیشگیری از بیماری و جراحات نظر بر آن دارند که نباید حادثه هایی را که از بی توجهی و غفلت از قوانین و توصیه های راهنمایی و رانندگی ناشی می شوند، "تصادف" نامید.
امروزه تصادف ها، با هر علتی، غیر عمدی یا ناشی از رفتار های مخرب و غیر قانونی، پنجمین علت شایع مرگ در تمام دنیا به حساب می آیند.
الهه گودرزی
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط:
