هورمون های گیاهی (5)

در مقاله ی پیش دانستیم که اتیلن یک هورمون گاز ی شکل، با وزن مولکولی 28 می باشد. در شرایط فیزیولوژیکی از هوا سبک تر است. این گاز با اکسیژن ترکیب شده و اکسید اتیلن را تولید می کند و با هیدرولیز  اتیلن گلیکول کاملا اکسید شده و CO2 را تولید می نماید.

اتیلن از طریق فعال کردن یکسری تحولات متابولیکی باعث رسیدگی میوه ها می شود. رسیدگی شامل تغییراتی در بافت میوه، رنگ، بو، مزه است. این تغییرات منجر به پیری میوه می شود. این تغییرات مورفولژیک ناشی از تغییر در بیان ژن هایی است که فرآیند رسیدگی را تحریک می کنند.

نرم کردن دیواره با افزایش فعالیت سلولاز و پلی گالاکتوروناز همراه است. این آنزیم ها به ترتیب سبب هیدرولیز اجزای اصلی دیواره ی سلولی، سلولز و پکتین می شوند. این مورد نشان می دهد که اتیلن نسخه برداری ژن های تجزیه کننده ی دیواره ی سلولی را تنظیم می کند.

مهم ترین فواید کاربرد تجاری اتیلن عبارتند از:

اسید آبسیزیک

اسید آبسیزیک یک سزکویی ترپنویید است که در کلروپلاست ها و سایر پلاستید  ها سنتز می شود. عمل ممانعت کنندگی این ماده بسیار بیشتر از عمل تحریک کنندگی آن است.

مقدار اسید آبسیزیک در یک بافت به بیوسنتز، متابولیسم و انتقال آن بستگی دارد. اسید آبسیزیک هم در آوند چوب، هم در آوند آبکش که فراوانی بیشتر دارد و هم در سلول های پارانشیمی خارج غلاف آوندی وجود دارد.

این هورمون بر حسب PH  در کده های مختلف سلول توزیع می یابد، به طوری که قلیایی بودن در کده سبب سرازیر شدن اسید آبسیزیک به آن قسمت می گردد. بنابراین اسید آبسیزیک در کلروپلاست با نور زیاد و آپوپلاست کاهش می یابد و در تاریکی برعکس است.

چنانچه جوانه‌های رویشی به اسید آبسیسیک آغشته شوند، به جوانه‌های زمستانی تبدیل می گردند. فرآیند این تدبیل به این صورت است که، این اسید بیرونی‌ترین برگ های مریستمی را به پولک مبدل می‌سازد. این هورمون در دانه‌های بسیاری از گونه‌های گیاهی وجود دارد و سبب خواب دانه می‌شود. اسید ابسیسیک سبب بسته شدن روزنه‌ها به هنگام کم آبی می‌شود تا از تعرقجلوگیری کند. بدین سبب این هورمون به عنوان محافظ گیاه در مقابل شرایط نامساعد محیطی شناخته شده است.

اسید آبسیزیک در خلال پاسخ های فیزیولوژیک زیر تولید می شود:

اسید آبسیزیک بر روی سنتز پروتئین اثر می گذارد. در تحمل به شوری، اسید آبسیزیک موجب کد کردن پروتئین های ویژه (مثل اسمونین) می شود که گیاه را نسبت به نمک تحمل می کند. اسید آبسیزیک همچنین می تواند ژن ها را غیر فعال نماید. کاربرد آنالوگ های سنتزی اسید آبسیزیک سبب کند کردن تعرق در گیاه تحت تنش خشکی می شود.

مرکز یادگیری سایت تبیان

تنظیم: یگانه داودی