پرونده پزشکی شما، با یک کلیک

تحقیقات اخیر نشان می‌دهد با وجود پیشرفت‌های گسترده دانش پزشکی، هنوز مراقبت‌های درمانی بخصوص در شهرهای کوچک و روستاهای دورافتاده به صورت گسسته و ناکارآمد عمل می‌کند و با ایده‌آل‌ها فاصله زیادی دارد و یاری گرفتن از فناوری اطلاعات در این زمینه امیدی تازه برای بهبود خدمات پدید آورد.

یکی از مثال‌های بارز در توصیف مزایای کاربرد فناوری اطلاعات در حوزه پزشکی ثبت دقیق و هوشمند اطلاعات باارزش پزشکی است. در واقع فناوری دیجیتال، توانایی این را دارد که تمامی اطلاعات خاص پزشکی را در یک جا گردآوری کند و پایگاه داده‌ای متمرکز از وضع سلامت و نیازهای پزشکی یک جامعه فراهم آورد. این کار نه تنها موجب کاهش استفاده از کاغذ و هزینه‌های آن و متعاقبا مانع تخریب محیط‌زیست خواهد شد، بلکه به کادر پزشکی نیز اجازه می‌دهد که همیشه و بخصوص در لحظات بحرانی اورژانس، به اطلاعات مهم طبقه‌بندی شده سلامت بیماران دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال این اطلاعات شامل: شرح حال بیمار، داروهای مصرفی، اطلاعات بیمه و... می‌تواند باشد.

نکته‌ای که موجب برانگیختگی حس اشتیاق در این زمینه می‌شود این است که تمام این اطلاعات با یک کلیک روبه‌روی چشم کادر پزشکی قرار خواهد گرفت و ثانیه‌های ارزشمندی که می‌تواند به مفهوم مرگ و زندگی یک بیمار حادثه دیده باشد، برای یافتن مثلا حساسیت‌های دارویی او صرف نخواهد شد.

سال 1386 خورشیدی فقط در بیمارستان‌های آموزشی ایالات متحده از طریق جایگزینی و به‌کارگیری فناوری اطلاعات در بیمارستان‌ها به جای روش‌های مرسوم و سنتی کاغذی، حدود 9 میلیون دلار صرفه‌جویی شده بود.

مزایای استفاده از تکنومدسین هم شامل کادر پزشکی و پزشکان می‌شود و هم برای بیماران مفید است. مهم‌ترین مزیت این سامانه تجمیع و تبدیل اطلاعات پراکنده و بالقوه کم‌اهمیت به اطلاعات پویا و بسیار مهم پزشکی و سلامت برای هر فرد است. البته این اطلاعات به صورت محرمانه و تحت قوانین خاصی ثبت می‌شود و دسترسی به آنها تحت شرایط خاص و برای افراد معدودی مجاز خواهد بود. همین‌طور در این سیستم امکان ارتباط این پایگاه داده با منبع بیرونی دیگر برای غنی‌تر‌کردن اطلاعات وجود دارد.

دسترسی آنلاین به سازمان‌های بیمه‌گر و ارتباط پیوسته با آنها از مزایای دیگر فناوری اطلاعات در پزشکی است. همین امر می‌تواند بسیاری از امور را تسهیل کند. بیماران می‌توانند به انواعی از اطلاعات خاص مثل جستجوی پزشک و گرفتن توصیه‌های پزشکی دسترسی داشته باشند.

نسخه‌نویسی دیجیتالی

موضوع دیگری که در اینجا باید به آن اشاره کنم بحث ای‌پرسکرایبینگ (‌E-Prescribing) یا نسخه‌نویسی الکترونیکی است که در آن پزشکان نسخه‌ها را به جای این‌که روی کاغذ بنویسند و به بیمار تحویل دهند به صورت الکترونیکی به داروخانه موردنظر انتقال می‌دهند. به عنوان یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این سیستم جدا از صرفه‌جویی در هزینه‌ها، می‌توان به جلوگیری از روی دادن اشتباهات رایج هنگام نسخه‌نویسی به دلیل عجله و متعاقب آن ناخوانا بودن و همچنین امنیت این روش و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی اشاره کرد.

مزیت مهم دیگری که در همین نسخه‌نویسی الکترونیکی باید به آن اشاره شود در واقع ارتباط بین بیماران، پزشک، داروساز و سازمان‌های بیمه‌گر است.

در حقیقت تبادل نظر بین پزشک و داروساز که در حال حاضر تقریبا وجود ندارد می‌تواند برای تجویز بهترین داروی ممکن بسیار مثمر‌ثمر باشد.

تداخلات دارویی مسأله بسیار مهم و البته گاهی اوقات موضوع خطرناکی است.

نسخه‌نویسی الکترونیکی می‌تواند امکانی آنی برای ارزیابی تداخلات دارویی و نیز حساسیت و آلرژی‌های احتمالی نسبت به داروی خاصی را فراهم کند.

بحث امنیت نیز در اینجا بحث مهم و حساسی است که بر اساس آخرین متدهای حال حاضر جهان، می‌توان به شبیه بودن راهکارهای امنیتی آن به راهکارهای امنیتی تراکنش‌های بانکی اشاره کرد که در حقیقت از طریق پسورد‌گذاری و پروسه کد‌کردن (Encryption) محافظت می‌شود. حتی به محض این‌که سیستم مورد استفاده دزدیده شود به طور خودکار این سیستم قفل خواهد شد. همچنین سطح دسترسی‌ها نیز از قبل مشخص است و هر کارمند با توجه به سطح دسترسی تعریف شده قبلی، مجاز به استفاده از سیستم خواهد بود. بیمار می‌تواند از طریق کد شناسه خود فعالیت‌های انجام شده را ردیابی کند. خوب است بدانید شرکت معروف Symantec ‌ـ‌ که ممکن است خیلی از افراد درایران از ابزارهای امنیتی آن برای مصارف مختلف خود استفاده کرده باشند ‌ـ‌ در این حوزه ورود پیدا کرده و امنیت این سیستم را در ایالت متحده تضمین کرده است.

و اما اگر بخواهیم یک جمع بندی داشته باشیم باید به این نکته اشاره شود که در پزشکی امروز اطلاعات طبقه‌بندی شده و سازمان یافته کلید تشخیص بیماری است. در دوران تحصیل همیشه استادان به دانشجویان پزشکی تاکید می‌کنند که حدود 89 درصد از تشخیص بیماری‌ها فقط با گرفتن یک شرح حال خوب یعنی فراهم‌آوردن یک اطلاعات طبقه‌بندی شده حاصل می‌شود. فناوری اطلاعات درست همین مزیت را در اختیار پزشکان قرار می‌دهد. آن هم در بالاترین سطح دقت و سرعت.

در حال حاضر ویزیت بیماران و ارتباط با آنها بسیار مختصر است و این مسأله فقط مربوط به ایران نیست، بلکه در تمام دنیا همین مشکل وجود دارد. اما با تکنومدسین می‌توان این ارتباط را بسیار بیشتر و به صورت کارا برقرار کرد. پزشکان براحتی می‌توانند از بیمار گزارش داشته باشند. این‌که بیمار در عمل چطور به مراقبت‌های لازم مشغول است نکته بسیار مهمی است. نکته دیگر این‌که اطمینان بخشی به بیمار یکی از اصول پایه پزشکی به حساب می‌آید و باز به وسیله تکنومدسین این روند می‌تواند اتفاق بیفتد.

آینده فناوری اطلاعات در پزشکی

برای ترسیم آینده باید به میکروچیپ‌هایی اشاره کنیم که بتدریج استفاده از آنها به بخشی جدایی‌ناپذیر در پزشکی تبدیل خواهد شد. با این میکروچیپ‌ها می‌توان بدترین بیماری‌ها را تشخیص و درمان کرد. می‌توان داروها را به صورت الکتیو و انتخابی به موضع مورد نظر و حتی DNA منحصر به‌فرد مورد هدفمان رساند که با گسترش این موضوع انقلابی نوین در پزشکی را موجب خواهد شد. همچنین بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی متاسفانه به صورت چندژنی و بسیار پیچیده بروز پیدا می‌کنند و با ابزارهای جدید و گسترش آن در آینده می‌توان بررسی‌های بسیار پیشرفته‌ای به وسیله فناوری اطلاعات انجام داد و در نهایت به این مشکل پایان داد.

در پزشکی نوین تلاش بر تشخیص بیماری‌ها قبل از بروز تمام علائم و درمان آن قبل از این‌که بافت صدمه زیادی ببیند است. در آینده یک سوپررایانه‌ بی‌وقفه و بدون کوچک‌ترین استراحت در حال تجزیه و تحلیل میلیون‌ها بیت اطلاعات برای طراحی داروهای جدید خواهد بود.

تمام این موارد فقط در بستر فناوری اطلاعات ممکن خواهد بود. با گسترش فناوری اطلاعات، عصر جدیدی از پزشکی را به نظاره خواهیم نشست.

منبع: کلیک