اسرار وضو

مسح پا را می‌توانید از نوك یكی از انگشتان تا مفصل ساق بكشید و لازم است محلی كه مسح كشیده می‌شود خشك باشد.

در وضو چه اسراری نهفته است؟

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در حدیثی می فرمایند: شستن صورت ها و دست ها و مسح سر و پاها در وضو، رازی دارد. شستن صورت در وضو، یعنی خدایا! هر گناهی که با این صورت انجام دادم، آن را شست وشو می کنم تا با صورت پاک به جانب تو بایستم و عبادت کنم و با پیشانی پاک سر بر خاک بگذارم.

شستن دست ها در وضو، یعنی خدایا! از گناه دست شستم و به واسطه گناهانی که با دستم مرتکب شده ام، دستم را تطهیر می کنم.

مسح سر در وضو، یعنی خدایا! از هر خیال باطل و هوس خام که در سر پرورانده ام، سرم را تطهیر می کنم و آن خیال های باطل را از سر به دور می اندازم.

مسح پا، یعنی خدایا! من از رفتن به مکان زشت پا می کشم و این پا را از هر گناهی که با آن انجام داده ام، تطهیر می کنم. (من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 302، ح 2138)

در حدیثی از امام رضا علیه السلام نقل شده است که فرمودند: برای این، دستور وضو داده شده که آغاز عبادت با آن است و بندگان وقتی که در پیشگاه خدا می ایستند و با او مناجات می کنند، پاک باشند و دستورهای او را به کار بندند و از آلودگی ها و پلیدی ها برکنار شوند. علاوه بر این، وضو سبب می شود که آثار خواب و کسالت از انسان دور شود و قلب او برای قیام در محضر خداوند نور و صفا یابد.(وسائل الشیعه، ج 1، ص 257)

در حدیثی باز درباره ثواب وضو می‌فرمایند: بدان که در وضو چون صورت خود را بشویی، گناهانی که با زبان و چشمانت مرتکب شده‌ای، پاک می‌شود و چون دست‌هایت شسته شود، گناهانت از سوی راست و چپ می‌ریزد و آنگاه که پاهایت را مسح می‌کنی، گناهانی که با پاهایت مرتکب شده‌ای، پاک می‌شود.(میرمحمد عبدالحسیب، مناهج الشارعین، ص 165)

شستن دست ها در وضو، اشاره به دست کشیدن از خواهش های نفسانی و شهوات حیوانی است. شستن صورت، شستن غبارِ توجه به غیر حق است و مسح سر، سر خط بندگی است و مسح پا، به پشت پا زدن به غیر خدا و قدم زدن در ساحت حرم حضرت خداوند اشاره می کند.(عبدالحسین تهرانی، اسرار الصلاة، صص 101 و 102)

و چند پرسش و پاسخ در باب وضو:

جواب: در وضوی ترتیبی واجب است اول صورت را، سپس دست راست را از آرنج به طرف نوك انگشتان و سپس دست چپ را به شیوه‌ی دست راست، بشوئید و بعد سر را سپس پای راست، بعد از آن هم پای چپ را مسح كنید. اما در وضوی ارتماسی باید صورت و دستها را به قصد وضو، با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برید، لیكن برای اینكه مسح سر و پاها با آب وضو باشد، بایستی در شستن ارتماسی دست‌ها، قصد شستن وضویی، هنگام بیرون آوردن دستها از آب باشد و یا اینكه مقداری از دست چپ را، باقی گذارد، تا آن را با دست راست، ترتیبی بشوید. (توضیح المسائل دوازده مرجع, م236, 237, 245, 261)

جواب: شرایط صحیح بودن وضو سیزده چیز است:

1. آنكه آب وضو پاك باشد.

2. آنكه آب وضو مطلق باشد.

3. آنكه آب وضو مباح باشد.

4. آنكه ظرف آب وضو مباح باشد.

5. آنكه ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد.

6. آنكه اعضای وضو موقع شستن و مسح كردن، پاك باشد.

7. آنكه وقت برای وضو و نماز كافی باشد.

8. آنكه وضو به قصد قربت باشد.

9. آنكه وضو را به ترتیبی كه گفته شد به جا آورد.

10. آنكه كارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد یعنی موالات را رعایت كند.

11. آنكه اعمال وضو را خود شخص انجام دهد.

12. آنكه استعمال آب برای او مانعی نداشته باشد.

13.آنكه در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.

(توضیح المسائل امام خمینی(ره) ص59 الی 64 )

جواب: برای شش چیز وضو گرفتن واجب است:

1. برای نمازهای واجب غیر از نماز میت.

2. برای سجده و تشهد فراموش شده.

3. برای طواف واجب خانه‌ی كعبه.

4. اگر نذر یا عهد كرده یا قسم خورده باشد كه وضو بگیرد.

5. اگر نذر كرده باشد كه جائی از بدن را به خط قرآن برساند.

6. برای آب كشیدن قرآنی كه نجس شده و... (توضیح المسائل دوازده مرجع, م316)

جواب: هفت چیز است كه وضو را باطل می‌كند:

1. بول

2. غائط

3. باد معده و روده كه از مخرج غائط خارج شود.

4. خوابی كه به واسطه‌ی آن چشم نبیند و گوش نشنود.

5. چیزهایی كه عقل را از بین می‌برد مثل دیوانگی و مستی و بیهوشی.

6. استحاضه زنان

7. كاری كه برای آن باید غسل كرد. (توضیح المسائل دوازده مرجع, م323)

جواب: مسح پا را می‌توانید از نوك یكی از انگشتان تا مفصل ساق بكشید و لازم است محلی كه مسح كشیده می‌شود خشك باشد. (توضیح المسائل دوازده مرجع ج1, م252)

منابع:

سایت راسخون

من لایحضره الفقیه، ج 2

وسائل الشیعه، ج 1

توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1

توضیح المسائل امام خمینی(ره)

مطالب مرتبط:

رابطه‏ى وضو با بهداشت جسمانى

حکم وضو گرفتن قبل از وقت نماز

چرا وضو بگیرم؟