چشم‌نوشته‌ها
این کتاب تنها بخشی از عکس‌های علی (احسان) رجبی، عکاس شناخته‌شده جنگ تحمیلی را در خود جای داده است. رجبی از دوستان و هم‌رزمان شهید سعید جان‌بزرگی بود و با دیگر عکاسان شناخته شده جنگ از همان دوران حشر و نشر داشت. سعید صادقی چهره شناخته شده عکاسی جنگ دوست دیگر رجبی است که برای کتاب عکس‌هایش مقدمه نوشته است.
احسان 14 سال داشت که نه برای عکاسی بلکه برای جهاد به جبهه‌ها اعزام شد، اما بنابر علاقه شخصی‌اش در جبهه عکس هم می‌گرفت. اما کم‌کم ضرورت ثبت لحظات نابی که شاید هر چند قرن به چند قرن یا شاید هزاره به هزاره اتفاق می‌افتد، او را به عکاسی جنگ تحمیلی مشغول داشت. او در آغاز کتابش «چشم‌نوشته‌ها / مجموعه عکس‌های احسان رجبی در دفاع مقدس» در یادداشتی کوتاه چنین نوشت:
«عکاس نبودیم، عکس می‌گرفتیم. رفته بودیم جبهه که بجنگیم، اما چیزی اطرافمان می‌گذشت که نمی‌شد تعریفش کرد. کسی باور نمی‌کرد. ما گنگ خوابیده بودیم و عالم تمام کر و کور. باید سند جمع می‌کردیم؛ سندی که اگر زنده ماندیم، نشانمان بدهد که خواب نبودیم، خواب نمی‌دیده‌ایم» .
چاپ نخست «چشم‌نوشته‌ها» سال 91 در 5 هزار نسخه و با قیمت 23 هزار تومان توسط انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس منتشر شد. عکس‌هایی از عملیات‌های رمضان، کربلای 1، والفجر 8 و... در این کتاب وجود دارد که نگاه احسان رجبی به لحظات ناب جنگ را به‌خوبی معرفی می‌کند. برخی از عکس‌های او ماندگارترین عکس‌های دوران دفاع مقدس هستند. از جمله آن‌ها عکس شهید امیر حاج‌امینی است که این روزها با پرواز مادر این شهید به‌سوی فرزندش دوباره در رسانه‌ها دیده شد.
عکس شهید حاج‌امینی روز 10 اسفند 65 شرق بصره کانال پرورش ماهی که بچه‌های بازمانده از عملیات کربلای 5 به‌خوبی آن‌جا را می‌شناسند، گرفته شده است، زمانی که سعید جان‌بزرگی هم کنار احسان رجبی بغض کرده بود و به این شهید می‌نگریست.
از جمله عکس‌های این عکاس شناخته شده جنگ، روایت تصویری کوتاه او از شهادت یک «سنگرساز بی‌سنگر» است که شاید کمتر دیده شده باشد؛ این عکس‌ها با توضیحاتی در کتاب «چشم‌نوشته‌ها» ی رجبی موجود است.
«سنگرسازان بی‌سنگر» لقبی بود که توسط امام خمینی (ره) به جهادگران جهاد سازندگی به‌دلیل نقش بزرگشان در جنگ تحمیلی داده شد. خاکریزهای جبهه‌ها که کمی مقدم‌تر از خط مقدم بود توسط همین جهادگران ساخته می‌شد، کسانی که سنگری نداشتند و برای دیگر رزمندگان سنگر می‌ساختند. سه عکسی که در قاب دوربین احسان رجبی بسته شد تا حدی می‌تواند جهاد این بی‌سنگران را توصیف کند.
ایلام مهران منطقه عملیاتی کربلای 1 تیرماه 1365 «سنگرساز بی‌سنگر» مشغول احداث خاکریز برای رزمندگان
ایلام مهران منطقه عملیاتی کربلای 1 تیرماه 1365 ثانیه‌هایی پس از اصابت گلوله به بولدوزر
ایلام مهران منطقه عملیاتی کربلای 1 تیرماه 1365 شهادت راننده بولدوزر (سنگرساز بی‌سنگر)
منبع: خبرگزاری تسنیم
