اگر رۆیای بدی در خواب دیدیم چه کنیم؟
رۆیا را جز برای مۆمنی که از حسادت و تجاوز مبرّاست، نباید بازگو کرد.
مسأله خواب و رۆیا، ریشه قرآنى، روایى و علمى دارد. خواب از نشانههاى وجود خدا و قدرت الهى است.
امام صادق (علیه السلام) در ضمن سخنانى به شاگرد هوشمندش «مُفضّل» فرمود: «اى مفضّل! در خواب دیدنها بیندیش... گاهى (خوابها) راست است و گاهى بىپایه؛ در نتیجه مردم را از خوابهایى كه مىبینند، در مصالح خود به وسیله آنها هدایت شده و بهرهمند مىگردند، و یا به زیان موضوعى، پى برده و از آن دورى. مىكنند...(بحارالانوار، ج 61، ص 183)
در قرآن در وصف اولیاى خدا مىخوانیم: «لَهُمُ الْبُشْرى فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ فِی الْآخِرَةِ»(یونس (10)، آیه 64. ) براى آنان در زندگى دنیا و آخرت بشارت شادى هست».
شخصى از رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) در مورد بشارت دنیوى، در این آیه پرسید؛ حضرت فرمود: «این بشارت، همان خواب دیدن نیكى است كه مۆمن آن را در عالم خواب مىبیند، و به وسیله آن در دنیا بشارت داده مىشود.» (روضةالكافى، چاپ بیروت، ص 90)
همه خواب می بینند
مطلب دیگر اینكه خواب دیدن، یک امر عمومى و همگانى است. همه بدون استثنا گاهى خواب مىبینند. حتى در این جهت فرقى بین زن و مرد نیست. زنان نیز خواب مىبینند و بعضى از رۆیاهاى آنان، راست و داراى پیام و تعبیر است.
خواب دیدن بسیار مهم است. هر چه انسان از نظر معنوى، تقوا، معرفت و كمالات در سطح بالایى باشد و موازین شرع را بیشتر رعایت كند، خوابهایى را كه مىبیند غالباً خوابهاى صادق و داراى پیام است.
راه ارتباط انسان با عالم غیب
خواب یكى از راههاى ارتباط انسان با عالم غیب است؛ زیرا انسان در عالم خواب، به جهت اقتضاى قوانین و سنن حاكم بر آن، از بدن مادى خود منصرف گشته و با توجه به عالم غیب، حقایقى را مشاهده مىكند. (محمدحسین طباطبایى، تفسیر المیزان، چاپ بیروت، ج 11، ص 269.)
در خواب، گیرنده و دریافتكننده حقایق، «نفس و روح» انسان است.(حسن زاده آملى، هزار و یك نكته، انتشارات فرهنگى رجا، ج 1، ص 12)
خواب هم مراقبه دارد
چنان كه براى دریافت حقایق در بیدارى، نیاز به مراقبه است، در عالم خواب هم مراقبه لازم است، اگر كسى مىخواهد در عالم رۆیا، حقایق را آن چنان كه هستند، بفهمد و از هدایتها، اشارات و ارشادهاى آنها سود جوید، باید مراقبه داشته باشد و این مراقبه با یك سلسله اعمال و برنامهها حاصل خواهد گشت.(بحارالانوار، ج 76، صص 181 و 218)
در اندیشه اسلامی، رویا می‌تواند حامل یک پیام باشد؛ که گاهی این پیام، از سمت جسم و حواس و ادراک جسمانی ما، گاهی از سوی روح و ادراک روحانی ما مخابره شده است.
رۆیای صادقه
در بین انواع رویاها، خواب‌هایی وجود دارند که تجربیات واقعی روح ما هستند و می‌توانند ما را از رازی پوشیده و یا حادثه‌ای در آینده با خبر سازند. این رویاها به رویای صادقه معروفند.
ابتدا برای بررسی این موضوع به احادیثی از معصومین (علیهم السلام) درباره این که رۆیاها چند گونه است؟ اشاره می‌کنیم:
امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: "رۆیا سه گونه است: نویدی از جانب خدا به مۆمن، ترسی که شیطان میافکند و خواب‌های آشفته1".
پیامبر (صلی الله و علیه وآله) در این باره فرمودند: رۆیا را جز برای مۆمنی که از حسادت و تجاوز مبرّاست، نباید بازگو کرد
پیامبر خدا (صلی الله و علیه وآله) برای رفع نگرانی خیلی از ما انسان‌ها که گاهی رویاهای خوب و بد در خواب می‌بینیم راهکاری خوب ارائه می‌دهند و می‌فرمایند: "هر گاه یکی از شما خوابِ خوبی دید، آن را تعبیر کند و برای دیگران بازگو کند و اگر خواب بدی دید آن را تعبیر نکند و به کسی هم نگوید2".
رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) درباره این که چرا رۆیاهای ناراحت کننده می‌بینیم؟ چنین می‌فرمایند: "هر گاه خداوند خوبی بندهای را بخواهد او را در خواب سرزنش میکند3".
همچنین برای پاسخ به این سوال که شاید دغدغه بسیاری از ما باشد که برای چه کسی می‌توان خواب را تعریف کرد؟ معصومین (علیهم السلام) پاسخ گفته‌اند. به عنوان مثال پیامبر (صلی الله و علیه وآله) در این باره فرمودند: "رۆیا را جز برای مۆمنی که از حسادت و تجاوز مبرّاست، نباید بازگو کرد4".
پی نوشت ها:
1- الکافی: 8 / 90 / 61 منتخب میزان الحکمة: 226
2- کنزالعمّال: 41392 منتخب میزان الحکمة: 226
3- کنزالعمّال: 30765 منتخب میزان الحکمة: 190
4- الکافی: 8 / 336 / 530 منتخب میزان الحکمة: 226
فرآوری: زهرا اجلال
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
ایسنا
سایت پرسمان
مقاله: ابوالقاسم بشیری
مرتبط:
