دوئل یارانه ای در مناظره اقتصادی!

همزمان با ارائه اصلاحیه بودجه 92 از سوی دولت یازدهم به مجلس نمایندگان حذف دهک‌های بالای درآمدی را در دستور کار قرار دادند و سرانجام بعد از بررسی‌های فراوان دولت و مجلس بر سر حذف یارانه 30 درصد از یارانه بگیران به توافق رسیدند.

کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز هفته گذشته به حذف یارانه 3 دهک‌ بالای درآمدی رأی داد و با حذف این گروه‌ها از فهرست یارانه بگیران طبق اعلام محمد باقر نوبخت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور 2000 میلیارد تومان صرفه جویی خواهد شد که با این رقم دولت قصد فعال کردن واحدهای تولیدی را دارد.

بعد از اعلام تصمیم قطعی دولت و مجلس به حذف یارانه دهک‌های بالا به منظور جبران کسری بودجه دولت، طبق اعلام قبلی یازدهمین مناظره تلویزیونی امروز (جمعه سوم آبان ماه) با حضور موافقان و مخالفان پرداخت یارانه نقدی به دهک‌های بالای درآمدی روی آنتن شبکه اول سیما رفت.

احمد میدری معاون رفاه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به عنوان نماینده دولت در برنامه حضور دارد و موضوع حذف یارانه ثروتمندان بین مخالفان و موافقان بررسی می‌شود.

پژویان، رئیس شورای رقابت، به عنوان مخالف حذف دهک‌های پردرآمد از یارانه نقدی در این برنامه حضور دارد و حسین راغفر اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا، جعفر قادری سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و محمدحسین قدیری ابیانه دکترای مدیریت استراتژیک از جمله موافقان این طرح هستند که در برنامه حضور داشتند.

90 درصد مردم در پاسخ سوال نظر سنجی این هفته برنامه مناظره  مبنی بر اینکه " آیا موافقید یارانه نقدی مالکان املاک و خودروهای گران قیمت حذف شود؟ 1- بله 2- خیر" به حذف یارانه نقدی این گروه رأی دادند.

روش شناسایی دهک‌ها غلط است؟

جمشید پژویان به عنوان مخالف حذف سریع یارانه ثروتمندان پشت تریبون رفت و گفت: تصور نمی‌کنم کسی به صورت صریح مخالف حذف یارانه ثروتمندان باشد؛ ضعف دولت قبلی که الان هم تکرار می شود دهک‌ها هستند.

وی افزود: طوری درباره دهک‌های بالا و پایین صحبت می شود که گویی این دهک‌ها واقعا وجود دارد درحالی که اینطور نیست در ایران و هیچ جای دنیا اطلاعات کامل از دهک‌ها وجود ندارد.

این کارشناس اقتصادی با تأکید براینکه یارانه ها باید هدفمند باشد، تصریح کرد: دلیل اصلی پرداخت یارانه‌ها حمایت از گروه های کم درآمد است نه ثروتمند اما پرداخت این یارانه‌ها نیازمند شناسایی قدرتمند است.

پژویان با بیان اینکه یارانه‌های ماندگار در جامعه "نقدی و جنسی" نیست، گفت: یارانه‌های ماندگار در قالب تأمین اجتماعی و ... است؛ اگر سیستم جامع مالیاتی داشتیم می‌توانستیم از مجموع درآمد افراد استفاده کنیم و مالیات را برقرار نماییم و از سوی دیگر مانند برخی کشورها از همین طریق، یارانه پرداخت کنیم.

دولت وقت اطلاعات غلط به مردم داد؟

حسین راغفر اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا که موافق حذف سریع یارانه دهک‌های بالای درآمدی است بعنوان دومین نفر در یازدهمین مناظره تلویزیونی پشت تریبون قرار گرفت.

استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا با اشاره به اینکه به نظرم سوال مطرح شده در برنامه مناظره منعکس‌کننده رویکرد غلط دولت‌های نهم و دهم است، گفت: اگر فلسفه پرداخت یارانه برای مردم و مسئولان روشن می‌شد و انتظارات اضافه تزریق نمی‌شد طبقات بالای جامعه خود را محق به دریافت این یارانه نمی‌دانستند و درخواست یارانه نمی‌کردند.

حسین راغفر تصریح کرد: دولت وقت اعلام می‌کرد که درآمد نفت را سر سفره مردم می‌آورد و علت اصلی ایجاد تورم نیز همین اظهارات بود. این مسئولان و دولت وقت بودند که اطلاعات غلط را به مردم می‌دادند و انتظارات بیهوده را در مردم ایجاد می‌کردند چنانکه طبقات بالای جامعه دریافت یارانه را حقوق فردی خودشان می‌دانستند.

وی با اشاره به اینکه منابع اصلی پرداخت یارانه‌ها از درآمدهای نفتی است نه مالیاتی، افزود: این روش یکی از ظلم‌هایی است که در تخصیص بهینه سرمایه‌های ملی صورت گرفته است سرمایه‌های طبیعی کشور صرف نان، آب و گوشت مردم می‌شود. در حالی که این سرمایه‌ها باید به اشکال دیگری سرمایه‌گذاری مانند زیرساخت‌ها، جاده‌ها و پل‌ها شود.

استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا ادامه داد: از این طریق درآمدهای عمومی منجر به بهبود فضای زندگی مردم می‌شود.

استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا عنوان کرد: به نظرم به جای اینکه شناسایی در دهک‌های جامعه انجام شود، باید مردم نسبت به حقوق خود آگاه می‌شدند. آیا اینها حقوق آنهاست یا یک رانت سیاسی است. آنچه که مهمتر است شناسایی دهک‌های پایین درآمدی جامعه است.

حسین راغفر افزود: در محاسباتی که داشتم 40 درصد مردم در 4 دهک جمعیتی 15 درصد مصرف را انجام می‌دهند، 3 دهک میانی 25 درصد مصرف و 3 دهک بالایی 60 درصد. این بدان معناست که 3 دهک بالایی 4 برابر گروه‌های پایینی مصرف می‌کنند نکته مهم در این میان این است که 8 تا 10 درصد 4 دهک کم‌درآمد جامعه دچار سوءتغذیه هستند.

محاسبات نادرست است؟

جمشید پژویان در ادامه مناظره از آقای قدیری ابیانه خواست که دقیقا بگوید در شرایط  فعلی چه پیشنهادی برای دولت دارد؟ زیرا وقتی قیمت ها افزایش پیدا کند بخشی از مردم اسیب‌پذیر، درصد اسیب پذیری آنها بالاتر می‌رود و فقرا نیز  فقیر تر و برخی نیز در زیر خط فقر قرار خواهند گرفت.

وی ادامه داد: مشکل بسیار جدی که وجود دارد بهم ریختگی قیمت نسبی است و نمی توان آن را معطل گذاشت و  ناکارامدی صنعت و تولید همه ناشی از بهم ریختگی قیمت‌های نسبی است.

جمشید پژویان در ادامه مناظره بررسی حذف دهک‌های درآمدی بالا از دریافت یارانه با اشاره به اینکه طی 30 سال گذشته اصلاحات مالیاتی متعددی از سوی دولت به مجلس ارسال شده است، اظهار داشت: اگر اصلاح قوانین مالیاتی می‌توانست در طی این سال‌ها مورد تصویب و با پیشنهادات موثری همراه باشد به طور حتم نگرانی‌ها در حوزه مالیاتی که به اعتقاد آقای میدری یکی از ابهامات پیش روی تعیین دهک‌های پردرآمدی است برطرف می‌شد.

قدیری در ادامه صحبت‌های پژویان با اشاره به اینکه در طول 18 سال گذشته دولت‌ها تلاش زیادی را برای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و اصلاح قیمت‌ها انجام داده‌اند، گفت: به دلیل آنکه تا حدودی دریافت یارانه به اقشار کم‌درآمد با ابهامات زیادی همراه بود هر ساله دولت‌ها از اجرای این قانون ممانعت می‌کردند که در نهایت دولت سابق این قانون را اجرا کرد.

راغفر در واکنش به صحبت‌های قدیری ابیانه با تاکید بر اینکه براساس آمارها هر ساله یک درصد به حجم اقشار کم‌درآمد جامعه افزوده می‌شود، تصریح کرد:در اینجا باید به بررسی راهکاری مناسب برای حذف یارانه دهک‌های پردرآمد بپردازیم نه اینکه آمار و ارقام متفاوتی را اعلام کنیم.

پژویان در واکنش به صحبت‌های راغفر ضمن تاکید بر اینکه محاسبات شما در افزایش حجم فقرا در کشور نادرست است، اظهار داشت: آقای راغفر باید مبنای محاسبات خود را اصلاح کند چرا که این آمار نادرست است.

*دعوت پژویان از راغفر برای حضور در دوئل اقتصادی

پژویان ضمن تاکید بر اینکه اصلاح قیمت‌های نسبی نمی‌تواند به تنهایی تورم‌زا باشد، اظهار داشت: شما خودتان می‌خواهید تا برخی کالاها را گران کنید، باید مدیریت کنترل قیمت را به نحو مناسبی انجام دهید چرا که افزایش قیمت های نسبی به هیچ عنوان به تورم در جامعه منتهی نخواهد شد، به اعتقاد پژویان تورم یعنی افزایش یکباره قیمت‌ها در تمام حوزه‌ها نه افزایش قیمت‌های نسبی کالاها.

راغفر در ادامه صحبت‌های مهمانان این برنامه با تاکید بر اینکه در اینجا باید به فکر ارائه راهکاری مناسب برای تعیین دهک های درآمدی بالا بپردازیم اظهار داشت: متاسفانه اطلاعات آقای پژویان مربوط به دهه هفتاد است.

پژویان در واکنش به صحبت‌های راغفر با دعوت از وی در یک دوئل اقتصادی گفت: بیایید در یک دوئل اقتصادی دانش اقتصاد یکدیگر را مورد ارزیابی قرار دهیم در آنجا به شما نشان خواهم داد که بنده دانش اقتصادی دارم یا خیر.

راغفر اضافه کرد: اطلاعات آقای پژویان ناقص است و همین اطلاعات ناقص و مشورت دادن به دولت گذشته باعث شده تا اقشار کم‌درآمد در فشارهای اقتصادی قرار گیرند.

پژویان در واکنش به صحبت‌های راغفر با تاکید بر اینکه چه کسی گفته است من به دولت گذشته مشاوره داده‌ام اظهار داشت: آقای راغفر هوچی گری‌ هم اندازه‌ای دارد.قدیری با ورود به صحبت‌های آقای راغفر و پژویان صحبت‌های راغفر را عوام‌پسندانه دانست و گفت: این صحبت‌ها علمی نیست.

واکنش قدیری ابیانه در ادامه این مباحثه دو نفره حضار با تشویق صحبت‌های قدیری ابیانه خواستار اتمام مباحث بین این دو طرف شدند.

پژویان: چه کسی گفته من به دولت قبلی مشورت می‌دادم؟

پژویان در پاسخ به این پرسش اظهار داشت: بنده یک بار هم به دولت گذشته مشورتی را ارائه ننموده‌ام و حتی در جلسات و کارگروه‌های ویژه‌ای که برای ارزیابی اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در دولت برگزار شده بود، نیز شرکت نکرده‌ام.

وی اضافه کرد: اگر بنده به دولت در اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها مشورت داده بودم به طور قطع وضع جامعه در شرایط فعلی قرار نداشت.

چرا یارانه نمایندگان حذف نمی‌شود؟

ایرج قادری نیز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا نمایندگان مجلس شورای اسلامی با وجود متمول بودنشان از دریافت یارانه‌های نقدی انصراف نمی‌دهند و بالغ بر دو سوم آنها یارانه می‌گیرند نیز گفت: اگر مشکل مردم با یارانه نگرفتن نمایندگان مجلس حذف می‌شود از فردا می‌گوییم که آنها یارانه نگیرند. در حالیکه در بین نمایندگان کسانی هستند که معتقدند اگر قرار باشد یارانه به اقشار کم درآمد پرداخت شود خود آنها کسانی را می‌شناسند که می‌توانند یارانه‌شان را به آنها اختصاص دهند.

قدیری ابیانیه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بهتر نیست به جای حذف دهک‌های درآمدی، یارانه نقدی را به تمامی مردم بدهیم اما مالیات از ثروتمندان را بیشتر کنیم؟ گفت: در تمام دنیا دریافت مالیات از قشر ثروتمند امری رایج است  اما متاسفانه در کشور ما شاهد بودیم که طلافروشان برای پرداخت مالیات 480 هزار تومانی خود مقاومت نشان دادند و زیر بار این کار نرفتند.